کوکوپیت چیست و برای چه گیاهانی مناسب است؟

مقدمه

در دنیای امروز، به دلیل افزایش جمعیت و محدودیت منابع طبیعی، کشاورزی و باغبانی نیازمند راهکارهایی نوین و کارآمد هستند. یکی از این راهکارهای مهم استفاده از کوکوپیت است؛ محصولی زیست ‌محیطی که از الیاف نارگیل تولید می‌شود و به‌عنوان بستر کشت در کشاورزی و باغبانی کاربردهای فراوانی دارد. اما سوال اصلی این است که کوکوپیت برای چه گیاهانی مناسب است؟ در این مقاله، به بررسی کامل این موضوع پرداخته و شما را با مزایا و کاربردهای کوکوپیت آشنا می‌کنیم.

کوکوپیت چیست؟

کوکوپیت از الیاف پوسته نارگیل تولید شده و به‌عنوان بستر کشت برای گیاهان استفاده می‌شود. این محصول به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، جایگزین مناسبی برای خاک معمولی است.

این الیاف پوش برگ را می توان بزرگترین انقلاب صنعتی در پیشه کشاورزی نامید.

در اقلیم­های گوناگون جغرافیایی به علت اینکه این بستر نارگیلی خیلی سبک است، جهت پرورش انواع گل و گیاه صادراتی، به ویژه کاکتوس، صرفا خاک کوکوپیت خالص مصرف می­شود.

ویژگی‌های اصلی کوکوپیت:

نگهداری آب بالا: کوکوپیت قادر است تا ۸ برابر وزن خود آب جذب کند و آن را برای مدت طولانی حفظ کند.

تهویه مناسب: ساختار فیبری کوکوپیت باعث جریان هوا در خاک می‌شود و ریشه گیاهان به راحتی تنفس می‌کند.

عاری از آفات و بیماری‌ها: کوکوپیت فرآوری شده است و هیچ‌گونه آفت یا بیماری گیاهی ندارد.

زیست‌محیطی: کوکوپیت از مواد طبیعی تولید شده و قابل بازیافت است.

مزایای استفاده از کوکوپیت

استفاده از کوکوپیت نه تنها برای گیاهان مفید است، بلکه مزایای اقتصادی و محیطی فراوانی دارد.

1. صرفه‌جویی در مصرف آب:

به دلیل توانایی بالای کوکوپیت در نگهداری آب، مصرف آب در کشاورزی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این ویژگی برای مناطقی با کمبود منابع آب، مانند ایران، بسیار ارزشمند است.

2. بهبود کیفیت خاک:

کوکوپیت به خاک کمک می‌کند تا ساختار بهتری داشته باشد و از فشردگی خاک جلوگیری می‌کند.

3. کاهش هزینه‌های نگهداری:

به دلیل دوام بالای کوکوپیت و قابلیت استفاده مجدد پس از چندین دوره کشت، هزینه‌های نگهداری کاهش می‌یابد.

4. افزایش بهره ‌وری محصولات:

کوکوپیت باعث رشد بهتر ریشه و گیاهان شده و در نتیجه بهره‌وری محصولات افزایش می‌یابد.

کوکوپیت برای چه گیاهانی مناسب است؟

کوکوپیت به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، برای طیف گسترده‌ای از گیاهان مناسب است. در ادامه، به برخی از گیاهانی که می‌توانند از کوکوپیت بهره ببرند، اشاره می‌کنیم:

1. گل‌های زینتی

کوکوپیت به دلیل نگهداری مناسب آب و تهویه مطلوب، گزینه‌ای عالی برای گل‌های زینتی مانند ارکیده است. این گل‌ها نیازمند محیطی با رطوبت مناسب هستند که کوکوپیت به خوبی این نیاز را برآورده می‌کند.

2. سبزیجات و صیفی‌جات

سبزیجاتی مانند گوجه‌فرنگی، خیار، و فلفل به کوکوپیت به‌عنوان بستر کشت بسیار خوب واکنش نشان می‌دهند. این محصولات در گلخانه‌ها با استفاده از کوکوپیت رشد بهتر و بازده بالاتری دارند.

