معمولا از اتوکلاو آزمایشگاهی برای نابودی این موجودات و جلوگیری از انتشار آنها استفاده می‌شود. استفاده از این دستگاه حساسیت‌های بسیاری دارد، زیرا در صورتی که خوب کار نکند عمل استرلیزه کردن مواد و ابزار به درستی انجام نمی‌شود. دستگاه اتوکلاو با اعمال بخار آب با فشار زیاد به گندزدایی ابزار و مواد آزمایشگاهی می‌پردازد. برای اینکه از سالم بودن دستگاه مطمئن شوید در ابتدا باید تست‌های سه گانه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در فواصل زمانی مشخص انجام دهید.

از مهمترین مکان ‌هایی که درصد زیادی میکروب، عفونت و سایر ریز ارگانیسم‌های خطرناک وجود دارد آزمایشگاه می‌باشد. معمولا از اتوکلاو آزمایشگاهی برای نابودی این موجودات و جلوگیری از انتشار آنها استفاده می‌شود. کار با دستگاه را، اپراتور یا تکنسین انجام می‌دهد. استفاده از این دستگاه حساسیت‌های بسیاری دارد، زیرا در صورتی که خوب کار نکند عمل استرلیزه کردن مواد و ابزار به درستی انجام نمی‌شود. این باعث انتشار میکرو ارگانیسم‌های خطرناک در بین کارکنان آزمایشگاه خواهد شد. اتوکلاو، دستگاهی است که باید به درستی از آن استفاده شود همچنین با چکاپ‌های دوره‌ای و منظم از سلامت دستگاه و کارکرد آن مطلع شد. مطلب دیگری که حائز اهمیت است شرایط نگهداری از دستگاه و نحوه استفاده درست از آن است که قصد داریم بیشتر به این مورد بپردازیم.

نحوه مراقبت صحیح از اتوکلاو آزمایشگاهی

دستگاه اتوکلاو با اعمال بخار آب با فشار زیاد به گندزدایی ابزار و مواد آزمایشگاهی می‌پردازد. معمولا کار با این دستگاه به وسیله اپراتور انجام می‌شود که تبحر زیادی دارد. اما برای اینکه دستگاه طول عمر زیادی پیدا کند و از لحاظ کارکرد سالم باشد باید در نحوه نگهداری از آن نهایت دقت را به خرج دهید. برای اینکه از سالم بودن دستگاه مطمئن شوید در ابتدا باید تست‌های سه گانه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در فواصل زمانی مشخص انجام دهید. در صورت هرگونه تغییر در میزان دما، فشار و غیره باید از تعمیرکار مربوطه بخواهید تا دستگاه را به طور کامل مورد ارزیابی قرار دهد و در صورت نیاز تعمیر کند. در مقاله‌های قبلی به طور کامل در مورد تست‌های سه گانه و نحوه انجام آنها صحبت شد. اما نگهداری از اتوکلاو نیازمند نکات دیگری نیز می‌باشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

Picture6

نحوه پوشش صحیح هنگام کار با اتوکلاو

 

مراقبت‌های روزانه از اتوکلاو

قبل از استفاده روزانه از دستگاه استریل کننده نکات مهمی وجود دارد که باید مورد توجه قرار دهید. ابتدا باید قبل از راه اندازی دستگاه از تمیز بودن محیط داخلی آن مطمئن شوید. بنابراین هر سطحی که بسته های ابزار بر روی آن قرار می‌گیرد باید عاری از هرگونه بافت ارگانیسم، خون، عروق، هر نوع کثیفی و گرد خاک باشد. در صورت وجود کثیفی باید با استفاده از مواد پاک کننده کلیه سطوح و فرو رفتگی‌ها را تمیز کنید تا آماده استریل ابزار شود.

 برای کارکرد بهتر دستگاه، سینی را بیش از حد پر نکنید. زیرا دستگاه به خوبی از عهده استریل و خشک کردن ابزارهای بسته بندی شده برنمی‌آید و بسته ها به صورت مرطوب بیرون می‌آید که وضعیت مطلوبی نخواهد بود. درب واشر را به طور دائمی بررسی کنید تا ترک خوردگی یا پارگی نداشته باشد. در حین استفاده از آن حتی اگر صدای خفیفی شنیدید در اولین فرصت با تعمیرکار در میان بگذارید. به هیچ عنوان از آب لوله کشی برای دستگاه استفاده نکنید به جای آن از آب مقطر برای افزوده شدن طول عمر دستگاه استفاده کنید.

مراقبت‌های هفتگی از اتوکلاو

به صورت هفتگی از تست اسپور برای بررسی چگونگی کارکرد دستگاه اتوکلاو آزمایشگاهی استفاده کنید. این کار برای دستگاه‌هایی که تازه تعمیر شده‌اند بسیار ضروری می‌باشد. زیرا احتمال بروز خطا بسیار بیشتر است و این بر عملکرد دستگاه تاثیر منفی می‌گذارد. قطعات قابل جدا شدن دستگاه را جدا کرده و به خوبی آنها را شستشو داده و تمیز کنید و مطمئن شوید که هیچ گونه آلودگی بر آنها باقی نمانده است. پس از خشک شدن کامل، مجددا سر جای خود نصب کنید. به صورت هفتگی مخزن را کاملا تخلیه کرده و آن را از آب مقطر پر کنید.

