رونق گرفتن ساخت‌وساز در بافت پایتخت

فرسودگی بافت‌های شهری امروز عاملی برای جلوگیری از تحقق روش‌های مدرن مدیریت شهری در شهرسازی است که روند کند بازسازی این بافت در پایتخت به عنوان یک معضل و خطر جدی به شمار می‌رود.

 

** حفظ هویت شهری در گرو نجات بافت‌های فرسوده 

 

یکی از مشکلات پایتخت وجود بافت‌های فرسوده در کالبد شهر است که این مشکل به قدیمی بودن بافت و ضرر شخصی یک عده‌ای از مردم مختصر نمی‌شود.

اگر در مدیریت شهر اقداماتی برای ساماندهی این مکان‌ها انجام نشود، خودبه‌خود آغازکننده سلسله مشکلات دنباله‌دار از قبیل تهدیدات اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و امنیتی هستند و در مقابل بافت فرسوده نیز می‌تواند فرصتی مناسب برای بازآفرینی فضای شهری و سامان دادن به طرح و شیوه ساخت و ساز شهر باشد. مناطق فرسوده که روزگاری بخش مهمی از شهرها را تشکیل می‌دادند و هویت شهرها به حساب می‌آمدند اکنون به مناطق ناامنی تبدیل شده‌اند و می‌توان گفت هویت شهرها به نوعی دچار مشکل شده است و به همین دلیل است که بازسازی بافت‌های فرسوده، در عصر حاضراز اهمیت زیادی برخوردار است.

 

عباداله فتح‌اللهی مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران در جلسه مجمع نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی ضمن ارائه گزارشی از روند نوسازی و احیای بافت‌های فرسوده شهر تهران، اظهار داشت: طبق گزارشات و آمارهای رسمی دولتی از یک هزار و 784 میلیارد تومان هزینه کرد شهرداری‌های کل کشور در امر بهسازی و نوسازی شهری بیش از 70 درصد آن "معادل یک هزار و 234 میلیارد تومان" توسط شهرداری تهران و در شهر تهران هزینه شده است که همین امر منجر به نوسازی بیش از 34 درصد پلاک‌های بافت فرسوده شده است که میزان نوسازی بافت فرسوده در سایر شهرهای کشور کمتر از 10 درصد است.

 

وی با اشاره به اینکه از سال 88 تاکنون، پروانه ساختمانی در بافت فرسوده به صورت رایگان صادر شده و مبلغ 470 میلیارد تومان توسط شهرداری تهران تخفیفات عوارض ساخت‌وساز در بافت فرسوده اعمال شده است، گفت: دولت طبق ماده 16 قانون ساماندهی و حمایت از تولید مسکن موظف است صددرصد تخیفات اعمال شده از سوی شهرداری‌ها را جهت تأمین زیرساخت و بهبود فضای زندگی ساکنان در بافت فرسوده پرداخت کند که در صورت تحقق این امر، نوسازی بافت فرسوده شتاب بیشتری می‌گیرد. همچنین از نمایندگان مردم پیشگیری اجرائی شدن قوانین وضع شده و وضع قوانین جدید برای جبران خلاء‌های قانونی را خواستار شد.

 

فتح‌اللهی در نهمین نشست ستاد ملی بازآفرینی باید از محدوده‌ها و محله‌های هدف برنامه‌های احیا بهسازی و نوسازی شهری که با حضور نمایندگان دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های عضو ستاد ملی باز آفرینی پایدار شهری برگزار شد، افزود: بسیاری از حاشیه‌نشینی‌های اطراف تهران به دلیل اقدامات نهادهای عمومی که در حال قطعه‌بندی و تفکیک اراضی ملی در اختیار خود به قطعات کوچکتر و فروش آنها با کاربری مسکونی است، این اقدامات مجرمانه‌ است و برای پشگیری از افزایش این گونه جرایم، باید اقدامات مؤثرتری انجام داد.

 

در این نشست بنا به پیشنهاد مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و تصویب اعضا قرار شد با توجه به قرار گرفتن در فصل تنظیم بودجه سال آینده کل کشور، دستگاه‌های اجرائی و مرتبط پیش‌بینی‌های لازم جهت تأمین اعتبارات مورد نیاز برای ساخت فضاها و ساختمان‌های عمومی و خدماتی در محدوده مصوب بافت‌های فرسوده و تأمین سرانه‌ها و زیرساخت‌های لازم در طرح‌های مصوب اقدام کند. 

 

دبیر ستاد ملی بازآفریی شهری پایدار کلانشهر تهران با بیان اینکه مهم‌ترین چالش موجود در راه اجرای برنامه‌های توسعه شهری، فقدان مالکیت برای خانه‌های ساکنان بافت‌های آسیب‌پذیر است می‌گوید: طرح مشترکی با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در دست اقدام است تا براساس آن برای ساکنان خانه‌های فاقد مالکیت، سند صادر شود.

 

رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به تصویب قانون کاداستر در سال گذشته در مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: این قانون می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود در حوزه املاک و مستغلات از جمله ساکنان بافت‌های حاشیه‌ای شهر را برطرف کند. ضمن اینکه از حجم پرونده‌های قوه قضائیه نیز می‌کاهد و زمینه برخورد با متخلفان را به صورتی جدی فراهم می‌کند.

 

مرمت بافت‌های فرسوده باید به برنامه‌ریزی در قالب یک طرح جامع شهری ارائه شود و خاطرات تاریخی و فرهنگی یک بافت باید حفظ شود اما نباید نوسازی تکرار دیروز باشد و باید سیر تحولی داشته باشد.