ای معلم‌ها! یک مشت انسان‌نمایِ قالبیِ خاک بر سر نسازید

[به بهانه نزدیک شدن به فصل درس و تحصیل و مدرسه و دانشگاه]

اگر تاکنون به این بچه‌های عزیز و انسان‌های آیندۀ آینده‌ساز، آزادی لازم را عنایت نفرموده‌اید، چقدر به آنها ظلم و خیانت شده است؟ و به چه چیز آنها خیانت شده؟ به شخصیت انسانی آنها. ای معلم با ایمان آگاه و آزاد! به عنوان یک دوست و همفکر و همراهت خواهش می‌کنم، شما را به خدا در این کلاس‌ها یک مشت انسان‌نمایِ قالبیِ خاک بر سر نسازید. انسان بسازید، نه یک مشت انسان‌نمای قالبی ابزاری.

و تو ای روحانی و ای عالم دینی! یا تو ای نویسنده و گوینده غیر معمم! با گفته ها و نوشته هایت یک مشت موجود قالبی، یک مشت انسان نمایی که به کارخانه بزرگ اجتماع سفارش داده اند تا با فلان مدل به دنیا بیاید، با فلان مدل بیندیشد، با فلان مدل زندگی کند و با فلان مدل بمیرد، تحویل آینده نده! آینده بشریت به انسان نیاز دارد؛ انسان برخوردار از شخصیت انسانی؛انسانی که خود را بسازد و محیط خود را.

دوست ندارم دیگر معلم خود را "باغبان" بنامد.دوست ندارم دیگر معلم و مربی خود را "چوپان" تلقی کند.این کلماتِ مبتذل، شایسته شأن معلم نیست.نه شایسته شأن او و نه شایسته شأن آنان که مسئول تعلیم و تربیت آنهاست.معلم و مربی برترین کمک کار به انسانی است که در حال خود ساختن است."

از: شهید مظلوم آیت الله دکتر محمد حسینی بهشتی، نقش آزادی در تربیت کودکان، نشر روزنه، ص165.