به گزارش پارس نیوز، 

یکی از بحران ها و چالش هایی که در دهه های اخیر با وقوع تغییرات اقلیمی کشور ما را درگیر خود کرده، کاهش نزولات آسمانی و در نتیجه افت منابع آبی بوده که راهکار موثری برای آن ارائه و اجرایی نشده است.
بدون شک در برخورد با بحران کم آبی که خسارت های زیادی نیز در سالیان گذشته بر محصولات و زمین های کشاورزی و مزروعی ما وارد ساخته راهکارها و برنامه های جامع و مدونی همچون برخی از سایر کشورهای جهان که با این پدیده روبرو هستند، وجود دارد که باید به طور جدی به آن پرداخته شود.

در این راستا، میزگرد بررسی راهکارهای کاهش خسارت ناشی از سرمازدگی در بخش کشاورزی در پی بروز خسارات بی سابقه به باغ های قزوین در فروردین ماه امسال توسط خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) این استان برگزار شد.
در این میزگرد، روش راه های پیشگیری و کاهش خسارت ناشی از سرمازدگی به محصولات کشاورزی، به ویژه باغی مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت.
کشت ارقام مقاوم به سرما و گرما و دیرگل ده، لزوم تجهیز باغ ها به وسایل کنترل و تنظیم دما، اختصاص اعتبار به منظور بهسازی وضعیت باغ ها و اصلاح آنها، بازنگری در برخی دستورالعمل های مرتبط با بیمه، فرهنگ سازی برای گسترش پوشش بیمه محصولات کشاورزی و فراگیر شدن بیمه پایه از جمله مسایل و موضوعات عنوان شده در این میزگرد خبری بودند.
این میزگرد خبری با حضور علی کلانتری مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان قزوین، علی اکبری مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین، علی همت زاده مسئول مدیریت بحران سازمان جهاد کشاورزی قزوین و رضا ردایی کارشناس مسئول مدیریت بحران استانداری قزوین برگزار شد.

** سرما، خسارت بی سابقه ای به کشاورزی قزوین وارد کرد
مدیر مدیریت بحران سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: سرمای اواخر فروردین ماه خسارت بی سابقه ای به کشاورزی استان وارد ساخت و در سطح کشور نیز 22 استان را تحت تاثیر خود قرار داد.
علی همت زاده افزود: برآوردها نشان می دهد سرمای اخیر یک هزار و 881 میلیارد تومان به کشاورزان استان خسارت وارد کرده که از این میزان یکهزار و 745 میلیارد تومان مربوط به بخش باغی و بقیه نیز مربوط به بخش زراعی بوده است.
وی اضافه کرد: بیشترین خسارت با 727 میلیارد تومان مربوط به تاکستان است و پس از آن قزوین با 622 میلیارد تومان، البرز 141 میلیارد تومان، بویین زهرا با 141 میلیارد تومان،آبیک با 96 میلیارد تومان، آوج با 87 میلیارد تومان و البرز با 71 میلیارد تومان در ردیف های بعدی قرار گرفتند.
همت زاده گفت: به لحاظ محصول نیز بیشترین خسارت مربوط به باغ های انگور، گیلاس، گردو، هلو،شلیل، فندق و ذغال اخته و بادام بوده است.
این مسئول یادآور شد: سرمازدگی در 15 سال اخیر بیشترین میزان خسارت را به بخش کشاورزی استان وارد کرده که البته آسیب های امسال در این رابطه بیش از سال های قبل گزارش شده است.
وی در خصوص تمهیدات صورت گرفته به منظور کاهش خسارت سرمازدگی به بخش کشاورزی در قزوین و امکان پیش بینی بلایای طبیعی، گفت: در سال های گذشته با همکاری با سازمان هواشناسی، مرکز پیش بینی ویژه هواشناسی کشاورزی در استان راه اندازی شد تا داده های مربوط به آب و هوایی به شکل مرتبط و از 3 تا 5 روز قبل برای اقدام لازم به منظور پیشگیری و یا کاهش خسارات به کشاورزان ارایه شود.
همت زاده اظهار کرد: در خصوص سرمازدگی اواخر فروردین نیز هشدار و اطلاعیه های لازم به کشاورزان استان ارایه شد اما شدت زیاد سرما، اقدامات انجام شده در این خصوص را کم رنگ و یا بی اثر ساخت.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان پس از سرمازدگی و بروز خسارت، کشاورزان باغ ها و مزارع خود را رها نکنند، افزود: مقابله با سرمازدگی محصولات کشاورزی به جهت حفظ اشتغال موجود در این بخش و همچنین تامین امنیت غذایی و جلوگیری از وابستگی به بیگانگان موضوع مهمی است که نباید به سادگی از آن عبور کنیم.
همت زاده با بیان اینکه سیاست دولت برای جبران خسارت وارده به بخش کشاورزی استفاده از ظرفیت صندوق بیمه است، اظهار کرد: دولت سالانه در این خصوص اعتبارات قابل توجهی تخصیص می دهد که البته به نظر می رسد با توجه به افزایش بی سابقه خسارت ناشی از سرمازدگی در این خصوص باید شاهد ابتکارات و تصمیمات جدیدی نیز باشیم.
وی افزود: با اقدام های یاد شده باید ضمن تقویت مکانیزاسیون و مدرن سازی باغ ها، مقاومت آنان را در مقابل بلایایی چون سرمازدگی و خشکسالی افزایش دهیم.

