طبق آخرین سرشماری ۲۳/۴ درصد جمعیت کل کشور را جوانان تشکیل می دهند، جوانانی که طبق آمارهای رسمی و گفته های جامعه شناسان گروه اصلی گرایش به مصرف مواد مخدر هستند. مخدرهایی که هر روز به تعداد آنها افزوده می شود و جامعه هدف در برابر تنوع های مختلفی قرار می گیرند. با این حال در بین انواع مخدر، مشروبات الکلی یکی از قدیمی ترین مخدرها و مواد اعتیادآور است که بنا به باورهای غلط، بسیاری از افراد و خانواده ها آن را جزو مخدرها ندانسته و حتی مصرف تفننی و استفاده در مراسم ها را مجاز می دانند، غافل از اینکه مصرف مشروبات الکلی علاوه بر اثراتی که روی بدن  می گذارد، حتی می تواند مرگ مصرف کننده را در پی داشته باشد.

رئیس گروه مطالعات اعتیاد سازمان پزشکی قانونی، در خصوص آمار فوت ناشی از مصرف مشروبات الکلی گفت: معمولا سالانه حدود ۱۰۰ فوت ناشی از مصرف ز داریم که این میزان مقطعی است با این حال عوارض ناشی از مصرف الکل بسیار زیاد و نقش آن در وقوع جرائم پررنگ است.

محمدرضا قدیرزاده به آمار سال گذشته اشاره و تصریح کرد: در سال گذشته، ۹۵ نفر بر اثر مصرف مشروبات الکلی جان خود را از دست داده اند که از این تعداد ۶ نفر زن و ۸۹ نفر مرد بودند.

فوت ۳۴ نفر در سه ماهه اول امسال

قدیرزاده آمار مرگ و میر ناشی از مصرف الکل در سه ماهه اول امسال را ۳ زن و ۳۱ مرد دانست و با اشاره به نقش مصرف مشروبات الکلی در بروز تصادفات گفت: باید به موضوع عوارض ناشی از مصرف الکل بیشتر توجه شود زیرا در بسیاری از پرونده های تصادفات در سال گذشته ردپای مصرف الکل در بروز حوادث دیده می شود.

دوسوم الکلهای مصرفی تولید داخل هستند

قدیرزاده در خصوص ناخالصی در الکل های مصرفی و تاثیر آن در بروز عوارض گفت: طبق آمار وزارت بهداشت، دوسوم الکل های مصرفی، تولید داخل هستند و استانداردی برای تولید این مواد وجود ندارد. در اغلب این موارد الکل های طبی با مواد دیگری مخلوط شده و ترکیب مضری به دست می آید.

رئیس گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی تصریح کرد: احتمال اینکه در الکل های دست‌ساز متانول اضافه شود، بسیار زیاد است و مصرف این ماده عوارض جبران ناپذیری را به همره دارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در الکل های تولید داخل ناخالصی وجود دارد، گفت: در اغلب این الکلهای دست ساز، ناخالصی دیده شده است. در بررسی از نمونه های مختلفی که برای بررسی به پزشکی قانونی ارجاع داده شده است، علاوه بر الکل، مقادیر متفاوتی از متانول و دیازپام و ترامادول و غیره نیز دیده شد که همین مسئله ضریب بروز عوارض را افزایش می دهد.

نابینایی، عارضه مصرف مشروبات الکلی دست ساز

قدیرزاده به برخی از عوارض ناشی از مصرف اینگونه از مشروبات الکلی اشاره کرد و اظهار داشت: در مواردی که به جای اتانول یا الکل، فرآورده دیگری استفاده شود با توجه به اینکه می تواند روی عصب چشم تاثیر بگذارد، عوارضی از جمله نابینایی را به دنبال خواهد داشت.

جوانان زیر ۳۵ سال، مشتریان مصرف مشروبات

وی افزود: اغلب مصرف کنندگان مشروبات الکلی در سن زیر ۳۵ سال هستند و در بعضی موارد شاهد این هستیم که در مجالس عروسی، مشروبات الکلی سرو می شود و در این شرایط حتی روی سن مصرف کنندگان هم نظارت یا کنترلی وجود ندارد و فرزندان خانواده نیز به سمت مصرف سوق داده می شوند.

