بي توجهي به ممنوعيت به کارگيري راننده مرد براي سرويس مدارس دخترانه/بروز 80درصدي آسيب هاي اجتماعي در مسير خانه تا مدرسه

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- عليرضا کافي-معاون وزير آموزش و پرورش مي گويد: نظارت کاملي بر صلاحيت رانندگان مدارس به ويژه رانندگان سرويس مدارس دخترانه وجود دارد. آسيب هاي اجتماعي مربوط به دانش آموزان، دغدغه هميشگي والدين است. دغدغه هايي که حالا قرار است با نظارتي که مسئولان از آن سخن مي گويند برطرف شود. الزام مدارس به ثبت نام از دانش آموزان در محدوده جغرافيايي مدرسه شايد يکي از راه هاي کاهش آسيب باشد اما اين سال ها با تنوع يافتن مدارس، خانواده ها بيشتر تمايل دارند تا فرزندشان به جاي تحصيل در مدرسه اي نزديک خانه در مدرسه اي با شرايط آموزشي و پرورشي بهتر درس بخواند.مدرسه اي که ممکن است کيلومترها تا محل زندگي دانش آموز فاصله داشته باشد.با زياد شدن فاصله مدرسه تا خانه،گزينه استفاده از سرويس مدرسه نيز ضرورت پيدا مي‌کند.گزينه‌اي که پرداختن غيرکارشناسي به آن مي‌تواند آسيب زا نيز باشد.

ساعت حدود ۲ بعداز ظهراست.خيابان هاي تهران مثل هميشه شلوغ اند و پر هياهو. با اين حال اما آدم ها در لاک خود فرو رفته اند و تنها چيزي که به گوش مي رسد صداي بوق خودروها و غرش موتورسيکلت هايي است که بي وقفه درخيابان تردد مي‌کنند.در اين شلوغي، صداي قهقهه چند دختر نوجوان از داخل خودرويي سواري که به نظر مي رسد سرويس مدرسه است توجه همه را جلب مي کند. نگاه ها براي لحظه اي روي پرايد سفيد رنگ و سرنشينانش متمرکز مي شود.صحنه جديدي نيست ديدن راننده اي جوان و دانش آموزاني که بنا به شرايط سني شان مي خواهند شاد باشند و انرژي جواني شان را به نحوي تخليه کنند.موضوع حمل و نقل دانش آموزان از خانه تا مدرسه و برعکس آن قدر مهم و حائز اهميت بوده است که هيئت دولت، ۷ سال قبل باتصويب آيين نامه اجرايي حمل و نقل دانش آموزان مدارس سعي در ساماندهي وضعيت سرويس مدارس کرد. آيين نامه اي که درطول اين سال ها بخش هاي عمده و مهمي از آن اجرايي شده است و اولويت کار در سرويس مدارس به تاکسيراني و رانندگان با صلاحيت تاکسي سپرده شده است.

ممنوعيت به کارگيري راننده مرد براي سرويس دبيرستان هاي دخترانه
به سراغ سرهنگ عين ا... جهاني معاون اجتماعي پليس راهور ناجا مي روم. او در همان آغاز سخن به آيين نامه حمل و نقل دانش آموزان مدارس اشاره مي کند و اينکه بر اساس مصوبه هيئت وزيران به کارگيري راننده مرد در هر سن و سال و شرايطي براي سرويس مدارس دخترانه مقطع متوسطه ممنوع است. اين که اولويت با تاکسيرانان زن است و اگر به تعداد کافي در شهر موجود نبود بايد از رانندگان زن بخش خصوصي بهره برد.

