آزاده باقری نوشت: حالا که کارخانه ارج، نماد لوازم خانگی رسماً تعطیل شده، ایجاد کارخانه مونتاژ سامسونگ بیشتر از هر زمان دیگر به چشم می‌آید و توی ذوق می‌زند. چرا باید کارخانه‌ای با برند خارجی به دلیل مشکلات مالی تعطیل شود آن‌وقت شرکتی خارجی بتواند کارخانه مونتاژی در ایران راه بیندازد و از استفاده، خرید و فروش آن نیز بین مردم استقبال شود؟ این در حالی است که فقط و فقط استفاده از کالای ایرانی در حد شعار باقی مانده است.

اواخر خرداد ماه بود که خبرگزاری‌ها خبر تعطیل شدن رسمی کارخانه ارج را بعد از شایعات قبل از آن منتشر کردند. در گزارش‌های آن زمان نوشته شده بود «به دنبال تشدید مشکلات تولید در نخستین کارخانه تولید لوازم خانگی کشور، ارج رسماً تعطیل و ماشین‌آلات کهنه این کارخانه هم به فروش گذاشته شد تا پایان عمر نشانک ۸۰ ساله ایرانی اینگونه رقم بخورد. البته این کارخانه در طول سال‌های اخیر با بروز مشکلات مالی و حضور برندهای گوناگون خارجی سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار نداشت و با توجه به ماشین‌آلات کهنه دیگر قادر به تولید محصولات متنوع لوازم خانگی نبود. به روز نشدن ماشین‌آلات و انتصاب مدیران دولتی در این کارخانه باعث شد تا نتواند از پتانسیل خود برای تولید محصولات روز استفاده کند به نحوی که در چند سال اخیر تصمیم به فروش این کارخانه گرفته شود. حتی در یک سال گذشته بخشی از این کارخانه در اختیار ایران خودرو قرار گرفت تا به عنوان پارکینگ خودرو از آن استفاده کند. تشدید مشکلات برای این واحد تولیدی به حدی شده که مدیران هفته گذشته تصمیم به تعطیلی رسمی آن گرفته و ماشین آلات کهنه آن را برای فروش گذاشته‌اند، این در حالی است که کارخانه ارج در مقطعی به عنوان سوپر مارکت لوازم خانگی ضمن برند سازی انواع لوازم خانگی را تولید می‌کرد.» با خواندن هر خط از این پاراگراف حتماً سرتان را با تأسف تکان داده‌اید که چرا باید این بلاها بر سر برندهای معتبر داخلی بیفتد و چرا باید به برندهای خارجی تا این حد بها داده شود؟ ما هم از چنین موضوعی متاسفیم که چرا هیچ یک از مسوولان برای رهایی از این معضل آستین همت بالا نمی‌زنند...

مدیران غیر متخصص، مدیران غیرمتخصص، مدیران غیرمتخصص

برای یافتن پاسخ این سؤالات در تماس با شخصی که در صورت نبردن نامش حاضر به گفت‌و‌گو شد، به بررسی این معضل پرداخت. او در همین زمینه گفت: «خارجی‌ها با یک برند وارد کشور می‌شوند و با تبلیغات شدیدی که انجام می‌دهند و پول تبلیغ را هم حتی از همین مردم درمی‌آورند؛ تمام تابلوها و سردرهای مغازه را به برندهای خارجی ملبس می‌کنند.» او با اشاره به اینکه اکثر مدیران متخصص نیستند، گفت: مدیران تخصص ندارند یا اگر دارند به علت کوتاه بودن مدیریت‌شان برنامه‌هایشان را نمی‌توانند به مرحله اجرا بگذارند. به همین دلیل کالاهای تولید شده به روز نیستند و کیفیت ندارند. خدمات پس از فروش اکثراً خوب نیست. مسلمان هستیم اما مشتری‌مداری را فراموش کردیم. روی طرح توسعه و تحقیقات کار نمی‌کنیم. به نوآوری و صادرات توجهی نداریم. در نهایت شرکت‌های خارجی محصولاتشان را با شگردهای خاصی وارد کشور می‌کنند. مونتاژ در کشور انجام می‌شود و همان‌ها را به خورد مردم می‌دهند.»

