تابه‌حال اصطلاح نسل z را شنیده‌اید؟ می‌دانید متولدان کدام سال جزو این نسل‌اند؟ تاکنون به تفاوت‌های نسلی بین افراد توجه کرده‌اید؟ شاید شما هم از نسل z باشید و تصور کنید پدر و مادرتان شما را درک نمی‌کنند. شاید هم از نسل ایکس باشید و اتفاقی هنگام وب‌گردی درباره ویژگی‌های عجیب نوه‌هایتان به این مقاله رسیده‌اید. از هر نسلی که هستید، می‌توانید در این مقاله اطلاعات جامعی درباره نسل‌های مختلفی پیدا کنید، به‌ویژه درباره ویژگی‌های نسل z. پس تا پایان مقاله با سایت پارس نیوز همراه باشید.

نسل z

نسل Z چه کسانی هستند؟

نسل زد به جوان‌ترین نسل این دوران گفته می‌شود، یعنی کسانی که بعد از سال ۱۹۹۶ میلادی (۱۳۷۵ خورشیدی) به دنیا آمده باشند. به‌طور کلی می‌توان گفت متولدان دهه ۷۰ خورشیدی نسل z در ایران هستند.

همچنین کلیشه‌های گوناگونی برای توصیف نسل زد به کار می‌روند. مثلا نسل z اولین نسل بشر بود که با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آشنا شد. از این رو ویژگی‌های هویتی این نسل تفاوت تأمل‌برانگیزی با نسل‌های پیشین دارند.

ویژگی های نسل زد

1.اولین نسل بشر هستند که در عصر دیجیتال متولد شده‌اند

مهم‌ترین مشخصه این نسل غوطه‌وری آنها در دنیای دیجیتال است. نسل z زمانی به دنیا آمدند که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی سریع در حال گسترش بودند. گرچه نسل پیش از آنها (ملقب به نسل هزاره) اولین برخورد را با دنیای دیجیتال داشتند، نسل زد به اولین گروه بشر تبدیل شدند که دوران نوجوانی و جوانی را در ارتباط مستقیم با فضای مجازی می‌گذراند.

تعامل گسترده با چنین دنیایی مزایا و معایب خود را دارد. دسترسی به حجم زیادی از انواع داده‌ها به این نسل امکان می‌دهد که دانش گسترده‌‌تری درباره همه‌چیز داشته باشد. از سوی دیگر، این دسترسی زیاد و وقت‌گذرانی بیش از حد در فضای مجازی، اضطراب‌ها و مشکلات روانی خاصی را ایجاد کرده است. مثلا برخی می‌گویند نسل زد کمتر از نسل‌های پیشین خود مهارت‌های اجتماعی دارد.

2.عملگرایی و مسائل مالی نقش بسزایی در تصمیم‌گیری این نسل دارند

اعضای نسل زد شاهد دشواری‌های مالی و فداکاری بسیار والدینشان بوده‌اند. به همین دلیل ترجیح می‌دهند دوره جوانی خود را صرف کسب ثروت و تأمین نیازهای معیشتی کنند. برخلاف نسل هزاره که در دوره رقابت‌های جنگ سرد حاضر بود جوانی و زندگی خود را صرف آرمان‌های ایدئولوژیک گوناگون کند، این نسل ترجیح می‌دهد نگاهی عملگرایانه به مسائل زندگی داشته باشد. بنابراین در نسل z از آرمان‌گرایی نسل‌های پیشین خبری نیست. این نسل سرمایه‌گذاری، مشاغل پایدار و کارآفرینی را ترجیح می‌دهد.

3.با مشکلات و چالش‌های روانی متفاوتی مواجه هستند

همان‌طور که گفتیم، بزرگ‌شدن در تعامل زیاد با فضای مجازی، مشکلات روانی متفاوتی را برای این نسل ایجاد کرده است. صرف ساعت‌ها وقت در شبکه‌های اجتماعی و زل‌زدن به گوشی‌های تلفن همراه باعث شده است که برخی از روان‌شناسان نسل زد را تنها‌ترین نسل بشر بنامند. تنهایی و افسردگی از مشکلات شایع این نسل‌اند.

همچنین بحران‌های به‌ارث‌رسیده از نسل‌های پیشین نیز بر دوش نسل z سنگینی می‌کنند. بحران‌هایی مانند افراط‌گرایی سیاسی و تغییرات اقلیمی اضطراب این نسل را بیشتر هم کرده است.