کمبود تاکسي بانوان،دليل استفاده از راننده هاي مرد
اما براي بررسي صحت و سقم اين ماجرا سري به مدارس شهر تهران مي زنيم. به يکي از محله هاي مذهبي تهران و البته يکي از مدارس غير انتفاعي و مذهبي دخترانه پايتخت. ساعت ۷ صبح است و يکي يکي سرو کله سرويس هاي دبيرستان دخترانه رفاه در خيابان شهيد قادري در خيابان ايران پيدا مي‌شود.مسئولان مدرسه تاکيد زيادي بر رعايت اصول اخلاقي و اسلامي دارند. اما آن چه توجهم را جلب مي کند تعداد زياد رانندگان تاکسي مرد براي دختران دبيرستاني است. البته تعداد محدودي هم راننده زن در اين بين ديده مي شود. خسرواني مسئول سرويس مدارس رفاه در پاسخ به اين که چرا بر خلاف آيين نامه از رانندگان زن به جاي رانندگان مرد استفاده نمي کنيد مي‌گويد: متاسفانه به تعداد کافي راننده تاکسي زن در تهران نيست و خانم ها در اغلب موارد براي سرويس مدارس استقبال نمي کنند. البته ما ملاک هاي ديگري داريم.از جمله تاهل و اين که راننده ترجيحا مسن و از نظر اخلاقي نيز تاييد شده باشد. مي پرسم بهتر نيست به جاي استفاده از اين تعداد تاکسي از چند دستگاه اتوبوس استفاده کنيد و در اتوبوس با گماردن يک مراقب زن امنيت بيشتري را براي دختران فراهم کنيد؟ در جوابم مي گويد: ما با اين موضوع مشکلي نداريم اما خانواده ها از اين قضيه استقبال نمي کنند و معتقدند چون تعداد دانش آموزان زياد مي شود زمان زيادي از فرزندشان به هدر مي رود و دير به منزل مي رسد.از طرف ديگر مي گويند که پول داريم و هزينه خودروي سواري را مي دهيم.يکي از مسئولان مدرسه که نمي خواهد نامي از او برده شود مي گويد: مسئوليت انتخاب رانندگان به عهده پيمانکار است و مدرسه نقش چنداني در اين زمينه ندارد.البته هر گاه ضرورت داشته باشد تذکرات لازم را به پيمانکار مي دهد.دبيرستان دخترانه شهيد سالک در منطقه 17آموزش و پرورش تهران هم مدرسه دخترانه ديگري است که برخي دانش آموزان آن با سرويس به مدرسه رفت و آمد مي کنند. يکي از مسئولان مدرسه مي گويد: از آنجا که بيشتر دانش آموزان در نزديکي مدرسه ساکن هستند و مشکلي براي رفت و آمد ندارند،مدرسه اقدامي براي تهيه و انتخاب سرويس براي دانش آموزان نکرده است.

اصرار مسئولان مدرسه براي انتقال 6دانش آموز با يک پرايد
پدر يکي از دانش آموزان دبيرستان دخترانه شاهد شهداي هفتم تير در منطقه ۶ تهران هم از وضعيت نامطلوب سرويس مدرسه دخترش گلايه دارد و مي گويد: با اين که مدرسه شاهد است و انتظار نظارت بيشتري مي رود اما متاسفانه نه تنها راننده سرويس دخترم خانم نيست بلکه مدرسه بنا به دلايلي که به ما اعلام نمي کند از به کارگيري تاکسي به عنوان سرويس نيز خودداري کرده است. هم اکنون راننده سرويس دخترم مردي ميان سال با خودروي پرايد است.او البته به نکته جالبي هم اشاره مي کند.اين که مدرسه از راننده خواسته تا ۶ دانش آموز را در خودرو بنشاند و جابه جا کند که با مخالفت راننده فقط 4دانش آموز توسط اين راننده جابه جا مي شوند.سرهنگ جهاني به عنوان يکي از ارکان تصميم گيرنده در خصوص وضعيت رانندگان سرويس هاي مدرسه درکشور مي گويد:بر اساس قانون و مصوبه هيئت دولت، مسئوليت اوليه و تعيين کننده در اين حوزه بر عهده مديران مدارس است و اين مدارس هستند که موظفند مطابق با آيين نامه خودروي مورد نياز خود را از شهرداري ها مطالبه کنند.البته مسئوليت تامين خودرو براي مدارس روستايي بر عهده ادارات راه و ترابري است.معاون اجتماعي پليس راهور بر اين نکته نيز تاکيد دارد که اگر تاکسيراني نتوانست خودروهاي مورد نياز آموزش و پرورش را تامين کند ،مدير مدرسه اين اجازه را دارد تا از ظرفيت هاي بخش خصوصي استفاده کند.البته با اين پيش شرط که تنها راننده زن براي دبيرستان هاي دخترانه به کارگيري شود.اين مقام مسئول در پليس راهور بر تاهل رانندگان سرويس به غير از زنان سرپرست خانوار و ارائه گواهي عدم سوءپيشينه و اعتياد براي دريافت مجوز خدمت به عنوان راننده سرويس مدرسه تاکيد مي کند و مي گويد: علاوه بر اين راننده ها ابتداي هر سال تحصيلي بايد تحت آزمون هاي سلامت پزشکي و رواني نيز قرار گيرند. پس از طي همه اين مراحل سازمان تاکسيراني و پليس راهور اقدام به برگزاري کلاس هاي آموزشي مي کند و رانندگان با دريافت برچسب سرويس مدرسه مي توانند اقدام به جابه جايي دانش آموزان کنند. سرهنگ جهاني بازهم بر اين نکته تاکيد مي کندکه برابر قانون به کار گيري راننده مرد براي دبيرستان هاي دخترانه ممنوع است و اگر مدرسه اي برخلاف آن عمل کند مرتکب تخلف شده است.البته براي مقاطع تحصيلي پايين تر نيز اولويت براي مدارس دخترانه با رانندگان خانم است.معاون اجتماعي پليس راهور شرط استفاده از مراقب زن در سرويس هاي جمعي مانند ون، ميني بوس و اتوبوس را نيز يادآور مي شود و مي گويد: دراين گونه وسايل نقليه مي بايست برابر قانون يک نفر مراقب زن در سرويس حضور داشته باشد.