Picture7

تخلیه هفتگی مخزن اتوکلاو

مراقبت‌های ماهانه اتوکلاو

مراقبت ‌های ماهانه اتوکلاو شامل بررسی دوشاخه و سیم برق از لحاظ پوسیدگی و بیش از حد گرم شدن است. اتصالی و یا قطعی دو شاخه می تواند از علت‌های توقف دستگاه در حین کار باشد. دستگاه را باز کرده و محفظه را بردارید و شروع به تمیز کردن فلش ها با محلول‌های مورد تایید و مخصوص شستشو، به همراه آب زیاد کنید. معمولا اتوکلاوهای تازه تعمیر به گالن نیاز پیدا می‌کنند. موارد ذکر شده را اگر به صورت منظم و ماهانه انجام دهید علاوه بر افزایش طول عمر دستگاه تا مدت‌ها از سرویس کردن آن جلوگیری خواهد شد.

مراقبت‌های سالانه اتوکلاو

منتظر خراب شدن دستگاه نمانید. با سرویس ‌های منظم سالانه به افزایش عمر دستگاه خود کمک کنید. معمولا شرکت‌های سازنده اتوکلاو بهترین مراکز برای سرویس‌های سالانه هستند. مجموعه کارهایی که بر روی دستگاه انجام می‌شود شامل آزمایش، کالیبراسیون، تمیز کردن کامل دستگاه، تعمیر و تعویض قطعات فرسوده است. بدین ترتیب از خرابی ناگهانی دستگاه جلوگیری می‌شود علاوه بر آن راندمان دستگاه نیز بالا می‌رود.

 

 

 

 

نکات مهم در استفاده از اتوکلاو آزمایشگاهی

برای در امان بودن از خطرات احتمالی کار با اتوکلاو باید نکات ایمنی با دقت رعایت شود و فقط افرادی از دستگاه استفاده کنند که کار کردن با آن را به خوبی آموزش دیده‌اند. از جمله نکاتی که هنگام کار با دستگاه باید رعایت کنید شامل موارد زیر است.

  • پوشیدن روپوش مخصوص هنگام کار برای تمام افرادی که کار با دستگاه را آموزش دیده‌اند.
  • استفاده از محافظت کننده چشم در حین کار
  • پوشیدن کفش های مخصوص جلو بسته برای پوشش پاها
  • استفاده از دستکش های ضخیم که در برابر حرارت مقاومت بالایی دارد.

سزسزسزسزظظ

استفاده از روپوش، دستکش و محافظ صورت

نکات مهم هنگام کار با اتوکلاو

  • فقط افرادی که آموزش دیده‌اند و برای کار با اتوکلاو آزمایشگاهی تعیین شده‌اند از آن استفاده کنند.
  • برای بسته بندی ابزار و مواد از کیسه‌های مخصوص که قابلیت استریلیزه شدن دارند استفاده کنید.
  • قبل شروع کار با دستگاه ابتدا آن را بررسی کنید و ببینید موادی که اپراتور قبلی استفاده کرده و باقی مانده خطرناک نباشد.
  • قبل از اینکه بخواهید دستگاه را بارگیری کنید صافی تخلیه را تمیز کنید.
  • با جلوگیری از برخورد کیسه‌های پلاستیکی به دیواره دستگاه از ذوب شدن آنها جلوگیری کنید.
  • کیسه‌های مخصوص را کاملا پر نکنید و به طور کامل بسته بندی نکنید مقداری فضا برای چرخش بخار آب و انجام عملیات استریلیزاسیون بگذارید.
  • برای جلوگیری از ریختن مواد در دستگاه باید از سینی‌های مخصوص از جنس پلی پروپیلن، پلی کربنات و یا فولاد استفاده شود. این سینی باید دارای دیواره و کف مقاوم باشد تا مواد را به خوبی در خود نگه دارد.
  • برای شروع کار دستگاه، چرخه زمانی مناسبی تعیین کنید. عدم توجه به چرخه زمانی مناسب باعث می‌شود مایع به نقطه جوش برسد و شیشه‌ها و بطری‌ها بشکند و دستگاه دچار آسیب شود.
  • برای شروع کار با دستگاه یک چرخه زمانی مناسب ( چیزی بین 1-1:30 ساعت ) تنظیم کرده و برگه گزارش را پر کنید.
  • از باز کردن درب دستگاه در حین عملیات استرلیزه جدا خودداری کنید.

نکاتی در مورد تخلیه دستگاه اتوکلاو آزمایشگاهی

  • از کامل شدن بازه زمانی تعیین شده مطمئن شوید. دما و فشار باید به نقطه ایمن رسیده باشد.
  • مایعات عفونی استرلیزه شده را در فاضلاب بهداشتی بریزید همچنین کیسه‌های استرلیزه شده که خطر بیوزیستی دارد را در ظرف زباله دان مخصوص بریزید.
  • قبل از تخلیه، از هم زدن مواد و یا برداشتن درپوش خودداری کنید.
  • مایعات استرلیزه شده را در جای مناسبی قرار دهید که متوجه گرم بودن آن شوند همچنین بگذارید تا خنک شود.
  • بعد از اتمام کار دستگاه اجازه دهید مواد 10 دقیقه در دستگاه باقی بماند و به سرعت آنها را خارج نکنید. این کار احتمال بروز خطر برای اپراتور را کاهش می‌دهد.
  • علاوه بر نکاتی که در مورد پوشش در هنگام کار با دستگاه گفتیم از پیشبند و محافظ صورت در زمان باز کردن درب استفاده کنید. برای اطمینان بیشتر درب را یک اینچ باز کنید تا بخار محبوس شده آزاد شده و فشار داخلی دستگاه کاهش یابد.