نسل z

4.مصرف‌کنندگانی زیرک هستند

نسل‌های پیشین مصرف‌کنندگانی ساده‌‌ بودند. آنها اغلب خرید‌های خود را حضوری و در مغازه‌های محلی انجام می‌دادند. به‌طبع تنوع کالا نیز محدود بود. اما نسل زد با دسترسی به دنیای دیجیتال، به انبوهی از محصولات متنوع دسترسی دارد. این نسل به‌خوبی آموخته است چطور از بین انواع محصولات محصول دلخواهش را انتخاب کند.

نسل z بی‌پروا نظرات مثبت یا منفی‌اش درباره استفاده از محصولات را در صفحه کاربری‌اش به اشتراک می‌گذارد. این نسل بیشتر خرید‌های خود را اینترنتی انجام می‌دهد. عادات و ترجیح‌های این نسل در جایگاه مصرف‌کننده، تفاوت‌های چشمگیری با نسل پیشین دارد.

5.نسل z از نظر سیاسی پیشروست

نسل زد از نظر سیاسی انعطاف‌پذیر‌تر از نسل هزاره است. برخلاف گذشته که سنت‌های سیاسی مشخصی بین احزاب وجود داشت، نسل زد ترجیح می‌دهد عقاید خود را داشته باشد. همان‌طور که این نسل به‌سرعت خودش را با پیشرفت‌های زمانه تطبیق می‌دهد، دوست دارد در عرصه مسائل سیاسی نیز با زمان پیش برود و کمتر تن به محافظه‌کاری می‌دهد.

حتی جوانان محافظه‌کار این نسل نیز بیشتر از محافظه‌کاران نسل پیشین با تحولات پرشتاب سازگارند.

6.طرفداری از خلاقیت و نوآوری

یکی دیگر از ویژگی‌های بارز نسل زد، خلاقیت و نوآوری است. این نسل دوست دارند دست به اختراع بزنند و محصولات نو و جدیدی اختراع کنند تا کار بشر را راحت کنند. این افراد تمایل عجیبی به بر هم زدن ساختارها دارند و دوست دارند ابزار و ساختار جدید و منحصر به فرد ارائه دهند که بهتر از ساختارها و مدل‌های پیشین باشد.

7.اظهار نظرات و احساسات شخصی به صورت آزاد (آزادی بیان)

اظهار نظرات و احساسات به صورت آزادانه و رها یکی از خصوصیات مهم نسل زد است. این موضوع را می‌توان در دانشگاه‌ها و سطح جامعه به خوبی مشاهده کرد. از طرفی ظهور رسانه‌های اجتماعی باعث شده است که بستری عالی برای آزادی بیان فراهم شود. این خصوصیت نسل Z شرایط را برای نهادهای سیاسی دشوار کرده ولی باید در نظر داشته باشیم که همین آزادی بیان، اظهار نظر آزادنه و مطالبه‌گری، شرایط را برای رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی جوامع هموار می‌کند.

8. اعتقاد جدی به گفتگو و مذاکره برای بهبود وضعیت

تعامل، یکی از شاخصه‌های مهم نسل Z است. افرادی که در این نسل متولد شده‌اند، اعتقاد جدی به گفتگو و مذاکره دارند و سعی می‌کنند دغدغه‌ها، موانع و مشکلات موجود را از طریق تفاهم و مذاکره حل کنند. البته نمی‌توان گفت که نسل‌های قبلی اهل مذاکره نیستند. آن‌ها هم به گفتگو اعتقاد دارند. ولی رفتار نسل زد به گونه‌ای است که بهترین راه برای رفع مسائل را گفتگو می‌داند. این دسته از افراد بر این باور هستند که بهترین راه، گفتگو و پذیرش تفاوت‌هاست. آن‌ها این خصوصیت را هم با اعضای خانواده و هم با همکاران و مدیران خود رعایت می‌کنند؛ از این رو جوانان نسل زد، با قومیت‌ها و مذاهب مختلف مهربان هستند و سعی می‌کنند حقوق سایر انسان‌ها را رعایت کنند.

9.واقع بینی و درک واقعیت

افراد نسل زد به واقعیت و واقع‌بینی علاقه خاصی دارند؛ از این رو  است فیلم‌هایی که در حال حاضر ساخته می‌شود، مبتنی بر واقعیت هستند. اگر فیلمی ساخته شود که واقعیت در آن حکم‌فرما نباشد، مورد استقبال این نسل قرار نمی‌گیرد و فروش بالایی را تجربه نخواهد کرد. در دنیای امروز حتی فیلم‌های کمدی و طنز هم سعی می‌کنند واقعیت‌های زمانه را به چالش بکشند و زیر سوال ببرند.

