پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- هر کدام از اعضای خانواده از صبح مشغول زندگی خود و ایفای نقش های اجتماعی شان اعم از دانش آموز، دانشجو، کارمند و... بوده اند و با کمی اختلاف زمانی به منزل رسیده اند. در هر خانواده ای از ساعت خاصی به بعد همه اعضا در منزل هستند و بهترین موقعیت شکل می گیرد تا مفهوم خانواده و نقش های مربوط به آن به کارکردهای خود نزدیک شود. گفت وگویی شکل بگیرد، اعضا به ذهن، آرزوها، دغدغه ها و در کل دنیای هم نزدیک شوند و به جای حل مسائلشان در دنیایی غیر از دنیای امن خانواده، با چالش هایشان در محیطی امن و صمیمی به نام خانه، که به آن ها حس خوب امنیت می دهد مواجه شوند. فرقی نمی کند خانواده چند عضو داشته باشد، شامل یک زوج جوان باشد یا بیشتر. مهم این است که اعضایش باید کنار هم باشند، بچه ها برای آن که آماده زندگی در اجتماع شوند باید خیلی چیزها از جمله احترام به نظر دیگران را در خانواده یاد بگیرند؛ اما از همان زمانی که همه اعضا در منزل هستند، توی لاک خود رفتن ها هم شروع می شود. پدر کنترل را برمی دارد تا فوتبال تماشا کند. مادر با تلویزیون دیگری پای سریال مورد علاقه اش نشسته است. دختر و پسر خانواده اگر غرق شبکه های اجتماعی نباشند یا امور مربوط به درس و مدرسه را پیگیری نکنند بنا به ذائقه شان یک محصول فرهنگی مثل کتاب، مجله یا فیلم را انتخاب می کنند و یا با هدفونی در گوش به غار تنهایی شان می روند؛ آدم هایی که کنار هم هستند اما با این وجود تنها هستند. در پرونده امروز تلاش کردیم نشان دهیم چگونه می توان با احترام به سلیقه دیگر اعضای خانواده، و به بهانه تماشای تلویزیون، یک دورهمی ساده و بدون بهانه را در خانواده تجربه کرد.

نکاتی برای تماشای دورهمی تلویزیون

بهتر است یک دورهمی خوب خانوادگی، بدون تلویزیون و تلفن همراه و هرچیزی باشد که تمرکز اعضای خانواده را از گپ و گفت با هم برهم می زند؛ اما امروزه در شرایطی به سر می بریم که دورهمی برنامه ریزی می خواهد و شاید هم مناسبت، اما چه بهتر که اعضای خانواده هر شب، ساعتی دور همی ساده ای داشته باشند حتی به بهانه تماشای تلویزیون. شاید در نگاه اول چنین دورهمی چندان خوشایند نباشد اما خواهید دید که در ادامه در خلال همین دورهمی های ساده، مکالمات شکل می گیرد و کم کم تلویزیون به صدای پس زمینه معاشرت شما تبدیل می شود. تازه تماشای سریال، فیلم، مستند، فوتبال، والیبال، خندوانه و... بهانه های خوبی است که حول محتوای آن ها بزرگ ترهای خانواده موضوعی برای صحبت با دیگر اعضا پیدا کنند و به نوعی یخ فضا را باز کنند. یک استندآپ کمدی می تواند بهانه ای برای بازگویی خاطرات پدر از دوران سربازی باشد، تماشای یک مستند می تواند شروع صحبت مادر درباره علاقه اش به سفر و طبیعت باشد. تماشای فوتبال می تواند بستری باشد تا درباره شغل مورد علاقه پسرخانواده و آینده وی صحبت کرد و .... پس برای آن که دورهمی تان با کمک تلویزیون رونق بگیرد، به نکات زیر توجه کنید:

علایق یکایک اعضای خانواده را شناسایی کنید

توجه به علایق تمام اعضای خانواده بسیار مهم است و شاید یکی از کلیدی ترین نکات برای برنامه ریزی موثرتان باشد. وقتی همه اعضای خانواده از علایق هم باخبر باشند و از آن مهم تر برای این علایق احترام قائل باشند، طبیعی است که می توانند آن را بپذیرند و در شرایط مختلف فرد را همراهی کنند؛ برای مثال وقتی مرد خانواده به فوتبال علاقه زیادی دارد، باید در فضاهای جمعی خانواده به آن توجه کرد و البته این برنامه ریزی نباید به گونه ای باشد که اعضای دیگری که احیانا هیچ علاقه ای به فوتبال ندارند، از آن معذب باشند. در چنین شرایطی چه باید کرد؟

