1

سرفه خشک کودکان می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. این مشکل به‌دلایل متفاوتی مانند عفونت دستگاه تنفسی و وجود بیماری‌های ویروسی اتفاق می‌افتد.

ایجاد سرفه‌ خشک در کودکان باعث بروز مشکلاتی مانند سختی در خواب به‌دلیل تکرر سرفه حین دراز کشیدن و... می‌شود. همچنین این عارضه ممکن است نشانه‌ای از بروز بیماری یا علائم مشکلات تنفسی مانند آسم باشد.

پس توجه به این عارضه و آگاهی از راه‌های درمان آن برای والدین، بسیار ضروری است. ما در این مقاله به بررسی کامل دلایل ایجاد سرفه خشک و درمان آن پرداخته‌ایم، پس تا انتها با ما همراه باشید.

علت سرفه خشک در کودکان چیست؟

دلایل مختلفی برای ایجاد سرفه خشک در کودکان وجود دارد که بیشتر آن‌ها به‌علت ابتلا به بیماری‌های عفونی اتفاق می‌افتد که از اصلی‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سرفه پس از عفونت ویروسی

یکی از دلایل ایجاد سرفه وجود عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی در دستگاه تنفسی است. البته در حین بیماری معمولا سرفه‌ها به‌دلیل وجود مخاط در گلو مرطوب بوده اما پس از خروج مخاط، سرفه خشک کودکان اتفاق افتاده که ممکن است تا 3 هفته نیز طول بکشد.

در صورت ادامه داشتن سرفه بیشتر از این زمان بهتر است از پزشک متخصص درخصوص روش‌های درمان خانگی یا دارویی مشورت بگیرید.

بیماری آسم

این بیماری باعث حساسیت مجراهای تنفسی نسبت به محرک‌های خاص می‌شود. این محرک‌ها باعث گرفتگی و باریک شدن راه‌های تنفسی شده و از مهم‌ترین عوارض آن می‌توان به ایجاد مشکل در نفس کشیدن برای کودک اشاره کرد.

از اصلی‌ترین علائمی که در آسم وجود دارد، سرفه‌های مکرر و خشک در کودکان است. همچنین این سرفه‌ها ممکن است با صدای خس‌خس حین تنفس، تنگی قفسه سینه و... نیز همراه باشد. از علت سرفه خشک کودکان در شب می‌توان به احتمال وجود آسم در آن‌ها اشاره کرد.

بیماری برونشیت

یکی دیگر از عوامل ایجاد سرفه می‌تواند بیماری برونشیت، که یک عفونت ویروسی و درموارد کمی از طریق عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود، نیز باشد.

این بیماری باعث ایجاد التهاب در راه‌های هوایی موجود در ریه شده که در نتیجه آن سرفه اتفاق می‌افتد. داشتن بیماری‌هایی مانند آسم، آلرژی، ریفلکس معده و... احتمال ابتلا به برونشیت را بالا برده و می‌توان گفت برای درمان آن راه‌ حل خاصی وجود نداشته اما روش‌هایی برای کاهش این علائم وجود دارد.

بیماری ذات‌الریه

ذات‌الریه از طریق باکتری، ویروس یا قارچ‌ها اتفاق می‌افتد و باعث ایجاد عفونت در هر دو شش‌ یا یکی از آن‌ها می‌شود.

این بیماری از طریق علائمی مانند سرفه و عطسه قابل انتقال بوده و در حین ابتلا باید تمامی نکات بهداشتی را رعایت کنید.

از علائم دیگر ذات‌الریه می‌توان به ایجاد سرفه خشک در کودکان، تب، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، لرز، استفراغ و... اشاره کرد.

آلودگی هوا

وجود آلاینده‌های مضر در هوا و قرار گرفتن کودکان در معرض این آلودگی‌ها و همچنین دود ناشی از سیگار، احتمال ایجاد سرفه‌ خشک کودکان را بالا می‌برد.

از این رو سعی کنید در محیط‌هایی که کودکان کنار شما هستند، از استعمال دخانیات پرهیز کرده و همچنین در روزهایی که هوا آلوده‌است از رفت‌وآمد به‌همراه آن‌ها اجتناب کنید.

آلودگی‌های ناشی از گردوغبار موجود در هوا نیز باعث ایجاد مشکلاتی در ریه شده که در نتیجه بدن برای تخلیه آنها از طریق سرفه وارد عمل می‌شود.

بیماری عفونی آنفولانزا

آنفولانزا بیماری ویروسی است که دستگاه تنفسی را درگیر کرده و باعث ایجاد علائمی مانند تب، لرز، دردهای عضلانی و سرفه در کودکان می‌شود. این بیماری بسیار خطرناک‌تر از سرماخوردگی بوده و سبب کم‌آبی بدن، ذات‌الریه و حتی در موارد کم، موجب مرگ کودکان نیز می‌شود.