3. گیاهان آپارتمانی

گیاهان آپارتمانی مانند سانسوریا، پتوس، و فیکوس به دلیل نیاز به محیطی با رطوبت بالا، می‌توانند از کوکوپیت بهره‌مند شوند.

4. گیاهان هیدروپونیک

در کشت هیدروپونیک، کوکوپیت به‌عنوان بستر کشت اصلی استفاده می‌شود. این روش کشت بدون خاک، برای گیاهانی مانند کاهو، اسفناج، و توت‌فرنگی بسیار موثر است.

چگونه از کوکوپیت استفاده کنیم؟

استفاده از کوکوپیت بسیار ساده است و نیاز به مهارت خاصی ندارد.

مراحل آماده‌سازی کوکوپیت:

خیس کردن کوکوپیت:

ابتدا کوکوپیت را در آب قرار دهید تا حجم آن افزایش یابد. این فرآیند معمولاً چند ساعت طول می‌کشد.

ترکیب با مواد دیگر:

برای برخی گیاهان، می‌توانید کوکوپیت را با مواد دیگر مانند پرلیت یا ورمی‌کمپوست ترکیب کنید تا خواص بستر کشت بهینه شود.

استفاده در گلدان یا گلخانه:

کوکوپیت آماده‌شده را می‌توان مستقیماً در گلدان یا به‌عنوان بستر کشت در گلخانه استفاده کرد.

کاشت cocopeat در هندوستان (India)

این کشور به دلیل غنی بودن از درختان نارگیل، تولیدکننده عمده خاک کوکوپیت در جهان است، اما شوری کوکوپیت‌های آن در ایران قابل مصرف نیست؛ چرا که آب­شویی این کوکوپیت‌ها با آب دریا انجام می­پذیرد و برای کشور ما که حاوی شوری آب زیاد در بیشتر نواحی است، مناسب به نظر نمی­رسد.

تولید کوکوپیت سریلانکایی

کوکوپیت‌های سریلانکا مرغوبیت چشمگیری نسبت به کوکوپیت‌های هند دارند و مزایای آن­ها به قرار زیر است:

• حاوی شوری در رده پایین‌تر
• سرعت حجم­گیر
• قابلیت بازشدن بالاتر

به منظور مهیا نمودن کوکوپیت، پوشش میوه نارگیل، الیاف دورریختنی پوست و الیاف تنه درخت نارگیل را به مصرف می‌رسانند.

انواع و اقسام کوکوپیت

کوکوپیت از 3 قسمت مجزا تشکیل شده ‌که امکان دارد، در بافت‌های گوناگون آن، هر سه بخش یا یکی از آن­ها یافت شود. کوکوپیت­ها انواع و اقسام مختلف دارند، که در ادامه به شرح هر یک می­پردازیم:

• پیت
• الیاف
• چیپس

ضمن آنکه استفاده از مخلوط آن­ها برای Cocopeat، مزایای خاص خود را دارد.

پیت کوکوپیت

پیت کوکوپیت به پیت ماس، شباهت دارد، اما قهوه‌ای رنگ و تیره است. سایز قطر آن بین 1 الی 5 میلی متر قرار دارد. تراکم این محصول به ‌میزانی است، که حجم آب قابل ملاحظه ای را در خود نگه می‌دارد و به همین دلیل نمی‌توان آن را تنها استفاده نمود. چرا که امکان دارد، ریشه‌ها غرق در آب شوند.

الیاف نارگیل کوکوپیت

الیاف کوکوپیت نارگیل، رشته‌هایی شبیه به نخ هستند، که از الیاف خیلی نازک نارگیل به دست آمده اند. اکسیژن از طریق آن به ‌آسانی به کل سیستم ریشه‌ گیاه نفوذ خواهد نمود. فیبر نارگیل به ‌صورت تنها، قابلیت جذب اکسیژن زیادی نداشته و طی مدت زمانی، تجزیه می‌شود. بنابراین مقدار اکسیژن رسانده شده به ریشه‌های گیاه به حداقل، کاهش می‌یابد. از همین رو الیاف، جهت مصرف مجدد مناسب نیست.

