حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه ای در مراسم تحلیف 225 نفر از کارآموزان قضایی، شهادت زائران ایرانی در حادثه تروریستی عراق و جان باختن جمعی از زائران مشهدالرضا در سانحه برخورد دو قطار در سمنان را تسلیت گفت و اظهار کرد: خوشبختانه در سال‌های اخیر ، جذب و بکارگیری و آموزش قضات رونق گرفته است و امیدواریم دولت و مجلس همکاری جدی با قوه قضاییه داشته باشند تا در طول برنامه ششم جذب داشته باشیم.

وی ادامه داد: البته دولت با جذب قاضی مانند برنامه پنجم موافقت نکرد که امیدواریم با همکاری مجلس، حداقل به اندازه برنامه پنجم لتوانیم جذب نیرو داشته باشیم. کار قضاوت، مسئولیت مهم و سنگینی است. از فضل و کرم خدا مدد می خواهیم توفیق بدهد بر هوای نفس و همه مشکلات فائق بیایم. یکی از شرایط قضاوت عدالت است و قاضی باید عادل باشد. مگر نمی شود یک فرد خوش استعداد و خوش فهم و دارای شم حقوقی بالا، بر ضوابط و مقررات مسلط شود و بدون عدالت حکم کند؟ اگر یک فرد غیر عادل خوب درس خواند و بر اساس ضوابط حکم داد، آیا این حکم معتبر و نافذ است؟.

معاون اول قوه‌قضاییه گفت: عدالت یکسری اقتضائات دارد. فردی عادل است که گناه کبیره مرتکب نشود و بر گناهان صغیره اصرار نورزد اما مقتضای عدالت چیست؟ یکی از مقتضیات عدالت که امروز به شدت در جامعه و قوه قضاییه به آن نیاز داریم، تناسب مجازات با جرم است. یکی از مسائلی که در قانون به آن اشاره می‌شود، تناسب مجازات و جرم است. عدالت در این تناسب چه نقشی دارد؟

سخنگوی قوه‌قضاییه افزود: در یک پرونده، قاضی دادگاه بدوی، متهم را به 10 سال حبس محکوم می‌کند و طبق آئین دادرسی ایرادی ندارد. همین پرونده در همین شرایط می رود به تجدید نظر و حکم او از 10 سال به 2 سال کاهش می یابد. چه آثاری بر این دو حکم با این فاصله زیاد وجود دارد؟ اگر واقعیت را بنگریم، یکی از این دو حکم و چه بسا هر دو حکم ایراد دارد.

محسنی‌اژه‌ای گفت: فتنه 88 یک فتنه بزرگ بود که عواملی از داخل و خارج دست به دست هم دادند. اگر مجموعه آن شرایط را لحاظ نکنیم و حکم بدهیم، آیا مجازات‌ها متناسب خواهد بود یا خیر؟ آیا باید همه متهمان را با یک نگاه محکوم کنیم؟ خیلی از مواقع اشکال از اجراست. اگر اشکال از اجراست، از همین الان مراقبت کنید و بیندیشید تا این اشکالاتی که از ناحیه مجریان ایجاد نمی شود، در آینده نباشد. به آموخته‌های حوزه و دانشگاه اکتفا نکنید. باید از الان مراقب باشید و تلاش بکنید که تحقیق و پژوهش تان ادامه یابد. به آسیب هایی که با آنها مواجه هستیم، در داخل و خارج از قوه قضائیه باید توجه داشت.

وی ادامه داد: در خارج از دستگاه قضایی اختلاس می شود. مجازات و حتی اعدام می کنند و آبروی خانواده مجرم می رود اما باز هم می بینیم که این اختلاس‌ها ادامه می یابد. در سال های گذشته از این موارد زیاد داشتیم. در دستگاه قضایی هم یک قاضی تخلف می کند و دستگیر می شود و این برای خودش، خانواده اش و قوه قضاییه و جامعه متدین تبعات زیادی دارد. باید فکر کنیم که چرا فلان همکار ما دچار آسیب شد. قطعا شیطان و هوای نفس موثر است اما شیطان صفت ها از ابلیس هم بدتر هستند.

معاون اول قوه‌قضاییه اظهار کرد: قطعا قاضی نمی تواند مراودات خود را قطع کند زیرا انسان است و مراودات انسانی دارد. قاضی هم یک عضوی از جامعه است و نمی تواند از همه قطع ارتباط کند اما آیا قاضی می تواند مانند سایرین هر جایی برود و با هرکسی نشست و برخاست کند. اگر می خواهند ما را به مسافرت ببرند باید ببینیم چرا می خواهد این کار را انجام دهد. یکی از آسیب های جدی نوع مراودات است و باید به این مراودات دقت کنیم. یکی از آسیب های جدی موجود، آشنا نبودن با شرایط جامعه یا بی توجهی است. گاهی احکامی را صادر می کنیم که شاید خلاف آیین دادرسی نباشد اما متناسب نیست.

وی گفت: یک وقتی خودم یک حکم داده بودم. همان روز که اعلام شد شبش جایی بودیم. یک کسی گفت محسنی این چه حکمی است که هیچ کس قبول ندارد. خندیدم. گفتم واقعا هیچ کس قبول ندارد. خودم که قبول دارم. گفت خیلی از مردم قبول ندارند.گفتم چقدر قبول ندارند. گفت 70 درصد مردم.

نمی خواهم بگویم تابع جو و فضای سیاسی باشیم.من را می شناسید که تابع جو و غوغاسالاری های سیاسی نیستم اما باید تناسب جرم و مجازات را باید در نظر بگیریم.