**پیش بینی 560 هزار تن افت محصول در باغ های قزوین به دلیل سرمازدگی
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین نیز گفت: براساس برآورد 85درصد از باغات استان اعم از محصولی و درختی در پی سرمازدگی اواخر فروردین امسال دچار خسارت شده اند.
علی اکبری با بیان اینکه استان قزوین از 73 هزار و 388 هکتار باغ برخوردار است، افزود: میزان تولید محصولات باغی استان در شرایط عادی 590 هزار تن برآورد می شود که به دلیل سرمازدگی امسال پیش بینی می کنیم این رقم 560 هزار تن افت داشته باشد و امسال از باغات استان می توان تنها حدود 30 هزار تن میوه برداشت کرد.
وی اظهار داشت: البته از سوی سازمان جهاد کشاورزی قزوین و ستاد تنظیم بازار تمهیداتی اندیشیده شده تا به دلیل کاهش بی سابقه تولید میوه، با وارد کردن آن از نقاط دیگر تغییر محسوسی در بحث قیمت ها نداشته باشیم.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اضافه کرد: متاسفانه سال آینده نیز با مشکل باردهی درختان روبرو هستیم زیرا سرمازدگی امسال بر تولید میوه باغ های استان در سال بعد نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت.
اکبری اضافه کرد: یکی دیگر از چالش بعدی ما این است که در چنین وضعیتی که باغ های استان میوه ندارند و کشاورزان از داشتن محصول بی بهره هستند باید مراقبت های بیشتری از درختان خود داشته باشند که این موضوع مستلزم صرف هزینه است.
وی بیشترین خسارت سرما را مربوط به باغات انگور دانست و گفت: با توجه به جوانه های جدید و ثانوی بوته این محصول می توان امیدوار بود تا با مراقبت های ویژه امسال از محصولات آن بهره برداری کنیم اما این مساله برای سایر محصولات باغی امکان پذیر نخواهد بود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه روش هایی در دنیا وجود دارد که با به کارگیری آنها می توان تا 70 درصد خسارات ناشی از سرمازدگی در بخش کشاورزی را کاهش داد،افزود: استفاده از هیترهای پشت تراکتور، ماشین های مولد باد، چاهک معکوس و متحرک، آبیاری در زمان سرما، مه پاشی آب گرم از روش هایی است که در کشورهای پیشرفته به منظور مقابله با سرمازدگی محصولات از آنها استفاده می کنند.