رسانه‌ها هم مقصرند

وی با انتقاد از رسانه‌ها ادامه داد: «رسانه‌های عمومی هم متاسفانه چون وابستگی دارند یا نمی‌خواهند یا در این حد نیستند تا به مردم بگویند از کالاهای ایرانی استفاده کنند و از طرف دیگر مدیران را به معنای واقعی به چالش بکشند و کارخانه‌ها را یکی یکی بررسی کنند تا مدیران هم کیفیت‌شان را به روز کنند و صادراتشان را بالا ببرند. آن زمان است که می‌توانیم بگویم کارخانه‌هایی مانند ارج و صنایع دیگر زمین نخواهند خورد؛ اما مادامی که شرکت‌های دولتی و خصوصی از برندهای خارجی درآمد دارند و از جیب مردم می‌توانند پول بیرون آورند، این روند ادامه خواهدداشت.»

عرق ملی مدیران کم است

به گفته این شخص، برندهای خارجی سهم شرکت‌های ایرانی را می‌خورند و مدیران دلسوزی نداریم: «مدیران ما هم باید یک مقدار عرق ملی داشته باشند. اینقدر به فکر خودشان و منافع شخصی‌شان نباشند. باید مدیرانی سر کار بیایند که شایسته باشند و بتوانند آن مجموعه‌ها را بچرخانند. تا کی می‌خواهیم وابسته باشیم؟ کدام صنعت ما الان مادر شده؟ خودرو؟ توانسته‌ایم طراحی کنیم؟ لوازم خانگی؟ توانسته‌ایم طراحی کنیم؟ در بخش طراحی ساختمان ایده و خلاقیتی از خودمان داریم؟ کجا توانستیم حرفی برای گفتن داشته باشیم؟ بارها من از زبان مقام معظم رهبری شنیده‌ام که حتماً دانشگاه با بخش صنعت هماهنگ شوند. آیا انجام داده‌ایم؟ کارفرما می‌گوید دانشگاهی که می‌خواهد وارد این کار شود کدام بخش سرمایه‌اش را می‌دهد؟ چه کسی بیمه آ‌نها را می‌پردازد؟ چه کسی حقوق آنها را می‌دهد؟ از طرف دیگر هم وزارت کار می‌گوید به من ارتباطی ندارد. با همین کارها خودمان با دست خودمان بازار را در اختیار برندهای خارجی قرار می‌دهیم.»

 تمام خطوط مونتاژ را خودشان نصب می‌کنند

او با انتقاد از اینکه کارخانه‌های مونتاژ هم تمام صفر تا 100 کار را خودشان انجام می‌دهند و نمی‌گذارند ایرانیان سر از کارشان دربیاورند گفت: «کارخانه‌هایی که خطوط مونتاژ را در ایران نصب می‌کنند فقط جارو کردنش را در اختیار ما قرار می‌دهند! بدون آنکه علم آن را به ما بیاموزند و ما فقط زیر خط تولید را جارو می‌کنیم... به همین دلیل وقتی یک قطعه خراب می‌شود اگر یدکی نداشته باشیم باید ماه‌ها صبر کنیم تا قطعه‌اش از راه برسد.»

مدیران!  لطفاً به خودتان بیایید

این فرد مطلع تاکید می‌کند مدیران باید مسوولیت‌پذیرتر باشند تا شاهد از بین رفتن برندهای خوب داخلی نباشیم: «مدیران باید کمی به خودشان بیایند. یا قوانینی در مجلس تصویب شود تا هر کسی نامش را مدیر نگذارد. مسوولیت‌پذیری در ایران باید نهادینه شود که اگر نشود، می‌آیند سهم ارج و آزمایش و... را اشغال می‌کند. این‌ها روزگاری کارخانه‌های بزرگی بودند و برند ایرانی قوی را ایجاد کرده بودند. صادرات هم داشتند. در هر خانواده ایرانی یکی از این برندها وجود داشت؛ اما الان می‌بینیم دیگر زمین خورده‌اند. در نهایت هم این کارخانه‌ها را به کی می‌فروشند؟ به شما قول می‌دهم به همین کسانی که برند خارجی دارند، می‌فروشند. شما خواهید دید این اتفاق خواهد افتاد. آن‌وقت ارج و برندهای ایرانی دیگر که مال ما بود، دیگر نیست می‌شود.»