نسل z

10.تعهد به اصول اخلاقی

اگر می‌خواهید نظر افراد نسل زد را جلب و آن‌ها را با خودتان همراه کنید، باید به اصول اخلاقی و انسانی معتقد باشید. همان طور که گفتیم این افراد، به گفتگو و مذاکره پایبند هستند و واقعیت را خیلی راحت می‌پذیرند، از این رو به صداقت، حقوق بشر، حقوق حیوانات و محیط زیست اهمیت زیادی می‌دهند.

در حال حاضر مسئله تغییرات اقلیمی، ارزش و اهمیت زیادی پیدا کرده و هر روز صحبت‌های بیشتری در مورد آن مطرح می‌شود. جالب است بدانید که این مسئله برای نسل زد اهمیت زیادی دارند؛ چون این افراد می‌دانند که آینده جهان متعلق به آن‌هاست و اگر جهان از سلامت کافی برخوردار نباشد، حیات آن‌ها به خطر میفتد.

از طرفی اگر کسب و کاری دارید که مخاطبان هدف شما، جوانان نسل Z هستند باید به بازاریابی، تبلیغات و فرایند تولید خود دقت داشته باشید و سعی کنید که همه چیز با اصول اخلاقی و انسانی سازگار باشد. هر چه احترام و تعهد بیزینس شما به اخلاق بیشتر باشد، علاقه مخاطبان هم به شما بیشتر خواهد شد.

11. نیاز به باور و اعتماد

افراد این نسل نیاز دارند که از سوی اطرافیان، والدین و مدیران خود مورد اعتماد قرار بگیرند. در صورتی که این افراد را باور کنید، توانایی‌ها و قابلیت‌های بی‌نظیر آن‌ها را مشاهده خواهید کرد. معمولاً مدیران و کارفرماهایی که نسل زد را باور می‌کنند، در کسب و کار خود به موفقیت‌های چشمگیری می‌رسند.

شما هم با نسل زد سر و کار دارید؟

در صورتی که شما هم به عنوان یک کارمند، مدیر، پدر یا مادر با نسل زد سر و کار دارید و تمایل دارید که تعامل بهتری با آن‌ها داشته باشید، سعی کنید به اصول و خصوصیات آن‌ها احترام بگذارید و منحصر به فرد بودن آن‌ها را جدی بگیرید. همچنین توجه داشته باشید که این افراد علاقه خاصی به فضای وب و رسانه‌های اجتماعی دارند، از این رو باید در کسب و کار خود از ابزارهای به‌روز و نوین کمک بگیرید تا بتوانید نظر اهالی این نسل را جلب کنید.

نسل هزاره (نسل Y) چه کسانی هستند؟

نسل هزاره به کسانی گفته می‌شود که از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۶ میلادی (۱۳۶۰ تا حدود ۱۳۷۲ خورشیدی) به دنیا آمده‌اند. در واقع در کشور ما به عمده افراد این نسل دهه‌شصتی گفته می‌شود.

دهه‌شصتی‌ها نسلی‌اند که هنگام ورود به جامعه به‌عنوان نیروی کار بیشترین فشار اقتصادی را متحمل شدند. گرچه دهه‌شصتی‌ها اولین گروهی‌اند که با نسخه‌های اولیه دنیای دیجیتال آشنا شدند، جای خود را به کاربران فعال‌تر نسل زد دادند.

نسل z

Generation Y نسلی هستند که در عصر فناوری به دنیا آمده و به نوعی می‌توان گفت که فناوری در DNA ایشان رمزنگاری شده است. این نسل ۲۴ ساعت شبانه‌روز، ۷ روز هفته و ۳۶۵ روز سال باید به اینترنت وصل باشد و در غیر این صورت گویی چیزی را گم‌ کرده است که از جمله افراد سرشناس این نسل می‌توان به جسیکا آلبا، ریحانا و اَدل اشاره کرد.

نسل ایکس (X) چه کسانی‌اند؟

نسل ایکس یا به‌تعبیر برخی‌ها نسل فراموش‌شده، به گروهی گفته می‌شود که از سال‌ ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۴۵ تا ۱۳۶۰ خورشیدی) به دنیا آمده‌اند. این نسل که به دهه‌پنجاهی‌ها شهرت دارند، امروزه سال‌های پیری خود را می‌گذرانند و همان نسلی‌اند که والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های امروزی را تشکیل می‌دهند.