**مدرن سازی باغ های کاهش دهنده خسارات سرمازدگی

اکبری، مدرن سازی باغ ها را در کاهش خسارت سرمازدگی موثر دانست و ادامه داد: داربستی کردن باغات انگور و استفاده از روش های آبیاری مدرن می تواند در این راه بسیار تاثیرگذار باشد.
وی اضافه کرد: هم اکنون از 32 هزار هکتار باغ های انگور استان که بیشتر آنها در شهرستان تاکستان قرار دارند، چهار هزار و 500 هکتار آن داربستی شده و در این زمینه نیازمند هدایت کشاورزان به سمت مدرن سازی باغ ها هستیم.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی با بیان اینکه زودگل ده بودن درختان و گرم شدن هوا در اسفند ماه و سرد شدن در فروردین عامل اصلی در ایجاد خسارات است، اظهار کرد: بنا داریم تا با تامین مالی از محل اعتبارات حوادث غیرمترقبه برای باغداران قزوینی وسایل و دستگاه هایی چون کاهنده سرما و ماشین های مولد باد تهیه کنیم و همچنین باغداران را به ارقام مقاوم و دیرگل ده مجهز کنیم تا آسیب دیدگی استان در برابر سرما کاهش یابد.
وی با اشاره به ابتکار تشکیل بیمه پایه محصولات کشاورزی برای چند محصول استراتژیک، اظهار کرد: به نظر می رسد این این امر باید دامنه بیشتری به خود بگیرد تا کشاورزان بیشتری امکان استفاده از این نوع را داشته باشند.
وی در پاسخ به سوال ایرنا در رابطه با اینکه چرا نسبت به کل جمعیت باغداران عده کمی از آنها نسبت به بیمه نمودن محصول و درختان خود اقدام می کنند، اظهار کرد: برای جا انداختن فرهنگ بیمه بین کشاورزان باید مشوق هایی را مانند کاهش پرداخت حق بیمه پس از چندسال مانند بیمه خودرو در نظر گرفت و همچنین غرامت کشاورزان نیز به موقع و سروقت پرداخت شود.