کوکو چیپس

کوکو چیپس، تکه های کوچکی از الیاف نارگیل را شامل می شود که مشخصات بهتری در مقایسه با فیبر و پیت دارد. کوکو چیپس، قادر به‌ نگهداری مطلوب آب بوده و حاوی منافذ هوایی خوبی است.

در طبقه بندی دیگر از کوکوپیت، آن ها را به عنوان مخلوطی از انواع کوکوپیت موجود و بر اساس بافت ایجاد شده در نظر میگیرند. کوکوچیپس ها را در این طبقه بندی، با مشخصات 30% پیت و ۳۰ الی ۶۰ درصد چیپس، می گنجانند. مابقی این مقدار نیز الیاف با ابعاد متغیر در نظر گرفته میشود. سایر ارکان این طبقه بندی، بافت فاین و بافت مدیوم هستند، که بیان آن ها در ادامه می آید.

بافت فاین

این نوع از کوکوپیت ها بالغ بر ۸۵% پیت بوده و متشکل از مقداری کمتر از ۱۵ درصد الیاف ریز هستند. کاربرد عمده این کوکوپیت ها بیشتر بر نشاء، متمرکز است.

بافت مدیوم

این مدل از کوکوپیت دارای درصد خلوص ۸۰ الی ۸۵% خواهد بود و ۱۵ الی ۲۰% الیاف آن، اندازه ای در سایز حداکثر ۱۵ سانتی متر دارند.

مقایسه دو بستر کشت کوکوپیت و پیت ماس

از کوکوپیت و پیت ماس به‌عنوان دو بستر کاشت با قابلیت نگهداری آب بالقوه، یاد می¬شود، اما توانایی نگهداری آب در کوکوپیت بیشتر از پیت ماس خواهد بود.

یکی از تفاوت های عمده بین کوکوپیت و پیت ماس این است که کوکوپیت pH خنثی و کمی اسیدی داشته، اما خاصیت pH پیت ماس، اسیدی است. فرق دیگر بین کوکوپیت و پیت ماس، این است که کوکوپیت، یک منبع تجدید پذیر و سازگار با زیست¬بوم گیاهی است و پس از 10 سال، رفته¬رفته تجزیه میشود. این ویژگی، میتواند، نشان‌دهنده ماندگاری بالای cocopeat باشد.

این در حالی است، ‌که پیت ماس را به عنوان یک بستر تجدیدناپذیر کشت، می شناسند. با این وجود، پیت ماس از ترکیبات آلی سازگار با محیط زیست برخوردار است و از مخلوط این دو بستر، می توان به بستری بکر جهت رشد و پرورش گیاهان (به ویژه گیاهان آپارتمانی) دست یافت.

تجربه کشورهای دیگر در استفاده از کوکوپیت

استفاده از کوکوپیت در کشورهای مختلف جهان به دلیل مزایای آن بسیار رایج شده است.

1. امارات متحده عربی:

در امارات، کشاورزان با استفاده از کوکوپیت توانسته‌اند مصرف آب را تا ۳۰ درصد کاهش داده و بازده محصولات گلخانه‌ای را افزایش دهند.

2. هند:

هند به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کوکوپیت در جهان، از این محصول برای کشت سبزیجات و میوه‌ها در مناطق خشک استفاده می‌کند.

چرا باید از کوکوپیت استفاده کنیم؟

استفاده از کوکوپیت نه تنها برای گیاهان مفید است، بلکه به کشاورزان و باغداران کمک می‌کند تا هزینه‌ها را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهند. اگر به دنبال راهی برای بهبود کشت گیاهان خود هستید، کوکوپیت بهترین انتخاب است.

خاک کوکوپیت یک بستر کشت مهم در کشاورزی و باغبانی است که برای طیف وسیعی از گیاهان مناسب بوده و مزایای فراوانی دارد. اگر به دنبال خرید خاک کوکوپیت مرغوب و دریافت مشاوره تخصصی هستید، شرکت مایا دشت سامان آماده است تا بهترین محصولات کشاورزی را برای شما فراهم کند.