ایران در مقام اول «فرسایش خاک» آسیا

 به گزارش پارس به نقل از ایسنا، دکتر ابراهیم مقیسه در همایش جایگاه فناوری هسته‌یی در توسعه علمی و اقتصادی حوزه‌های کشاورزی و منابع طبیعی کشور با اشاره به برنامه‌های راهبردی این پژوهشکده در ده سال آینده افزود: این پژوهشکده از سال ۱۳۵۳ با طرح ویژه گندم فعالیت خود را آغاز کرد و در سال ۶۸ با ایجاد شکل جدید در این پژوهشکده و تبدیل گروه پژوهشی کشاورزی هسته‌یی به پژوهشکده فعالیت‌های علمی خود را در حوزه‌های کشاورزی ادامه داد.

وی با بیان این که این پژوهشکده در چهار گروه اصلاح نباتات، گیاه پزشکی، دامپزشکی و علوم خاک و آب و تغذیه گیاه مطالعات خود را اجرایی می‌کند، اظهار داشت: بر این اساس با تسهیل و ابلاغ چهار طرح کلان، پژوهشکده کشاورزی هسته‌یی فعالیت‌های علمی خود را ادامه داد.

به گفته وی استفاده از فناوری هسته‌یی در بهبود خصوصیات کمی و کیفی غلات و حبوبات راهبردی کشور، کاربرد روش‌های هسته‌یی برای کاهش ضایعات کشاورزی، بهبود خصوصیات کمی و کیفی طیور و آبزیان و استفاده از فناوری هسته‌یی در پایش میزان بازپخش خاک و بهبود خصوصیات کمی و کیفی برخی گیاهان از جمله چهار طرح کلان مصوب این پژوهشکده است که به گفته وی این پروژه‌ها محصول محور هستند.

مقیسه خشکی، شوری، بیماری‌های خاکزاد، پایین بودن عملکرد، آفتها را از جمله چالش‌های کشور در حوزه کشاورزی نام برد و ادامه داد: در مطالعات این پژوهشکده از میان محصولات زراعی، محصولات راهبردی گندم، جو، برنج، سویا، لوبیا، نخود و عدس و از میان محصولات باغی محصولاتی چون پرتغال، نارنگی، انار، زیتون، پسته و انگور مد نظر قرار گرفت و مطالعاتی بر روی این محصولات با استفاده از فناوری هسته‌یی در دستور کار قرار دارد.

مقیسه با اشاره به مطالعات پژوهشکده کشاورزی هسته‌یی در زمینه آفات کشاورزی خاطرنشان کرد: این مطالعات بر روی آفاتی چون کرم گلوگاه انار و مگس زیتون متمرکز شده است. وی به اقدامات این پژوهشکده در حوزه دام و طیور اشاره کرد و ادامه داد: تولید رادیو واکسن تب برفکی، تولید آنزیم‌های خوراکی و ارائه راهکارهایی برای درمان بیماری‌ ماهی قزل‌آلا از جمله دستاوردهای این پژوهشکده در حوزه دام، طیور و آبزیان است.

رییس پژوهشکده کشاورزی هسته‌یی سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به اهمیت مدیریت خاک اظهار داشت: خاک یک سرمایه خدادادی است و تشکیل یک سانتی‌متر عمق خاک حدود ۳۰۰ سال زمان نیاز دارد ولی متاسفانه در کشور ما سوء مدیریت و بهره‌برداری‌های نامناسب موجب شده است که چند سانتی‌متر خاک در مدت چند دقیقه از بین برود.

وی با تاکید بر نقش خاک در تامین غذا یادآور شد: بر اساس تحقیقات انجام شده آبیاری‌های تحت فشار با وجود هزینه‌های سنگین و استهلاک شدید ممکن است حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش بهره‌وری در مورد آب داشته باشد و این در حالی است که با حفظ منابع خاک صددرصد افزایش بهره‌وری منابع آب خواهیم داشت.

مقیسه خاطرنشان کرد: از سوی سازمان فائو سال ۲۰۱۵ به عنوان سال جهانی خاک نامگذاری شده است که با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بر حفظ محیط زیست، در سال ۲۰۱۵ و سال ۹۴ باید بتوانیم حرکت‌های مهمی در جهت حفظ منابع طبیعی داشته باشیم.

مقیسه با تاکید بر این که ۹۷ درصد غذای کشور از طریق خاک تامین می‌شود، یادآور شد: بر اساس ارزیابی‌ها و تحقیقات انجام شده، کشور قادر به تغذیه جمعیت ۱۲۰ میلیون نفری است این در حالیست که ایران رتبه اول فرسایش خاک در منطقه و حتی آسیا را دارد.

به گفته وی میزان فرسایش آبی و بادی سالانه در ایران از ۶ تا ۳۳ تن در هر هکتار است. مقیسه با اشاره به مصرف کودهای شیمیایی و بیولوژیک در کشور افزود: مصرف کودهای شیمیایی و بیولوژیک درکشور بهینه نیست و لازم است تا بدانیم که این کودها چه میزان قادر به تامین غذای گیاهان است.

رییس پژوهشکده کشاورزی هسته‌یی با اشاره به نقش فناوری هسته‌یی و ایزوتوپ‌ها در حوزه کشاورزی اظهار داشت: نیتروژن ۱۵۰ یکی از موادی است که در این حوزه قابل استفاده است ضمن آن که با استفاه از فسفر ۳۲ کودهای فسفره‌ای تولید کرده‌ایم که موجب افزایش بازه در بخش کشاورزی خواهند شد. وی همچنین با اشاره به وضعیت خشکسالی کشور خاطرنشان کرد: رادیوایزوتوپ کربن ۱۳ نقش مهمی در اصلاح نباتات و همچنین در کاهش مصرف آب دارد که در این زمینه مطالعاتی در حال اجرا است.

مقیسه ادامه داد: با استفاده از سزیوم ۱۵۰ قادر به برآورد میزان فرسایش خاک هستیم علاوه بر آن با استفاده از پرتوهای گاما قادر به اصلاح گیاهان زراعی و مرتعی خواهیم بود. رییس پژوهشکده کشاورزی هسته‌یی با اشاره به نتایج تحقیقاتی که بر روی کاهو و چغندر انجام شده است، خاطرنشان کرد: با استفاده از این فناوری راندمان محصول کاهو و چغندر را ۴۶ درصد افزایش دادیم ضمن آن که راندمان مصرف کود نیتروژن را از ۲۰ درصد به ۵۲ درصد رساندیم.