رئیس گروه مطالعات اعتیاد پزشکی قانونی با بیان اینکه مصرف مشروبات الکلی نسبت به گذشته زیاد شده است، گفت: علت این افزایش مصرف را می توان در عدم اطلاع رسانی و عدم آگاهی خانواده ها دید. طوری که بسیاری از افراد فکر می کنند که مصرف مشروبات الکلی تنها منع شرعی دارد، در حالی که عوارض جبران ناپذیر بسیار زیادی در انتظار مصرف کنندگان این نوع از مخدرها است در حالی که مصرف این نوع مواد در کشورهای غیرمسلمان نیز از قواعد خاصی پیروی می کند و قانون محدودیت سن فروش اعمال می شود که این سن بین ۱۶ تا ۱۸ سال و حتی تا ۲۱ سال متغیر است. در کشورهای اروپایی همچنین قوانین سختی برای رانندگی با مستی وضع شده است که حتی به رانندگی با نوشیدن مقداری الکل (متغیر در کشورها) تنزل یافته و مجازات های سنگین مثل ممنوعیت مادام العمر از رانندگی را به همراه دارد.

وی با بیان اینکه به تازگی مواردی بوده که شاهد مرگ برخی افراد مشهور به دلیل مصرف الکل بودیم، گفت: در حالی که در بسیاری از کشورهای اروپایی افراد سرشناس به سراغ این مواد نمی روند.

تشکیل ۳هزار فقره پرونده رانندگی در حال مستی

در حالی آمارهای رسمی از فوت سالانه ۱۰۰ نفر به دلیل مصرف مشروبات الکلی در کشور خبر می دهدکه عوارض ناشی از مصرف این مواد علاوه بر تاثیرات مخرب بر بدن فرد مصرف کننده، به دیگران نیز می تواند آسیب برساند که نمونه واضح اضرار به غیر ناشی از مصرف مشروبات الکلی در وقوع حواث رانندگی است.

طبق گفته دادستان تهران سال گذشته حدود ۳ هزار فقره پرونده‌های رانندگی در حال مستی داشتیم که این آمار نگران کننده هشداری برای تمام جوانان است. در کنار منع فقهی و پزشکی برای مصرف مشروبات الکلی باید منع قانونی را نیز به آنها اضافه کرد به طوری که براساس قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و مصوبه دولت درخصوص تعیین میزان جریمه‌های رانندگی که در اسفند ۹۴ به تصویب رسید، جریمه رانندگی در حال مستی و مصرف داروهای روانگردان و افیونی ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است البته این جریمه مجزا از معرفی راننده متخلف به مرجع قضایی و تشکیل پرونده کیفری برای وی است. بر اساس مواد ۲۱ و ۲۲ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، تعیین میزان کد جریمه‌های رانندگی براساس پیشنهاد نیروی انتظامی، وزارت دادگستری و وزارت راه و شهرسازی با هیات وزیران است؛ یکی از این کدهای جریمه، رانندگی در حال مستی یا مصرف داروهای روانگردان و افیونی است که جریمه ۴۰۰ هزار تومانی را در پی دارد. از منظر قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، رانندگی در حال مستی، یک تخلف است که برای راننده متخلف جریمه در پی دارد، ولی از نظر قوانین جزایی اسلام، مصرف مشروبات الکلی در هرحال ممنوع بوده و متخلف از این حکم، علاوه‌بر حد شرعی، به واسطه رانندگی با حالت مستی، تعزیر هم می‌شود.

علاوه بر این در ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در خصوص مجازت مصرف مشروبات الکلی آمده است که مصرف مسکر از قبیل خوردن، تزریق و تدخین آن کم باشد یا زیاد، جامد باشد یا مایع، مست کند یا نکند، خالص باشد یا مخلوط، موجب حد است. در تبصره این ماده آمده است که خوردن آب جو مسکر موجب حد است هرچند مستی نیاورد. طبق ماده ۲۶۵این قانون حد مصرف مسکر، ۸۰ ضربه شلاق است.

بنا براین با توجه به آمار پرونده ها و مرگهای ناشی از مصرف و تاثیرات مشروبات الکلی، سیاست گذاران فرهنگی و برنامه ریزان کشور باید فکری اساسی برای جامعه مصرف کننده زیر ۳۵ سال کرد.