**مدیریت بحران در بخش کشاورزی نیازمند ترویج فرهنگ بیمه
یک کارشناس مسئول اداره کل مدیریت بحران استانداری قزوین نیز در این نشست گفت: پس از سرمازدگی بی سابقه فروردین ماه گذشته و با توجه به عمق فاجعه وارد شده به محصولات کشاورزی، بلافاصله مدیریت ستاد بحران استان جهت ارزیابی میزان خسارت های وارد شده و تمهیدات لازم برای پرداخت غرامت به محصولات بیمه شده، تشکیل شد.
رضا ردایی با بیان اینکه مدیریت بحران در بخش کشاورزی نیازمند ترویج فرهنگ بیمه است، اظهار کرد: علاوه بر پرداخت غرامت به محصولات بیمه شده می توان با ارایه تسهیلات کم بهره و استمهال بدهی به کشاورزان آنان را برای احیاء باغ ها و مزارع خود کمک کرد که در این خصوص باید منتظر تصمیم مسئولان کشوری ماند که البته در این رابطه اعتباراتی از محل صندوق توسعه ملی در نظرگرفته شده است.
ردایی گفت: در هشت سال گذشته حوادث غیرمترقبه زیادی در استان مانند سیل، زلزله و رانش زمین حادث شده اما رقم خسارت های وارد شده کمتر از خشکسالی و سرمازدگی به بخش کشاورزی بوده است.
کارشناس مدیریت بحران استانداری قزوین از بیمه پایه به عنوان یک ابتکار بسیار خوب برای پرداخت غرامت به محصولات کشاورزی استراتژیک باغی و زراعی در کشور یاد کرد و گفت: امیدواریم با تلاش برخی دستگاه های ذیربط مانند جهاد کشاورزی و تلاش رسانه ها بتوانیم شاهد ترویج این نوع بیمه در بین کشاورزان استان باشیم.
وی اظهار کرد: در صورتی که بیمه پایه، فراگیر و نهادینه شود در مواقعی چون بروز خسارات سنگین ناشی از خشکسالی و سرمازدگی کشاورزان دغدغه چندانی در خصوص وارد شدن خسارت و آسیب به خود را نخواهند داشت.
ردایی اظهار کرد: در حال حاضر بیمه پایه مربوط به چند محصول اساسی است اما این بیمه می تواند حالت منطقه ای نیز داشته باشد تا محصولاتی که در یک منطقه و استان دارای مزیت هستند نیز از خدمات این بیمه بهره مند شوند.
این کارشناس مدیریت بحران جبران خسارت ناشی از برخی حوادث غیرمترقبه در جهان را با مشارکت دولت، بیمه و بهره بردار دانست و گفت: متاسفانه این نگاه در کشور ما چندان مرسوم نبوده تا جایی که هنگام بروز بلایا همگان از دولت انتظار جبران خسارت ها را دارند.
کارشناس مدیریت بحران استانداری قزوین با بیان اینکه برای جبران خسارات ناشی از حوادث غیرمترقبه در دنیا سه ضلع دولت، بیمه و بهره بردار مشارکت دارند،افزود: در کشور ما این تصور چندان مرسوم نیست و در هنگام بروز بلایا همگان از دولت انتظار دارند تا تمامی خسارات را جبران کند.
وی با تاکید بر کشاورزی مدرن جهت کاهش خسارت ها در زمان وقوع حوادث و نیز افزایش بهره وری، افزود: باید با برنامه ریزی های اقتصادی دقیق و اصولی و توجیه بهره برداران حوزه کشاورزی مبنی بر تخصیص بخشی از درآمدهای خود به بیمه محصولات، شرکت های بیمه ای را نیز متعهد به انجام وظایف خود در کمترین زمان ممکن کنیم تا هنگام بروز حوادث با مشکلات اساسی و بحرانی روبرو نشویم.
وی با بیان اینکه باید به سمت کشاورزی مدرن برویم تا خسارات مربوط به این بخش کاهش یافته و بهره وری در این حوزه افزایش یابد، اظهار کرد: اگر برنامه ریزی اصولی و پیش بینی مناسبی در فعالیت های اقتصادی از جمله کشاورزی وجود داشته باشد، بهره برداران باید بخشی از درآمد خود را صرف بیمه کنند و شرکت های بیمه ای نیز به تعهدات خود به طور کامل عمل نمایند تا در هنگام بروز حادثه به مشکلات اساسی و بحرانی برنخوریم.
ردایی با بیان اینکه نباید تنها هنگام بروز حوادث در فکر جبران خسارت ها باشیم، اظهار کرد: برای پیشگیری از وقوع خسارت ناشی از سرمازدگی و خشکسالی به نظر می رسد استفاده از متخصصان و نخبگان جهت ارائه راهکارهای جدید می تواند راهگشای بسیاری از معضلات و مشکلات حوزه کشاورزی ما باشد.