انجمن اوليا و مربيان؛ مسئول تاييد صلاحيت راننده‌هاي سرويس
علي زرافشان معاون متوسطه وزير آموزش و پرورش آيين نامه نظارت بر سرويس مدارس را مصوبه انجمن اوليا و مربيان مي داند و وظيفه تاييد صلاحيت رانندگان و انتخاب آن ها را از جمله وظايف ذاتي مدير مدرسه و انجمن اوليا و مربيان بر مي شمارد. او در اين باره مي گويد: رانندگان بايد پس از بررسي هاي لازم به تاييد انجمن اوليا و مربيان منطقه برسند و در طول سال تحصيلي نيز انجمن اوليا و مربيان مدرسه برنحوه فعاليت شان نظارت داشته باشد. او نيز تاهل را شرط اصلي براي سرويس دهي به مدارس مي داند و تاکيد دارد: اولويت در مدارس دخترانه بايد با خانم ها و رانندگان مرد مسن تر باشد. وقتي از بروز برخي تخلفات در مدارس کشور سخن مي گويم ، معاون وزير آموزش و پرورش توپ را به زمين مدرسه مي اندازد و مي گويد اگر تخلفي صورت گرفته، احتمالا در يکي از فرآيندهاي انتخاب دقت لازم به کار نرفته است. با اين حال سازوکار نظارتي آموزش و پرورش از طريق انجمن اوليا و مربيان فعال است.

زرافشان تاکيدي بر استفاده صرف از راننده زن براي دانش آموزان دختر آن هم در مقطع متوسطه ندارد و تنها به اين نکته بسنده مي کند که اولويت با خانم هاست و اگر در استان يا شهري تاکسي بانوان وجود نداشت مديران مدارس مي توانند از رانندگان متعهد مرد استفاده کنند.اکنون که واپسين روزهاي سال تحصيلي را سپري مي کنيم جا دارد تا مسئولان آموزش و پرورش به ويژه در سطح مديران مدارس دقت نظر بيشتري براي به کار گيري رانندگان سرويس به خرج دهند. خانواده ها نيز بايد فقط به واگذاري امور به مدرسه بسنده نکنند و تن به هر تصميمي که مسئولان مدرسه مي گيرند، ندهند و با آگاهي يافتن از قانون بر نحوه اجراي آن نيز نظارت کنند.

راننده هاي سرويس مدارس؛معلمان کلاس سيار ترافيک

به گفته سرهنگ عين ا... جهاني معاون اجتماعي پليس راهور ناجا ،در کتابچه تدوين شده براي آموزش رانندگان سرويس مدارس از اين قشر به عنوان معلمان سيار ترافيک ياد شده است. معلماني که در صورت انتخاب صحيح و اصولي مي توانند نقش مهمي در آموزش مهارت ها و قوانين ترافيکي به دانش آموزان داشته باشند.از اين رو پايبندي به اصول اخلاقي تاثير بسزايي در آينده فرهنگ ترافيک کشور داشته باشد.

