کارکردهاي اجتماعي روزه/سفره هايي که خالي نمي‌ماند

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- دانش پور- همان گونه که يک ماه روزه داري، فضيلت ها و کارکردهاي فردي دارد، آثار اجتماعي زيادي را هم به همراه مي آورد. يک جامعه شناس و کارشناس امور ديني مي گويد: روزه عملي فردي نيست که روزه‌دار با روزه از اجتماع و مردم دور شود بلکه در اين ماه حتي انجام فريضه نماز همان گونه که سفارش شده است بيش از قبل به صورت جمعي خوانده مي شود، به عبارتي روزه‌داران پس از افطار در کنار هم به آدابي که همه در راستاي تقويت روحيه جمعي است مشغول مي‌شوند.

وحيدحيدري ادامه مي‌دهد: روزه و نماز همانند ديگر عبادت‌ها نه تنها کارکردي فردي دارد بلکه باعث تکامل و رشد معنوي و رشد ابعاد اجتماعي انسان مي‌شود. کاهش جرايم اجتماعي، افزايش امنيت فردي و اجتماعي، کاهش فاصله فقير و غني، دستگيري ضعفا و رعايت حقوق ديگران که امنيت اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و حتي اخلاقي را در پي دارد از جمله اين کارکردهاست. اين جامعه شناس با اشاره به کم شدن آمار جرايم در ماه رمضان تأکيد مي‌کند: شرکت در مراسم معنوي، نزديکي با قرآن و تجربه شرايط معنوي افطار و سحر باعث مي‌شود هر سال پس از پايان ماه رمضان خبرها از کاهش آسيب‌هاي اجتماعي و جرايم حکايت کند، اين امر نشان دهنده بازدارندگي اجتماعي ماه رمضان است به نحوي که جرم و جنايت و بداخلاقي‌هاي اجتماعي و حتي بروز انگيزه‌هاي شيطاني در اين ماه کم مي‌شود.

وي با اشاره به نقش موثر نظارت و کنترل اجتماعي توسط مردم و تاثير آن بر کاهش آسيب‌هاي اجتماعي و جرايم مي‌گويد: پايبندي مردم به قوانين و هنجارهاي اجتماعي و توجه مضاعف آن‌ها براي جلوگيري از گناه و خطا در خودشان وديگران از ديگر عواملي است که باعث کاهش آسيب‌هاي اجتماعي مي‌شود.

سفره هايي که خالي نمي‌ماند
حيدري کمک به مستمندان و ضعفا را يکي ديگر از کارکردهاي اجتماعي روزه بر مي‌شمارد و مي‌گويد: مردم در اين ماه تلاش مي‌کنند تا سفره هيچ يک از نزديکان و همسايه‌ها در کوي و محل خود بي نصيب از افطاري نباشد.در اين ماه فرهنگ دستگيري از مستمندان بيش از ماه هاي ديگر در بين مردم گسترش دارد به خصوص آن که رسيدگي به ايتام و تامين نيازهاي آن‌ها دغدغه ديگر روزه داران است تا مبادا به جز درد نبود والدين، يتيمي در حسرت روزي و مايحتاج زندگي خود باشد. وي يکي ديگر از کارکردهاي اجتماعي روزه را انسجام و همبستگي مسلمانان عنوان مي‌کند و ادامه مي‌دهد: در ماه مبارک رمضان مسلمانان خود را همدرد يکديگر مي‌دانند همان گونه که حضرت امام(ره) جمعه آخر ماه رمضان را روز قدس و روزهمبستگي با مسلمانان فلسطين قرار دادند تا تمام مسلمانان حس همدردي و همراهي با مسلمانان ديگر کشورها را که حقوقشان تضييع شده است داشته باشند .

آفت ماه رمضان
حيدري با اشاره به موضوع تجمل‌گرايي که اين روزها متاسفانه بخشي از مردم را درگير کرده است آن را يکي از آفاتي مي داند که حتي در افطاري هاي ماه مبارک رمضان هم ديده مي شود و مي‌گويد: تجمل‌گرايي نوعي فخر فروشي است و عملا باعث مي‌شود صله رحم در بين خويشان کمرنگ شود ضمن آن که اسلام به مومنان توصيه کرده است سفره افطار خود را ساده در نظر بگيرند و در عين حال تعداد بيشتري از روزه داران را افطاري دهند تا امکان صله ارحام که يکي از کارکردهاي ويژه ماه رمضان است فراهم وتعاملات اجتماعي روزه داران پررنگ شود.

وي توصيه مي‌کند مردم به کارکرد بخشش و چشم پوشي از تقصير و گناه در ماه رمضان نيز توجه داشته باشند چرا که بخشش و پوشاندن گناه از صفات الهي است.