**15 درصد محصولات باغی قزوین بیمه هستند
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: در حال حاضر 15 درصد محصولات باغی و 25 درصد محصولات زراعی استان تحت پوشش بیمه قرار دارند.
علی کلانتری در خصوص خدمت جدید این صندوق با راه اندازی بیمه پایه، گفت: این صندوق در سال زراعی 96-97 با بهره گیری از طرح و پیشنهاد قزوین بیمه جدیدی را به نام بیمه پایه را ابداع و راه اندازی کرد.
وی، بیمه پایه را تنها مربوط به محصولات شاخص کشاورزی دانست و یادآور شد: با توجه به اینکه سهم پرداخت دولت در بیمه پایه 75 تا 80 درصد است، این بیمه برای جبران خسارت در مواقع حساس کمک حال بسیار خوبی برای بخش کشاورزی محسوب می شود.
وی اضافه کرد: در شرایطی که کشاورزان با خسارت های سنگین و کمرشکن ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل، خشکسالی و سرمازدگی روبرو می شوند، بدون حمایت های لازم قادر به ادامه فعالیت و احیای باغ هاو مزارع خود نخواهند بود.
وی با بیان اینکه این نوع بیمه برای مواقعی که خسارات قابل توجه و بسیار زیادی به کشاورزان وارد می شود تهیه شده است،افزود: در چنین شرایطی کشاورز بدون حمایت های لازم قادر به ادامه فعالیت و احیای باغات یا مزارع خود را نخواهد داشت بنابراین نیاز به حمایت بیمه ای خاصی دارد که آنرا در قالب بیمه پایه تعریف کرده ایم.
کلانتری با بیان اینکه بیمه پایه فعلا به محصولات باغی که تولید آنها در کشور عمده و بالا هستند اختصاص دارد، اضافه کرد: در شرایطی که خسارات وارد شده به کشاورز بیش از 70 درصد باشد پس از تایید ارزیابی ها و کارشناسی ها واجدان شرایط در سه محصول باغی انگور، سیب و پسته که به شکل کشوری تعیین شده اند، غرامت پرداخت می شود.
وی، بیمه پایه را حاصل تجربیات بدست آمده در حوزه بیمه کشاورزی دانست و اظهار کرد: در محصولات زراعی گندم و همچنین در حوزه دام صنعتی و روستایی و طیور نیمچه گوشتی و مادر گوشتی و تخم گذار نیز شاهد ارایه خدمات بیمه پایه به فعالان و بهره برداران بخش کشاورزی هستیم.
کلانتری با اشاره به پرداخت 334 میلیارد ریال به 21 هزار بهره بردار بیمه شده بخش باغی استان، گفت: امسال به ازای هر هکتار باغ انگور 750 هزار ریال حق بیمه تعیین شده بود که در صورت وارد شدن هرگونه خسارت براساس تعاریف بیمه پایه، 51 میلیون ریال غرامت به کشاورز باید پرداخت شود
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان قزوین ادامه داد: در حوزه زراعی نیز 88 هزار هکتار از اراضی استان تحت پوشش قرار دارند که در خصوص پرداخت خسارات مربوط به این حوزه بررسی ها در حال انجام است.
کلانتری اظهار کرد: در مجموع 44 محصول باغی و زراعی می توانند تحت پوشش بیمه قرار بگیرند که از این میان در سطح استان قزوین بیشتر محصولات بیمه شده مربوط به گندم آبی و دیم، کلزا، انگور، زیتون، پسته، گردو، گیلاس و سیب محدود می شود.

**تمهیدات لازم برای پرداخت غرامت به کشاورزان قزوینی اتخاذ شده است
وی با بیان اینکه تدابیری اندیشیده شده تا پرداخت غرامت به کشاورزان خسارت دیده زودتر انجام شود، اظهار کرد: در خصوص خسارات مربوط به تنه درختان باغ های استان مربوط به سرمازدگی فروردین ماه نیز در حال ارزیابی و برآورد هستیم.
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی قزوین با بیان اینکه باید ترویج بیمه در بین کشاورزان همچنان دنبال شود،از افزایش استقبال باغداران و مزرعه داران استان از پوشش بیمه ای محصولات خود خبر داد و گفت: سال گذشته هشت هزار و 800 هکتار باغ در استان تحت پوشش بیمه قرار داشت که این رقم در سال زراعی جاری به 13 هزار و 300 هکتار افزایش یافته است.
کلانتری اظهار کرد: در کنار تقویت پوشش بیمه می توان برای پیشگیری از کاهش خسارات به باغداران از شیوه های نوین در حوزه کشاورزی استفاده کرد که بهره گیری از دستگاه های مولد باد برای جلوگیری از خسارات ناشی از سرمازدگی موثر است.
3013/6012