کافی است این روزها سری به فضای مجازی بزنید تا خبر آلودگی هوا و گرد و غبار در برخی استان‌های کشور نظرتان را جلب کند، خبری که دیگر برای مردم برخی از این استانها تازگی ندارد و هر روز منتظر ورود این میهمان ناخوانده به شهر و استانشان هستند.

 آلودگی هوا و گرد و غبار تقریباً پای ثابت برخی استانهای کشور است و سایه این میهمان‌ ناخوانده اما خطرناک هر چند وقت یکبار بر سر استانها پهن می‌شود.

بر این اساس، مردم ایلام، کردستان، خوزستان، تهران، مشهد، ارومیه و ... به خصوص افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی ـ ریوی، کودکان و سالمندان همواره از این موضوع نالیده‌اند و دست یاری به سوی مسؤولان مرتبط از جمله سازمان محیط زیست دراز کرده‌اند که فکری برای حل این معضل کنند که خواهش آنها به جایی نرسیده است.

دلایل زیادی برای ایجاد آلودگی هوا مطرح می‌شود از وجود خودروهای فرسوده گرفته تا سوزاندن سوخت‌های فسیلی، گازهای خروجی کارخانه‌ها و صنایع و ...

هرچه که هست بخشی از معضل بر عهده مسؤولان امر است و بخشی دیگر به فرهنگ‌سازی برمی‌گردد.

* خطر بیخ گوش بیماران قلبی ـ ریوی، کودکان و سالمندان/ آلودگی هوای سنندج به 7 برابر حد مجاز رسید
 
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در سنندج اظهار داشت: براساس سنجش داده‌ها از ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا، کیفیت هوای این استان به دلیل ورود ریزگردها در شرایط خطرناک قرار گرفت.

کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: میزان ذرات معلق در هوای استان تا ساعت 16:00 روز شنبه (اول اردیبهشت) به بیش از 7 برابر میزان حدمجاز رسید.

بر این اساس، اگر فکر عاجلی برای حل معضل آلودگی و گرد و غبار نشود ممکن است در آینده شاهد اتفاقات بدتری در برخی استان‌ها باشیم که قربانی آن نیز مردم خواهند بود، به خصوص بیماران قلبی ـ ریوی که اغراق نیست اگر بگوییم این حق‌الناسی بر گردن مسؤولان خواهد بود.

 * نفس‌ عروس زاگرس به شماره افتاد

یکی از شهروندان ایلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در خصوص آلودگی هوا و وقوع گرد و غبار مطرح می‌کند: بارش گرد و غبار سال‌ها به میهمان ناخوانده مردم ایلام تبدیل شده و این روند بسیار نگران‌کننده شده است.

مریم عباسی اضافه می‌کند: وجود این ذرات معلق در هوا سبب بروز انواع بیماری‌ها در انسان‌ها شده که این رویه بسیار دردناک و خطرناک است.

مدیرکل هواشناسی استان ایلام نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس متذکر می‌شود: توده گرد و غبار استان ایلام را طی ساعات گذشته در بر گرفته است.

یوسف شیخ‌الملوکی یادآور می‌شود: این توده گرد و غبار که روی کشور عراق تشکیل شده بود به تدریج وارد مرزهای کشور و از جمله استان ایلام شده است.

وی ادامه می‌دهد: این رویه تا اواخر وقت امروز استمرار داشته و به تدریج از شدت آن کاسته خواهد شد.

* گرد و غبار گریبان خوزستان را گرفت/ غلظت گرد و غبار در خرمشهر بیش از 5 برابر حد مجاز

بنا بر اعلام اداره‌کل محیط زیست خوزستان، میزان غلظت گردوغبار در ساعت 12 ظهر امروز در شهرهای آبادان 603، اهواز 139، امیدیه 107، اندیمشک 85، بندر امام 127، دزفول 103، رامشیر 122، شادگان 208، حمیدیه 230، خرمشهر 840، شوش 100، شوشتر 105، ماهشهر59، هندیجان 261 میکروگرم بر متر مکعب  است.

