به گزارش پارس به نقل از  ایسنا، دکتر آفرین رحیمی موقر ضمن اشاره به رشد تحقیقات و مطالعات پژوهشی در زمینه اعتیاد در 10 سال گذشته که به سیاست گذاری در این زمینه بسیار کمک کرده است، افزود: در حال حاضر اطلاعات قابل ملاحظه‌ای در مورد عوارض و مشکلات ناشی از مصرف مواد و اعتیاد داریم.

شیوع 15 20 درصدی HIV در تزریقی‌ها

رییس مرکز ملی مطالعات اعتیاد، در ادامه درباره ارتباط مصرف مواد و ایدز افزود: شیوع HIV در تزریقی‌ها 20-15 درصد و در غیر تزریقی‌ها پنج درصد است. هپاتیت C در افراد معتاد شیوع بالایی دارد به گونه‌ای که در غیر تزریقی‌ها 10 درصد و در تزریقی‌ها 70-50 درصد تخمین زده شده است.

به گفته وی، همچنین طبق پژوهش انجام شده در پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه مواد اپیوئیدی خطر مرگ را به علت عواملی همچون سرطان مری و مثانه و مشکلات تنفسی و قلبی عروقی تا دو برابر افزایش می‌دهند.

رحیمی موقر به نقش پر رنگ ایران در درمان دارویی اعتیاد در منطقه اشاره کرد و گفت: در منطقه خاورمیانه، ایران تنها کشوری است که از متادون و سایر داروهای نگه دارنده استفاده می‌کند؛ ولی برنامه درمانهای دارویی در کشور با مشکلاتی مواجه است. مهم‌تر از همه اینکه حدود 6000 کلینیک خصوصی درمان اعتیاد در کشور وجود دارد که عمدتا به درمان نگهدارنده با متادون می‌پردازند، این در حالیست که همه افراد دچار اعتیاد نیازمند این درمان نیستند به ویژه افرادی که اعتیاد خیلی شدیدی ندارند می‌توانند با برنامه‌های درمانی دیگر اقدام به ترک کنند.

لزوم ارائه خدمات رایگان به معتادان فقیر و بی‌خانمان

در همین زمینه دکتر آذرخش مکری، معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد توضیح داد که به علت هزینه بالای درمان نگهدارنده با متادون، گروه مهمی از معتادین که بی‌خانمان و فقیر هستند نمی‌توانند از این خدمات درمانی که برایشان خیلی هم مفید است استفاده کنند و لازم است خدمات رایگان برای آنها وجود داشته باشد.

دکتر مکری به اساس درمان اعتیاد اشاره کرد و گفت: در درمان اعتیاد دو محور عوارض مصرف مواد مخدر و پدیده رفتار اعتیاد وجود دارد. در درمان اعتیاد می بایست به تمایز این دو محور توجه کرد. عوارض مصرف مربوط به تغییرات فیزیکی مانند سردرد، بدن درد، توهم و غیره است که بدون اراده فرد و صرف دور نگه داشتن او از مواد، این عوارض برطرف می‌شوند، این درحالی است که در محور دوم، رفتار در اعتیاد که منوط به تغییر در نگرش و سبک زندگی و تمایل فرد برای خلق سبک جدید زندگی است، اراده و انگیزه فرد معتاد اصلی‌ترین نقش را برای ترک مواد ایفا می‌کند.

وی افزود: رفتارها اعتیادی به نوع ماده مصرفی ربطی ندارد و عوامل رفتاری مثل هدف گذاری‌های طولانی مدت و ایجاد انگیزه و دلخوشی نقش مهمی در تداوم ترک مواد دارند.

معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد خاطر نشان کرد: متاسفانه از آنجا که تمرکز بر روی عوامل رفتاری در اعتیاد خیلی هزینه بر است تاکنون در کشور ما اقدامات جدی و اساسی در این خصوص صورت نگرفته است.

ژنتیک افراد در ورود به اعتیاد و درمان آن موثر است

  در ادامه دکتر زرین دست، معاون پژوهشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد نیز در مورد نقش مکانیسم‌های درگیر در اعتیاد، مانند بیماریهای مزمن، ژنتیک و استرس‌های محیط خانواده، در درمان فرد معتاد اشاره کرد.

وی گفت: ژنتیک افراد در ورود به اعتیاد و درمان آن موثر است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که مصرف مواد که سبب تغییرات ژنتیکی می‌شود ممکن است دو هفته تا چند سال ادامه داشته باشد لذا، پژوهش‌های جدید در تلاش است که در آینده ژن‌های تغییر یافته را اصلاح کند و به حالت قبل برگرداند.

دکتر حامد اختیاری، رئیس آزمایشگاه علوم شناختی نیز به نقش فناوری‌های نوین شناختی در ارتقاء مداخلات درمانی در بیماری اعتیاد اشاره کرد و گفت: اعتیاد به عنوان یک بیماری مغزی که تاثیرات فردی، خانوادگی و اجتماعی آن، جامعه جهانی و از جمله کشور ما را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است منتظر گشایش‌های جدیدی در روشهای درمانی با بهره‌گیری از فناوریهای نوین علوم شناختی است.

وی افزود: علوم و فناوری‌های شناختی با بهره‌گیری از دانش‌های مختلف نظیر علوم اعصاب، روانشناسی، آموزش و پرورش، انسان شناسی، هوش مصنوعی و فلسفه ذهن در یک همکاری بین بخشی و چند حوزه‌ای به بررسی اسرار عملکردهای مغزی که در مجموع "شناخت" خوانده می‌شوند می‌پردازد.

اختیاری در ادامه گفت: مرکز ملی مطالعات اعتیاد از اولین مراکزی بود که با تاسیس آزمایشگاه علوم اعصاب شناختی در سال 1383 تلاش کرد با بهره‌گیری از این دانش به کشف نقاط تاریک پیشگیری و درمان اعتیاد بپردازد. پژوهشگران این آزمایشگاه در چند سال اخیر توانسته ‌اند با استفاده از فناوری‌های نوین تصویربرداری مغزی، تاثیرات انواع روش‌های مختلف درمانی بر عملکردهای مغزی دچار اختلال در بیماری اعتیاد را بررسی کنند و ضمن شناسایی نواحی مغزی دچار آسیب، با بهره‌گیری از فناوری‌های تحریک مغزی به اصلاح این آسیب‌ها بپردازند.

رئیس آزمایشگاه علوم شناختی مرکز ملی مطالعات اعتیاد افزود: در آخرین پژوهش انجام شده در این آزمایشگاه برای اولین بار در جهان، از فناوری تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه برای اصلاح ولع مصرف مواد در بیماران وابسته به مت آمفتامین یا شیشه استفاده شده است. نتایج این مطالعه در مجله معتبر نوروسایکوفارماکولوژی در سال 2014 به چاپ رسیده است.