پايگاه خبري تحليلي «پارس»- براي هر کسي که در زندگي اش پدر يا مادر شده و يا حتي قصد بچه دار شدن داشته باشد، اين يک کابوس است که فرزندش با مصرف سيگار يا مواد سر و کار پيدا کند. خوشبختانه اين موضوعي است که مي شود از آن به راحتي پيشگيري کرد. اما من به عنوان پدر يا مادر چطور مي توانم با فرزندم درباره اين موضوع صحبت کنم؟ نکند صحبت کردن درباره اين موضوع باعث گرايش بيشتر او به مصرف بشود؟

متأسفانه افکاري از اين قبيل و يا بي خبري از حال و روز فرزند، موجب مي شود والدين هيچ گاه فرصت نکنند درباره عوارض سوء استعمال سيگار و حتي موادمخدر با فرزندان خود صحبت کنند.

آن ها زماني به اين مسئله ورود پيدا مي کنند که ديگر خيلي دير شده و فرزندشان گرفتار اين بلاي خانمان سوز شده است. پس بهتر است علاج واقعه را قبل از وقوع به کار ببنديم. ماهنامه سپيده دانايي در مطلبي به شما آموزش مي دهد چطور درباره موادمخدر با فرزندانتان صحبت کنيد. در ادامه بخش هايي از اين مطلب را خواهيد خواند:

انکار راه حل نيست
فکر کردن به اين موضوع که فرزند من ممکن است مواد مصرف کند، به قدري دردناک است که بيشتر پدرها و مادرها صورت مسئله را پاک مي کنند و فرض را بر اين مي گذارند که اين اتفاق براي فرزند آن ها هيچ گاه نخواهد افتاد. اما متأسفانه اين يک اشتباه بسيار رايج است.

اصولا ما تمايل داريم فرزند خودمان را جدا از اين مشکلات فرض کنيم. کدام پدر و مادري دوست دارد فرزندش را در حال مصرف مواد تصور کند؟ اما اين موضوع ما را با خطر بزرگي مواجه مي کند. غفلت از موضوعي به اين مهمي ، ما را شبيه کبکي مي کند که سرش را زير برف کرده تا خطر را نبيند. شايد مهم ترين پيامي که مي توان در اين ميان مطرح کرد، اين است که بياييد سرمان را از زير برف در بياوريم و با شجاعت راه حلي براي اين موضوع پيدا کنيم.

نگراني درباره باز شدن روي نوجوان
به عبارتي بيشتر والدين تصور مي کنند که بهتر است بين خود و فرزندشان فاصله اي پديد بياورند و درباره بعضي موضوعات (مانند روابط با جنس مخالف و مواد مخدر) صحبتي نکنند. با اين اميد که مسکوت ماندن اين موضوع، باعث مي شود که فرزندشان بداند اين موضوع را تأييد نمي کنند و خود به خود به دنبال اين کارها نرود. پاسخ به اين والدين هميشه اين بوده است که «لطفا اين پرده حيا را از بين ببريد قبل از آن که به طريق ديگري از بين برود.»

اما چطور اين فاصله را از بين ببريم؟! چطور اين موضوع را مطرح کنيم؟ از آن مهم تر چطور با او صحبت کنيم که با ما لجبازي نکند؟ اصلا چه سني براي صحبت کردن با فرزند مناسب است؟

از چه سني؟
بهتر است هر زمان که احساس خطر کرديد و بيم آن را داشتيد که ممکن است فرزندتان در معرض استعمال سيگار يا موادمخدر قرار بگيرد، با او در هر سني که هست، درباره مواد صحبت کنيد. سال هاي مياني دبستان و پيش از شروع دوران نوجواني، بهترين زمان براي صحبت کردن است. در اين سن فرزند شما هنوز شروع به استقلال طلبي نکرده است و حرف شما به نوعي قانون نانوشته زندگي او خواهد شد. البته اگر فرزندتان به نوجواني و جواني رسيده باشد هم، هنوز براي صحبت کردن دير نيست. مهم اين است که از هر فرصتي براي صحبت در اين باره استفاده کنيد.