شاخص استاندارد میزان ذرات معلق در هوا 150 میکروگرم بر مترمکعب است.

همچنین به دلیل افزایش غلظت گردوغبار، کلیه مدارس و دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی نوبت عصر امروز در شهرستان خرمشهر تعطیل شد.

* هوای اهواز در وضعیت ناسالم قرار گرفت

امروز (یکشنبه 2 اردیبهشت) نیز اعلام شده که شاخص آلودگی هوای شهر اهواز  امروز در ساعت 14 به 186 میکروگرم رسید، به همین دلیل در وضعیت ناسالم قرار گرفت.

* آلودگی هوا، کرکره مدارس تبریز را پایین کشید/ تعطیلی مدارس تبریز وارد چهارمین روز شد

در تاریخ 24 آذرماه سال گذشته بود که خبر آلودگی کلانشهر تبریز این استان را وارد معضل دوباره آلودگی کرد و طبق اعلام مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان آذربایجان‌شرقی مدارس این استان در تاریخ 25 آذرماه تعطیل اعلام شد. 

در تاریخ 27 آذرماه نیز خبرگزاری فارس خبری منتشر کرد با این عنوان «آلودگی هوا کوتاه نیامد/ تبریز برای چهارمین روز رکود زد» که در آن تاریخ تبریز آلوده‌ترین شهر ایران شناخته شد و مدارس برای چهارمین روز متوالی تعطیل شد.

هرچند در سایر شهرها از جمله ارومیه نیز وضع، بهتر از تبریز، کردستان و ایلام نبود، اما مردم این شهرها مجبور بودند بسازند و بسوزند و دست به دامن مسؤولان مرتبط شوند، بدون اینکه خبری از مسؤولان باشد.

* ابتکاری که ابتکار نداشت/ آب پاک  

معصومه ابتکار از 19 شهریور 1392 تا 22 مرداد 1396 بر صندلی ریاست سازمان محیط زیست تکیه زد، در زمان تصدی این سمت شاهد آلودگی، هوا و گرد و غبار در استان‌های تهران، اهواز، تبریز، ارومیه و ... بودیم، به طوری که کلانشهر تبریز 4 روز متوالی با آلودگی شدید هوا مواجه و مدارس این شهر نیز 4 روز متوالی تعطیل شد که در تاریخ این شهر بی‌سابقه بود.

کار به جایی رسید که 106 نماینده مجلس روز دوشنبه هفتم دی‌ماه سال 94 در تذکری که در صحن علنی خوانده شد، از حجت‌الاسلام حسن روحانی خواستار اقدام عملی به دلیل آلودگی بی‌سابقه هوا شدند.

این تذکر در حالی در صحن علنی مجلس خوانده شد که حضور حمید رسایی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در حالی که ماسک به صورت زده بود جلب توجه می‌کرد.

انتقادات از رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل آلودگی هوای استان‌ها تا جایی پیش رفت که ابتکار را مجبور کرد تا در مقام پاسخگویی برآید.
 

ابتکار با عنوان «پدیده اینورژن یا وارونگی دما / اقدامات برای کاهش آلودگی هوا و مقایسه روزهای سالم سال‌های اخیر» در اینستاگرام با ارائه آمار و راهکار تلاش کرد به منتقدانش نشان دهد که آلودگی هوا کاهش یافته است که این راهکار متأسفانه جنبه عملیاتی نگرفت تا مردم هم از این معضل رهایی یابند.

بخشی از این پیام را در زیر می‌آوریم:

اقدامات مختلفی برای کاهش آلودگی هوا صورت گرفته از توزیع بنزین یورو 4 تا گازوییل کم گوگرد، حذف مازوت از نیروگاه‌ها، استانداردسازی خودروها، جدی گرفتن معاینه فنی، توقف شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های آلاینده و ... که سبب کاهش قابل توجه تعداد روزهای آلوده شده و این کاهش برای همه شهروندان محسوس بوده است.