بروز 80درصدي آسيب هاي اجتماعي در مسير خانه تا مدرسه
دکتر ابهري(رئيس هيئت مديره بنياد صيانت از نهاد خانواده قوه قضائيه)- 80درصد از آسيب هاي اجتماعي براي دانش آموزان از خانه تا مدرسه اتفاق مي افتد.اين هشدار را دکتر مجيد ابهري رئيس هيئت مديره بنياد صيانت از نهاد خانواده قوه قضائيه مي دهد و از خانواده ها مي خواهد بيش از اين مراقب رفتارها و حرکات فرزندان خود به ويژه در سنين نوجواني باشند.او گفت:در سال هاي اخير ساماندهي کلي بر روي موضوع سرويس مدارس صورت گرفته و بسياري از مشکلات تا حدودي مرتفع گشته است اما هنوز با نقطه مطلوب فاصله زيادي داريم.او مزاياي استفاده از سرويس براي دانش آموزان را مصون ماندن از آسيب ها و مزاحمت هاي فيزيکي و گفتاري ،مزاحمت هاي خياباني و حتي روي آوري به سيگار مي داند اما بر اين نکته نيز تاکيد دارد که با اين وجود بايد دقت بيشتري بر صلاحيت رانندگان سرويس مدارس و به کار گيري راننده زن براي دختران نوجوان به ويژه در مقطع دبيرستان صورت پذيرد.اين رفتار شناس و استاد دانشگاه شيطنت را ويژگي بارز دختران و پسران نوجوان برمي شمارد و مي گويد تمامي ما بارها در کوچه و خيابان ها ديده ايم که دختران نوجوان در سرويس مدارس قهقهه سر مي دهند،شعر و آواز مي خوانند و حرکاتي به دور از شان دختر مسلمان انجام مي دهند.بروز اين رفتارها ارتباط مستقيمي با سن دانش آموزان دارد اما اين مسئولان مدرسه و آموزش و پرورش هستندکه بايد با اعزام يک نفر مراقب در سرويس هاي مدارس بر روي دانش آموزان کنترل داشته باشند.علاوه بر اين لازم است خانواده ها هم هر از گاهي فرزندان خود را به صورت نامحسوس در مسير خانه تا مدرسه و بالعکس کنترل کنند و تنها به عملکرد مسئولان مدرسه و راننده اي که صلاحيت او از سوي مسئولان مدرسه تاييد شده است اکتفا نکنند. دکتر ابهري به خانواده ها و مسئولان مدارس پيشنهاد مي دهد تا به جاي استفاده از خودروهاي سواري به عنوان سرويس مدارس ،خودروهاي جمعي مانند ون ،ميني بوس و اتوبوس را به عنوان سرويس مدرسه برگزينند.دراين موارد بايد حتما يک نفر به عنوان مراقب و هم جنس دانش‌آموزان در خودرو حضور داشته باشد تا هم ازدانش آموزان مراقبت کند و هم مراقب رفتارها و شيطنت هايشان باشد.چراکه امکان کنترل بر روي يک خودرو با تعداد بيشتري دانش آموز بسيار راحت تر از تعداد زيادي خودروي سواري با رانندگان متعدد است.وي همچنين استفاده از ظرفيت تاکسي هاي بانوان براي سرويس دهي به مدارس دخترانه به ويژه در مقطع دبيرستان را دومين راه حل براي کم کردن آسيب هاي احتمالي عنوان مي کند.

آشنايي با قوانين حاکم بر سرويس مدارس
آيين نامه اجرايي حمل و نقل دانش آموزان مدارس پيشينه اي هفت ساله دارد.اين آيين نامه که بنا به ضرورت در دولت نهم به تصويب رسيد بسياري از ابهامات در زمينه نحوه به کارگيري و گزينش رانندگان سرويس مدارس را برطرف کرده است.

در ماده3 اين آيين نامه شرايطي براي راننده خودروهاي حمل و نقل دانش آموزان در نظر گرفته شده است.دارا بودن حداقل 23 سال تمام.

دارا بودن گواهينامه معتبر براي رانندگي با وسيله نقليه مربوط.عدم ابتلا به بيماري هاي مسري، صرع و عدم اعتياد به مواد مخدر و يا الکل با ارائه گواهي از مراجع مربوط. نداشتن سوء پيشينه مؤثر کيفري و همچنين عدم محکوميت به محروميت يا محدوديت هاي رانندگي.نداشتن سوء شهرت به تأييد مراجع صالح.تأهل داشتن البته به استثناي زنان سرپرست خانوار.البته در تبصره اول اين ماده قانوني ارائه خدمات حمل و نقل به دانش آموزان مدارس دخترانه به بانوان سپرده شده است و راننده سرويس مدارس پسرانه مقاطع راهنمايي و متوسطه نيز صرفا بايد مرد باشد.

بر اساس اين ماده از آيين نامه رانندگان موظفند همه ساله گواهي سلامت جسماني و رواني خود را از مراجع صالح دريافت و ارائه نمايند.

درخصوص مراقبين خودروهاي سرويس مدارس نيز تاکيد شده است مراقبين خودروهاي مدارس دخترانه الزاماً برعهده بانوان است و مراقبين خودروهاي مدارس پسرانه در مقاطع دوره هاي راهنمايي و متوسطه نيز الزاما بايد مرد باشند.

در ماده9اين آيين نامه نيز آمده است پيمانکاران و آموزش و پرورش بايد ترتيبي اتخاذ نمايند که مدت زمان رفت و يابازگشت دانش آموزان با خودروي مدرسه از يک ساعت تجاوز ننمايد.

البته جداي از اين موارد برخي شرکت هاي تاکسيراني مانند سازمان مديريت و نظارت بر تاکسيراني شهرداري مشهد نيز مقررات جداگانه اي براي رانندگان سرويس هاي مدارس در نظر گرفته اند.مواردي مانند ممنوعيت استفاده ازهرگونه وسيله صوتي و يا تصويري(حتي مجاز)در طول سرويس،ممنوعيت رد و بدل کردن هرگونه سي دي،عکس،نشريه و غيره در سرويس.

اين کار بر اساس مقررات جرم کيفري است و راننده از ادامه سرويس محروم مي شود.رانندگان همچنين از هم صحبتي غير ضروري با دانش آموزان منع شده‌اند و بايد روابطشان بر اساس احترام متقابل باشد.