ایرانی‌ها شش برابر کمتر از مردم دنیا کافئین مصرف می‌کنند
مصرف کافئین از آن دست ماجراهایی است که خیلیها را سردرگم کرده است. بعضی بهشدت به قهوه که یکی از منابع اصلی کافئین است علاقهمند هستند، سنتیها که اصلاً بدون قهوه نمیتوانند سر کنند، نسل جدید هم که دوست دارند زود به مقصود برسند و از مخاطبان جدی و حسابی مصرف آدامس‌های کافئیندار هستند.
بنابر اعلام اکشن، هر از چند گاهی کسانی هم از مضرات کافئین می‌گویند برای یافتن این پاسخ‌ها یکی از شیمی‌دان‌های مطرح کشور و از فعالان به نام صنایع غذایی معروف به «خالقِ طعم» نکاتی جالبی را مطرح می‌کند.
مهندس همتی می‌گوید: کافئین یک پودر سفیدرنگی است که مزه تلخی دارد و شاید رایج‌ترین و مطمئن‌ترین ماده‌ای است که برای هوشیاری و آگاهی در میان ۹۷ درصد مردم دنیا استفاده می‌شود و در ۶۰ نوع گیاه وجود دارد در سال بیش از ۱۲۰ هزار تن کافئین در دنیا تولید می‌شود.
چای و قهوه چقدر کافئین دارند؟
کافئین تا ۳ میلی‌گرم در نوشیدنی‌های روزانه ما وجود دارد. بالاترین کافئینی که مصرف می‌کنیم خانواده قهوه‌ها هستند، اما در دنیا مصرف کافئین خیلی متفاوت است. مصرف کافئین ما ایرانی‌ها چیزی حدود ۵۰ میلی‌گرم در روز است اما مثلاً در فنلاند، مردم این کشور تا ۳۰۰ میلی‌گرم کافئین مصرف می‌کنند، یعنی ۶ برابر ما ایرانی‌ها. در واقع ایرانی‌ها شش برابر کمتر از مردم دنیا کافئین مصرف می‌کنند. طبیعتاً کشورهایی که قهوه بیشتری مصرف می‌کنند کافئین بیشتری هم مصرف می‌کنند.
مهندس همتی در خصوص علت گستره‌ی مخاطبان کافئین می‌گوید: «نکته دیگر اینکه مردم دنیا ۷۰ درصد کافئین را از انواع قهوه می‌گیرند، چای ۲۱ درصد و نوشابه‌ها ۹ درصد و از دارو ۲ دهم درصد کافئین جذب می‌کنند. در واقع بالاترین سهم مصرف کافئین را قهوه دارد. وقتی ما خسته می‌شویم در بدن مقدار زیادی آدنوزین ترشح می‌شود، یعنی آدنوزین در حفره‌هایی از مغز می‌نشیند و بعد از آن احساس خستگی می‌کنیم. کافئین از نظر ساختار مولکولی شبیه به آدنوزین است و می‌آید در این حفره‌ها می‌نشیند و آدنوزین دیگر نمی‌تواند فعالیت کند و در عمل خواب‌آلودگی از میان می‌رود.»
سربازهای آمریکایی؛ اولین مخاطبان آدامس‌های بیداری
علی‌اکبر همتی با اشاره به آدامس‌های کافئین دار و مکانیسم آن‌ها هم توضیحات جالبی ارائه می‌دهد: «آدامس این ویژگی را دارد که خیلی زود و از طریق بزاق دهان اثر خود را می‌گذارد. اولین بار در آمریکا برای سربازهای آمریکایی که در جنگ جهانی شرکت داشتند و نیاز به هوشیاری بیشتر داشتند و اینکه در شب‌هنگام و زمان عملیات نباید می‌خوابیدند، آدامس با کافئین بسیار بالا تولید کردند؛ به‌عبارت‌دیگر اولین مخاطبان جدی آدامس‌های بیداری، سربازهای آمریکایی درگیر در جنگ بودند.»