یکی از راه هایی که می تواند کمک کننده باشد، آشناشدن با موضوع مورد علاقه اعضاست. در این مثال آشنا شدن مادر خانواده با برخی قوانین ساده فوتبال، شناخت فوتبالیست های معروف دنیا، آشنایی با چهره های شاخص آن در کشور خودمان، کم کم زمینه علاقه را ایجاد می کند و مهم تر این که موضوع دیگری را به دایره اشتراکات او و همسر و فرزندش می افزاید. اگر چنین تلاشی از سوی مادر خانواده صورت نگیرد، طبیعی است که هیچ گاه از دیدن صحنه های فوتبال که نه از قوانین آن سر در می آورد و نه افراد و تیم ها را می شناسد، احساس لذت و رضایتی نخواهد کرد و قطعاً نمی تواند همسر و فرزندانش را برای دیدن یک مسابقه مهم فوتبال همراهی کند. این امر برای دیگر اعضا هم صادق است. ممکن است مادر خانواده به تماشای سریال های خانوادگی تلویزیون علاقه داشته باشد. بد نیست دیگران هم با احترام به این خواسته و با دنبال کردن تمام قسمت های سریال با وی همراهی کنند.

دیدگاه همه اعضا را جویا شوید

یکایک اعضای خانواده در این برنامه از رای و نظر مهمی برخوردارند و طرح پیشنهادها و نظراتشان درباره انتخاب برنامه ای که همه با هم پای دیدن آن بنشینند، بسیار مهم است. جلب رضایت آن ها یکی از کلیدی ترین رموز موفقیت این برنامه است.

همزمان با وقت شام و ناهار نباشد

بدون تردید برای آن که بتوانید به طور مستمر همراه با اعضای خانواده و به قول معروف دسته جمعی پای تلویزیون بنشینید، باید خیلی دقت کنید که موقعیت و زمان مناسبی را برای این کار انتخاب کنید. با این وصف شاید بهتر باشد ساعت صرف غذا با ساعات پخش برنامه های خاص تلویزیون که اعضا به دیدن آن مشتاقند، همزمان نباشد. لازم است یادآوری کنیم که خوردن غذا در زمان و مدت مناسب و با آرامش اهمیتی بیش از این برنامه دارد و زمان غذا به خودی خود یک دورهمی هم شکل می گیرد.

تنقلات خوشمزه و مفید فراموش نشود

دور هم نشستن و دیدن یک برنامه مورد علاقه خیلی می چسبد؛ به ویژه اگر تنقلات مفید و خوشمزه مادرِ خانواده هم چاشنی آن شده باشد. اگر به برنامه تلویزیون علاقه ندارید، خودتان فضایی را فراهم کنید؛ مثلا یک فیلم مناسب تهیه کنید، کسی که بیشتر از دیگران در این زمینه اطلاعاتی دارد یا می تواند درباره آن مطالعه کند، این کار را برعهده بگیرد و پیش از تماشای فیلم، اطلاعات مفیدی به دیگران بدهد و همه به تماشای آن بپردازند. می توانید هر شب هفته یا یک شب خاص در هر هفته را برای تماشای یک نوع برنامه (کمدی، مستند، اجتماعی و ....) انتخاب کنید.

بایدها و نبایدها؛ وقتی همه پای تلویزیون نشستیم

در مطلب قبل در زمینه شناخت سلیقه اعضای خانواده مثالی آوردیم و در آن به راه هایی که باعث می شود تماشای گهگاه فوتبال به احترام همسر و برای دورهم بودن توسط یک خانم قابل تحمل باشد اشاره کردیم؛ اما چند نکته مهم دیگر در این زمینه وجود دارد:

دور هم بودن نباید چنان تبدیل به هدف شود که اعضای خانواده حریم خصوصی برای خود نداشته باشند.

دورهم بودن نباید بستری برای کل کل خواهر و برادر یا تحقیر فرزند توسط پدر یا نق زدن های مادر به دلیل نامرتب شدن منزل باشد. فلسفه دور هم بودن، ایجاد نشاط است و توجه به حال و روز هم.

بد نیست چیدمان منزل هم متناسب با این حال و هوا باشد، قرار نیست همه دور از هم و فقط روبه تلویزیون در حالت های مختلف درازکش، نشسته، ایستاده و... باشند و انتظار داشته باشید حول موضوع فیلم، سریال، فوتبال و... بحثی هم شکل بگیرد. یک کاناپه خوب و بزرگ باعث می شود کنار هم باشید، خوراکی ها را دست به دست کنید، سر به سر هم بگذارید و...

لحظات حساس هر برنامه ای زمان مناسبی برای گپ و گفت نیست، اوج یک استندآپ کمدی، لحظه حساس فیلم، قبل از زدن ضربه پنالتی در فوتبال و... اگر صحبت کنید منتظر نتیجه خوبی نباشید. در ضمن تحلیل مدام روانشناسی از شخصیت های فیلم، نقد سیستم مربی فوتبال، انتقاد از خنده دار نبودن استندآپ کمدی یا بی فایده بودن تماشای پویانمایی و... غر زدن درباره آبکی بودن سریال های ایرانی باعث می شود اعضای خانواده ترجیح بدهند مثل قبل تنها باشند.