باید با اتخاذ تدابیری که تردد وسایل نقلیه و هر گونه منشأ آلایندگی را کاهش می‌دهد، از تشدید وضعیت جلوگیری کرد تا اینورژن خاتمه یابد. این تدابیر در کمیته اضطرار آلودگی هوا در استانداری و زیر نظر استاندار تشکیل می‌شود و دستگاه‌های مختلفی در آن عضو هستند مانند وزارت بهداشت که براساس شاخص‌های مربوطه برای مواردی مانند تعطیلی مدارس و سایر موارد تصمیم می‌گیرند.

* طرح‌های پساابتکاری برای رفع معضل آلودگی هوا/ کلانتری: آلودگی هوا در درجه سوم اولویت دولت است

عیسی کلانتری رئیس جدید سازمان محیط زیست در تاریخ اول بهمن 1396 در جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران در مورد معضل آلودگی هوا اظهار می‌‌کند: آلودگی هوا از نظر دولت در درجه سوم اهمیت قرار دارد و بحران آب و زیستگاه‌های طبیعی در اولویت کار دولت قرار دارند.

وی درباره آلودگی هوای تهران می‌افزاید: تهران پنجمین شهر آلوده کشور است، کلانشهرهای دیگر مثل اهواز و تبریز وضعیتی به مراتب بدتر از تهران دارند.

با تمام این تفاسیر، به نظر می‌رسد عزم دولت برای کاهش آلودگی و معضل گرد و غبار که برخی از استان‌ها تقریباً هر چند روز یک بار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، هنوز جزم نشده است و چوب آن را مردمی می‌خورند که مجبورند به جای هوای تازه و استفاده از طبیعت خدادادی، خاک و آلودگی به خورد ریه‌های خود بدهند.

دیروز (اول اردیبهشت‌ماه 1397) بود که خبری از استان ایلام مبنی بر بارش گرد و غبار شدید پخش شد که مردم این استان و حتی مردم سایر استان‌ها را شگفت‌زده نکرد، چون هر لحظه منتظر حوادث اینچنینی در این استان هستیم که این موضوع پروازهای فرودگاه شهدای ایلام را لغو کرد، مدارس نوبت بعد از ظهر این استان تعطیل شد، سفر اعضای کمیسیون عمران مجلس به این استان کنسل شد و ...

کار به اینجا ختم نشد و امروز (دوم اردیبهشت) آیت‌الله نوری همدانی در پی معضل ریزگردها در برخی استانهای کشور بر ضرورت چاره‌اندیشی توسط مسؤولان امر برای حل این معضل را خواستار شد.

* ضرورت چاره‌اندیشی برای حل مشکل ریزگردها

آیت‌الله نوری همدانی از مراجع تقلید در دیدار رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم گفت: باید برای حل مشکل ریزگردها در کشور چاره‌اندیشی و با کاشت درخت در اراضی‌ تخریب‌شده بخشی از این مشکل را برطرف کرد.

* خداحافظی همیشگی میهمان‌ ناخوانده، نیازمند تدبیر جدی مسؤولان

در صورتی که دستگاه‌های اجرایی کشور از وزارت آموزش و پرورش گرفته تا سازمان محیط زیست، وزارت نفت، ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت و ... دست در دست هم داده و برای حل معضل آلودگی هوا تلاش کنند، قطعاً خداحافظی این میهمان ناخوانده با ایرانی‌ها دور از دسترس نخواهد بود، به شرطی که مردم هم هم‌پای مسؤولان در رفع این معضل تلاش کنند، اگر هر کدام از ما به وظایف خودمان در راستای کاهش آلودگی هوا عمل کنیم قطعاً متضرر نخواهیم شد.