وی معتقد است که آدامس‌های طعم دار پرطرفدارترین خوردنی‌های دنیا هستند. او می‌گوید: «آدامس‌های طعم دار در تمام دنیا مشتری‌های همیشگی دارند، اما علت آن چیست؟ میانگین مصرف نرمال کافئین حدود ۵۰ میلی‌گرم در روز است و در آدامس‌های دارای کافئین از طعم‌های شوک دهنده استفاده شده است، در واقع کاری که هنگام خواب‌آلودگی، آب سرد به‌صورت زدن انجام می‌دهد، طعم‌های شوک دهنده آدامس هم انجام می‌دهند. وقتی کسی خوابش می‌آید اگر اندکی فلفل بخورد خواب از سر او می‌پرد، علت آن‌هم این است که تمام ذهن درگیر می‌شود تا بدن آرامش بگیرد. در برخی آدامس‌ها طعم فلفل یا طعم لیمو استفاده شده است که در واقع شوک دهنده هستند و مخاطب خاص دارند. مخاطبی که نمی‌خواهد بخوابد یا نیاز به تمرکز بیشتری دارد. در برخی از آدامس‌های اکشن هم از اکالیپتوس استفاده شده است که تمام مجاری را باز می‌کند و کسانی که دچار گرفتگی‌های تنفسی در بینی هستند تا سینوس فعال دارند از مخاطبان جدی آدامس اکالیپتوس هستند. یا مثلاً طعم سیب ترش و لیمو. حتی فکر کردن به چیزهای ترش هم باعث ترشح بزاق دهان می‌شود چه برسد به خوردنش. نعنا هم یکی دیگر از طعم‌های جذاب تمام آدامس‌های دنیاست و در آدامس اکشن هم استفاده شده است.»
مهندس همتی در خصوص آمار و ارقام عملکرد آدامس‌های کافئین دار در بدن این‌گونه توضیح می‌دهد: «جالب است بدانید که ما فقط حدود ۵ دقیقه برای رفع خواب‌آلودگی زمان داریم. برای این کار به آدامس‌های کافئین دار ۲۵ میلی‌گرم کافئین اضافه شده و به‌محض جویدن آن، آدامس شروع به رها کردن کافئین می‌کند و بزاق دهان اقدام به جذب می‌کند. شاید سوال پیش آید که این فرآیند چقدر علمی است. برای اثبات آن این آدامس‌ها را در آزمایشگاه‌هایی فوق مجهز که به کروماتوگراف مایع HPLC و دستگاه گازگراماتوگراف جرمی یا همان جی سی مَس مجهز بود، این آدامس‌ها را در بوته‌ی آزمایش قراردادند. بین ۳ تا ۵ دقیقه ۹۰ درصد کافئین داخل آدامس استخراج شده، یعنی در این مدت کافئین از طریق رگ‌های خونی مستقیم به بدن می‌رسد و بدون نیاز به سیستم گوارش فعالیت خود را در بدن آغاز می‌کند. در واقع با خوردن آدامس‌های کافئین دار زیر ۵ دقیقه می‌توان نتایج آن را در بدن مشاهده کرد.»
اینکه می‌گویند کافئین مضر است بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد
این پژوهشگر حوزه طعم‌ها در صنایع غذایی با رد قاطعانه‌ی برخی ادعاها در خصوص مضر بودن مصرف کافئین می‌گوید: «هر فنجان قهوه حدود ۲۰ میلی‌گرم کافئین دارد. در واقع دو فنجان قهوه به‌طور متوسط برای یک آدم عادی مناسب است. نکته مهم دیگر این است که کافئین از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا FDA که معتبرترین سازمان غذایی در جهان است، به‌عنوان ماده‌ی سبز معرفی شده است. ماده‌ی سبز یعنی طبیعی و سلامت، موادی که به‌هیچ‌عنوان خطردارند و کاملاً برای سلامتی مناسب هستند. چون گاها دیده می‌شود که برخی می‌گویند کافئین برای مردم مضر است، باید گفت که کافئین به‌هیچ‌عنوان ضرر و خطر ندارد و مصرف آن تا ۳۰۰ میلی‌گرم عادی و مجاز است، اما شاید مصرف بیش از حد آن باعث سردرد شود. حرف‌هایی که درباره آثار زیان‌بار کافئین گفته می‌شود، بیشتر جنبه‌ی تبلیغاتی دارد و علمی و اثبات شده نیست.»
ارسال نظر