آلرژی

آلرژی از بیماری‌هایی است که علاوه‌بر ایجاد حالت تهوع و کهیر باعث ایجاد سرفه‌ خشک در کودکان می‌شود. برای درمان آن نیز می‌توان از آنتی‌هیستامین‌های بدون نسخه، ضد احتقان‌ها و اسپری بینی استفاده کرد. البته توجه داشته باشید که مصرف تمامی این داروها برای کودکان باید از طریق مشورت با پزشک صورت گیرد.

سیاه سرفه

عامل ایجاد سیاه‌سرفه، عفونت‌های باکتریایی بوده و نشانه‌ی اصلی آن سرفه است. برای درمان آن به تشخیص پزشک معمولا از آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌شود. این بیماری برای نوزادان زیر یک‌سال خطرناک بوده و در صورت ابتلا به آن، مراجعه به پزشک لازم است.

2

درمان سرفه خشک کودکان

برای درمان سرفه خشک بسته به‌دلیل ایجاد آن راه‌های متفاوتی وجود دارد. البته درمان خانگی سرفه کودکان نیز روش‌های کاربردی دارد که باعث کاهش علائم و کمک به درمان این عارضه می‌شود. این راهکارها به شرح زیر است:

  • مصرف زیاد مایعات به‌خصوص نوشیدنی‌های گرم برای تامین آب بدن و تسکینی روی خارش و درد گلو
  • استفاده از دستگاه بخور در اتاق کودک برای مرطوب‌سازی هوا و کاهش سرفه
  • دوش آب گرم؛ در حمام را باز کرده، درب و پنجره‌ها را کاملا ببندید تا هوا پر از بخار و رطوبت شود. برای مدتی کودک را در آن محیط نشانده تا راه‌های تنفسی گلو کاملا مرطوب شود.
  • استفاده از عسل برای کودکان بالای یک‌سال نیز می‌تواند راه‌کار اساسی و مهمی در تسکین درد گلو و در نتیجه کاهش سرفه باشد. حتما به این نکته توجه کنید که مصرف عسل برای کودکان زیر 12 ماه ممنوع بوده و ممکن است باعث ایجاد خطرات زیاد و حتی مرگ آن‌ها شود.
  • استفاده از محلول نمکی و اسپری بینی برای کودکان باعث شل‌شدگی مخاط و تخلیه آن‌ها شده و در نتیجه راه تنفس باز می‌شود. این اتفاق از خشکی بیش از حد و سرفه در گلو جلوگیری می‌کند.
  • استراحت و خواب کافی از بهترین راه‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن و خود درمانی است. از کودک بخواهید در این مدت از بازیگوشی خود کاسته و بیشتر وقتش را به استراحت بگذارند.

برای درمان سرفه خشک در کودکان چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است؟

متخصص اطفال استفاده از داروهای ضد سرفه برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی کند عقیده دارند راه‌های خانگی بهترین راه برای کاهش این عارضه هستند.

اما در مواردی نیز سرفه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری خطرناک باشد یا خود باعث ایجاد مشکلات مهمی در کودک شود. اگر سرفه خشک مدت زمان زیادی طول کشید یا باعث سختی در تنفس کودکان شد، مراجعه به پزشک و یافتن علت آن لازم است.

همچنین این علامت اگر به‌همراه تب شدید باشد و این تب کاهش پیدا نکند، باعث بروز مشکلات زیادی در کودک شده و باید حتما از پزشک متخصص اطفال برای درمان این مشکل کمک بگیرد. 

سرفه خشک کودکان به‌دلایل گونانی اتفاق افتاده و معمولا عارضه خطرناکی نیست. عمده دلیل ایجاد سرفه از طریق بیماری‌های عفونی که دستگاه فوقانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد است.

بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، ذات‌الریه، آسم، آلرژی و... از مهم‌ترین عفونت‌هایی بوده که باعث ایجاد سرفه در کودکان می‌شود.

اگر سرفه با گذشت مدت زمانی بهبود پیدا نکرد و با تب شدید و سختی در تنفس همراه شد، مراجعه به پزشک لازم است.

برای درمان خانگی این مشکل نیز راه‌هایی مانند استفاده از بخور سرد در اتاق کودک، خواب و استراحت کافی، مصرف مایعات و نوشیدنی‌های گرم، استفاده از اسپری بینی و... وجود دارد. درمان دارویی سرفه برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی‌شود مگر در مواردی حاد که پزشک تشخیص دهد.