تصور ما این است که هر محصول فرهنگی صرفاً مخصوص یک جنس و یا یک گروه سنی است اما پویانمایی هایی مثل شرک و باب اسفنجی، یا همین برنامه عروسکی کلاه قرمزی خودمان در همه جا مخاطب بزرگسال هم دارد. حتی فیلم اکشن یا رزمی هم که پسر نوجوان خانواده می بیند از لحاظ جلوه های ویژه می تواند برای پدر و مادر جذاب باشد. موضوع مهم در این بین هزینه فایده ماجراست، شاید در آن لحظه تماشای اخبار برای پدر خانواده یا سریال برای مادر مهم تر یا مفیدتر باشد اما اگر به اندازه تماشای گاه و بیگاه یک فیلم اکشن با آقاپسرتان یا یک ملودرام با دخترتان وقت نگذارید به دنیای او نزدیک نمی شوید؛ وقتی از مختصات محصولات فرهنگی مثل پویانمایی که کودکتان تماشا می کند مطلع نباشید چگونه می توانید برای تربیت او برنامه داشته باشید؟ شما قرار نیست مشتری دائم سریال های همسر، فیلم های فرزند، یا فوتبال و برنامه 90 شوهرتان باشید بلکه باید مواردی را که با ذائقه همه جور در می آید کشف کنید و ضمن اندکی انعطاف در ذائقه خود دورهمی خوبی را تجربه کنید.

پژوهشی در تأیید دورهمی خانوادگی!

نتایج یک پژوهش در کشور انگلیس نشان می دهد «با هم بودن» اعضای خانواده در هنگام غذا خوردن و مشاهده تلویزیون از عوامل اصلی شاد بودن اعضای خانواده است.

به گزارش تسنیم، در جریان یک پژوهش در کشور انگلیس، بیش از 2هزار نفر از والدین انگلیسی به این سؤال پاسخ دادند که چگونه یک خانواده شاد داشته باشیم. 40 درصد از پاسخ دهندگان معتقد بودند مشاهده برنامه های تلویزیون توسط اعضای خانواده به صورت دسته جمعی موجب شادتر شدن فضای خانه می شود. همچنین بسیاری از خانواده های انگلیسی معتقد بودند زمان شام بهترین فرصت برای ارتباط والدین و فرزندان است بنابراین با هم غذا خوردن، به گرم شدن روابط آن ها کمک زیادی می کند. بر اساس این پژوهش،فهرستی از 10 اقدام مهم خانواده ها برای داشتن خانواده شاد تهیه شده که اولین مورد این است:" به عنوان یک خانواده در کنار هم از زمان لذت ببرید." در سومین گزینه آمده است: " با هم تلویزیون ببینید."، در هفتمین، هشتمین و نهمین مورد به ترتیب آمده است:

7 - هر هفته در روز تعطیل با یکدیگر ناهار بخورید.

8- تفریحات مشترک داشته باشید.

9- دو شب در هفته با یکدیگر باشید.

پیش نیازهای دورهمی خانوادگی

واقعا اگر بخواهیم با همین شرایط و سبکی که امروز زندگی می کنیم و بخش‌هایی از آن از دست خودمان هم خارج است، برای بیشتر با هم بودنمان برنامه‌ریزی کنیم، به چه مقدماتی نیاز داریم؟

احساس نیاز

امروزه که همه گروه‌های سنی می‌توانند از امکانات و فضاهای مورد علاقه‌شان بهره‌مند شوند و احتمالا از فعالیت و برنامه‌شان لذت هم ببرند، تا وقتی احساسی قوی از جنس "نیاز به با هم بودن" و "در کنار هم بودن در فضای خانه و خانواده" شکل نگیرد، شاید انگیزه کافی برای دور هم جمع شدن و با هم بودن ایجاد نشود. این احساس ایجاد نمی‌شود مگر این که به اهمیت خانواده، پدر، مادر و خواهر و برادر پی ببریم.

مدیریت و برنامه ریزی

با ارزش قائل‌شدن برای این مهم، باید به آن هویت ببخشیم و آن را به برنامه‌ای مورد توجه برای اعضای خانواده تبدیل کنیم. این امر توجه و تلاش والدین را می‌طلبد. پدر و مادر به عنوان ارکان اصلی و پایه‌های مهم خانواده، باید به این امر حساس باشند که اعضای خانواده‌شان پیوند محکمی با هم داشته باشند و علقه‌های خواهری و برادری فرزندانشان شکل بگیرد و محکم و محکم‌تر شود. بر این اساس باید متناسب با نیازها، علایق، گرایش‌ها و توانمندی‌های یکایک اعضای خانواده به اشتراکات لذت بخش و انسجام‌دهنده بیندیشند تا همه از حضور در آن برنامه احساس رضایت و آرامش کنند.

احساس تعهد

بدون احساس تعهد نمی‌توان انتظار داشت چنین برنامه ای به ثمر بنشیند و آثار مفیدش بر فضای زندگی خانوادگی‌تان سایه بیندازد.