پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مهران کریمی- 1- موضوع «خودکفایی» از جمله موضوعات مهم و مورد مناقشه در تاریخ معاصر و به خصوص پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کشورمان بوده است. این مسئله از طرفی با بحث استقلال و وابستگی و از طرف دیگر با موضوع پیشرفت و توسعه و الگوی حُکمرانی ارتباط پیدا می‌کند.

2- با بازتولید ادبیات وابستگی پس از دوره‌ دفاع مقدس و به‌خصوص این روزها، افراد و جریاناتی مدام بر طبل جهانی‌شدن و تقسیم کار جهانی و... کوبیده و خودکفایی را بحثی منسوخ شده به لحاظ ادبیات علمی معرفی می‌کنند.

این مناقشات امروز و در بالاترین سطوح حاکمیتی و نخبگانی جمهوری اسلامی نیز وجود داشته و یکی از موضوعات مهم در بحث «اقتصاد مقاومتی» است.

3- فی‌الجمله یکی از مشکلات اساسی به «بدفهمی» و ارائه‌ تفاسیر غلط و انحرافی از موضوع خودکفایی برمی‌گردد. در این تفاسیر، خودکفایی به معنی «دیوار کشیدن به دور کشور»، «انزوا و عدم تعامل با دنیا»، «جا ماندن از غافله‌ علم و فناوری روز دنیا»، «بی‌توجهی به مزیت نسبی کشورها در اقتصاد» و... تفسیر شده و براین اساس هرگونه صحبتی درباره‌ این موضوع را محکوم کرده و با برچسب «منسوخ‌شده» می‌رانند.

4- اما یکی از نکات جالب توجه در بحث خودکفایی در نگاه آیت‌الله خامنه‌ای تعریف خاص ایشان از این موضوع است: «کشور در مسائل حیاتی و اساسی باید خودکفا باشد. نه اینکه از دیگران بکلی بی نیاز باشد، نه؛ اما اگر به کسی یا کشوری، در چیزی احتیاج دارد، طوری روابطش را تنظیم کند که اگر خواست آن را به دست آورد، دچار مشکل نشود؛ او هم چیزی داشته باشد که مورد نیاز آن کشور است؛ خودکفایی یعنی این.» ۱۳۸۵/۰۸/۱۸

در این نگاه رهبر انقلاب با ارائه‌ تعریفی خاص از مسئله‌ خودکفایی، اساسا به تولید قدرت برای ایجاد «توازن» در روابط بین‌الملل و در عرصه‌ تعامل کشور با بیگانگان نظر دارند. در این نگاه برخلاف آنچه که جریان غرب‌گرا تبلیغ می‌کند الگویی شبیه به «کره شمالی» مدنظر نیست. الگوی مدنظر آیت‌الله خامنه‌ای تولید قدرت و ثروت براساس توجه و اتکاء به ظرفیت‌ها و امکانات ملی است.

5- خودکفایی در نگاه آیت‌الله خامنه‌ای رسیدن به الگویی برای رهایی از اقتصادِ تک‌محصولی متکی به نفت با اتکاء به توان تولیدی نیروی انسانیِ دارای اعتماد به نفس و بهره‌بردار از عنصر علم و فناوری است. در این الگو علاوه بر رونق اقتصاد داخلی، نهایتا کشور به قدرتی دست می‌یابد که براساس آن توان «چانه‌زنی» در محیط بین الملل یافته و چرخه‌ پیشرفت روزافزون استمرار می‌یابد.

6- واقعیت این است که در جهانی که مناسبات میان کشورها بر پایه‌ «قدرت» نهاده شده چنانچه کشوری با اتکاء به مزیت‌ها و توان و امکانات داخلی خود قدرتمند نشود اساسا امکانی برای کسب موفقیت و پیروزی در عرصه‌های بین‌المللی را نیز نخواهد داشت. در چنین فضایی «روابط استعماری» و چپاول‌گرایانه میان قدرت‌های مستکبر و کشورها تداوم خواهد داشت.

با توجه به این نکات است که توجه به تعریف و نگاه خاص رهبر انقلاب در این موضوع و تبیین و بسط آن در فضای نخبگانی و رسانه‌ای به عنوان یکی از مسائل مهم در راستای نهادینه‌کردن فکر و رویکرد انقلابی در عرصه‌ حکمرانی و مدیریت اقتصاد کشور جلوه می‌کند.

 

 

کره شمالی خودکفایی مهران کریمی امام خامنه‌ای دیوار کشیدن