برخلاف ۲ نسل پیشین، نسل ایکس آشنایی بسیار کمی با دنیای دیجیتال دارد. به همین دلیل امروزه هنگام استفاده از فضای مجازی خیلی سردرگم می‌شوند. از دیگر ویژگی‌های این نسل نداشتن تجربه کودکی است، چراکه بسیاری از اعضای این نسل از همان سنین نوجوانی یا درگیر کار می‌شدند یا به جنبش‌های پرشور سیاسی نیمه دوم قرن بیستم می‌پیوستند.

Generation X نسلی است که پس از بیبی بومرها پا به این دنیا گذاشت و زمان تولدشان را می‌توان اواسط دههٔ 1960 تا اوایل 1980 قلمداد کرد که در ایران معادل با دههٔ 50 تا 70 است. کسانی که در این نسل متولد شده‌اند خیلی راحت می‌توانند خود را با تغییرات وفق دهند، تعصبات مذهبی ندارند، خیلی جنسیت برایشان ملاک برتری نیست و می‌شود گفت که به نوعی روشنفکر هستند.

با توجه به اینکه این نسل در زمان پرتلاطمی از دنیا متولد شده، تغییر برای آن‌ها یک مسئلهٔ عادی شده و دائماً در پی تغییر هستند و برای همین مثلاً ممکن است به ندرت 10 سال در یک شرکت باقی بمانند. نسل ایکس ارزش‌هائی دارند که در قیاس با سایر نسل‌های قبل از خود متفاوت است به طوری که مثلاً اکثر آن‌ها باور دارند تنها کسی که می‌تواند به آن‌ها کمک کند، خودشان هستند.

این نسل معمولاً شخصیت‌های غیررسمی داشته و از طرفی نسلی هستند که به امکانات جدید دسترسی دارند و اطلاعات آن‌ها تنها محدود به شهر یا کشور محل زندگی‌شان نیست بلکه اطلاعات‌شان در سطح جهانی می‌باشد و بزرگ‌ترین ویژگی نسل ایکس توانائی برقراری ارتباط آن‌ها با جامعهٔ اطراف‌شان است و از افراد سرشناس این نسل هم می‌توان به جنیفر لوپز، و ویکتوریا بکهام و غیره اشاره کرد.

نسل آلفا به چه کسانی گفته می‌شود؟

جدیدترین نسل بشر پس از سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ خورشیدی) متولد شده‌اند که در ایران دهه‌نودی‌ها نامیده می‌شوند. البته می‌توانیم متولدان دهه ۸۰ خورشیدی را نیز جزو این گروه به شمار آوریم.

این نسل گرچه هنوز وارد جامعه نشده‌اند و در حال سپری‌کردن دوران تحصیل خود هستند، حضور آنها در دنیای دیجیتال پررنگ است. برخلاف نسل زد که در دوره نوجوانی با انفجار دنیای دیجیتال مواجه شدند، این نسل از همان لحظه تولد در این فضا غوطه‌ورند. این نسل فناوری‌های گوناگون را نه وسیله‌ای برای انجام کار، بلکه بخشی از زندگی می‌دانند.

جدول مقایسه نسل‌های مختلف

در این جدول، خصوصیات نسل‌های مختلف معرفی‌شده را در کنار هم قرار داده‌ایم تا مقایسه‌شان راحت‌تر باشد.

نسل z

نسل سال تولد (خورشیدی) ویژگی‌های رایج
ایکس ۱۳۴۵ تا ۱۳۶۰ آشنایی اندک با فناوری‌های نوین، سنتی و محافظه‌کار
هزاره ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۲ نسل میان‌سال جامعه امروز، ملقب به نسل سوخته، سرگردان بین فرهنگ سنتی نسل‌های پیشین و فرهنگ نسل‌های جدید
زد ۱۳۷۵ به‌بعد آشنایی فراوان با فناوری‌های نوین، انعطاف‌پذیر و پیشرو در تغییر سیاست، ملقب به نسل تنها
آلفا ۱۳۸۵ به‌بعد غوطه‌ور در فناوری، جسارت در بیان خواسته‌ها و نیازها، تعارض با فرهنگ سنتی نسل‌های پیشین