دختر و پسر فرقي ندارد
از قديم اين ديدگاه بين ما وجود داشته است که در رابطه با مصرف مواد، پسرها در معرض خطرند و اگر هم کسي قصد داشته باشد که با فرزندش درباره مواد مخدر صحبت کند، مخاطب اصلي پسرها هستند. اگرچه پيشترها فقط اين پسرها بودند که مخاطبان اصلي مصرف مواد محسوب مي شدند، اما امروزه الگوهاي مصرف مواد تغيير کرده است و با ظهور مواد جديد در بازار، ديگر دخترها هم به اندازه پسرها در معرض اعتياد هستند.

درباره اعتياد زياد بدانيد
درباره اعتياد و انواع مواد تا جاي ممکن اطلاعات دقيق و علمي کسب کنيد. کتاب بخوانيد، در اينترنت جست و جو کنيد و سوالاتتان را از متخصصان بپرسيد. در منابع اينترنتي نه تنها مي توانيد درباره مصرف مواد اطلاعات کسب کنيد، بلکه تصاويري از آن ها را هم ببينيد شما بايد اطلاعات کامل و درستي درباره موادمخدر و آسيب هاي استعمال آن داشته باشيد. يک منبع خوب براي پرسش درباره مواد، اعتياد و درمان آن شماره تلفن «خط ملي اعتياد» (09628) است که مي توانيد از آن هم استفاده کنيد.

از کاه، کوه نسازيد
يکي از مهم ترين خطاهايي که والدين مرتکب مي شوند اين است که به هنگام صحبت درباره مواد مي ترسند و اين ترس را به فرزندشان منتقل مي کنند. يکي از ويژگي هاي نوجواني اين است که آن ها خود را مصون از هرگونه مشکل، بيماري و دردسر احساس مي کنند؛ به همين خاطر نگراني شما را واکنشي شديد و غيرمنطقي مي دانند و آن را جدي نمي گيرند. از تصور اين که ممکن است به فرزند شما مواد تعارف شده باشد و يا حتي آن را امتحان کرده باشد، وحشت نکنيد. حتي اگر چنين اتفاقي افتاده باشد، مصرف امتحاني مواد لزوما به معناي اعتياد فرزند شما و کارتن خواب شدن او نيست. بايد با اعتماد به خودتان و فرزندتان، محکم و قاطع صحبت کنيد.

موضع خودتان را محکم و قاطع بيان کنيد
پژوهش ها نشان داده است که مهم ترين عامل امتناع نوجوانان از مصرف مواد، تأثير والدين است. نوجواناني که از والدينشان پيغام «ما مصرف مواد را تأييد نمي کنيم» به صورت قطعي و واضح دريافت مي کنند، کمتر به سمت مصرف مخدر مي روند. پس با اطمينان و محکم به فرزندتان بگوييد که با مصرف مواد موافق نيستيد. اگر لازم بود، اين کار را به صورت عملي هم نشان بدهيد. براي مثال اجازه ندهيد که براي خانه قليان خريده شود و يا از مهمان سيگاري بخواهيد سيگارش را بيرون از منزل يا نزديک پنجره بکشد.

منصفانه صحبت کنيد
صحبت هايتان بايد منطقي باشد. صحبت کردن بدون برنامه و هدف دار درباره مصرف مواد و کارتن خواب شدن، براي نوجواني که مصرف مواد را ميان دوستانش ديده است، خنده دار به نظر مي آيد. به عنوان مثال مطرح کردن اين موضوع که «اگرچه در ابتدا مصرف مواد نتايج زياد بدي ندارد، اما به مرور زمان آسيب هاي غيرقابل جبرانش را نشان خواهد داد» قابل قبول تر است.

مسئوليت انتخاب را به گردن خودش بيندازيد
به خاطرداشته باشيد که وقتي بهترين نتيجه را خواهيد گرفت که مسئوليت تصميم گيري درباره رفتار را به عهده فرزندتان بگذاريد. وقتي که شما اين انتخاب را براي فرزندتان در نظر مي گيريد که خودش گزينه درست را برگزيند، به نوعي از بروز هرگونه لجبازي جلوگيري مي کنيد.