به گزارش پارس به نقل از ایسنا، دکتر فریدون عزیزی در نشست خبری همایش سلامت معنوی، گفت: سلامت مسئله مهمی در زندگی انسان ها است؛ نه تنها به این معنی که بیماری و درمان، بلکه به معنی از بین بردن عوامل خطری است که تهدید کننده سلامت افراد باشد. تا ۳۰ سال پیش سلامت جسمی و تا حدودی سلامت روانی و اجتماعی در قالب سلامت مطرح می شده اما از ۳۰ سال گذشته مطالعات در کشورهای پیشرفته نشان داد سلامت با معنویت در ارتباط است و به همین دلیل در یکی از جلسات سازمان بهداشت جهانی به پیشنهاد کشور نروژ، سلامت معنوی به عنوان بعد چهارم سلامت مطرح شد.

وی ادامه داد: مطالعات نشان می دهد کسانی که به معنویت و دین اعتقاد دارند، در معرض خطرات بیماری های جسمی و روانی کمتری هستند. عوامل خطری مثل فشار خون و چربی بالا نیز کمتر متوجه کسانی است که جنبه های معنوی و اعتقادی در آنها وجود دارد. افراد مذهبی ۶۳ درصد کمتر به بیماری قلبی و ۶۱ درصد کمتر به بیماری های روانی مبتلا می شوند. همچنین افرادی که مذهبی هستند، پس از ابتلا به بیماری، از نظر تطابق با بیماری و طول عمر آن به مراتب بهتر از کسانی هستند که اعتقادی به مبدا و معنایی بالاتر از بعد جسم ندارند.

وی با اشاره به اهمیت تعریف معنویت، گفت: مشکلی که وجود دارد این است که ادیان مختلف و باورهای متفاوت هر کدام از معنویت برداشت متفاوتی دارند. کسانی که به دین اعتقاد ندارند، به دو گروه تقسیم می شوند؛ افرادی که به هیچ مبداء خارج از انسان اعتقاد ندارند و افرادی که به یک مبداء بالاتر اعتقاد دارند. اما این اعتقاد در قالب ادیان نیست.

معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه سلامت معنوی در امید به زندگی، نشاط و تعامل با افراد دیگر خود را نشان می دهد، گفت: فرهنگستان علوم پزشکی از دو سال قبل با تشکیل گروه سلامت معنوی، شروع به تبیین مفاهیم سلامت معنوی کرد و طی دو سال گذشته مطالعات زیادی با کمک روحانیون و اعضای گروه پزشکی سلامت و با همکاری موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) در قم انجام شده و تعاریف مشخصی را بر اساس باورهای اسلامی و شیعی برای سلامت معنوی اعلام کرده اند.

وی ادامه داد: بر اساس این تعاریف آنچه به عنوان سلامت معنوی قلمداد می کنیم، ریشه اصلی آن در مباحث توحیدی است؛ یعنی اعتقاد به توحید ذاتی، افعالی و اعتقادی مبنای اصلی سلامت معنوی را می سازد.

عزیزی افزود: شاخص هایی برای این مبانی تعریف شده است که سلامت معنوی افراد را با درجات متفاوت تعیین می کند. بر مبنای آن پرسشنامه هایی نیز تهیه شده که در تهران تکمیل می شود و سلامت معنوی افراد شرکت کننده را مشخص می کند. هدف این طرح، سنجش سلامت معنوی در گام اول و پیدا کردن علل سلامت معنوی در زمینه بینش، گرایش و عملکرد در گام دوم است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی تصریح کرد: تهیه و تنظیم این پرسشنامه ها چهار ماه پیش آغاز شده و بروزرسانی و تکمیل آن هنوز ادامه دارد. پرسشنامه های سنجش سلامت معنوی در پژوهشکده ها، دانشگاه ها و قسمتی از شرق تهران توسط دانشمندان پر می شود.

وی در رابطه با نوع سلامت معنوی در جامعه عنوان کرد: می توان مثل غرب سلامت معنوی را در قالب بهبود سلامت جسمی مد نظر قرار داد، اما این برای جامعه ما چندان مطلوب نیست ولی ارتقای معنویات می تواند به عنوان هدف اصلی در جامعه اسلامی ما باشد؛ به این معنی که در پیشگیری از بیماری ها می توان از سلامت معنوی استفاده کرد.

معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی با اشاره به برگزاری همایش سلامت معنوی، گفت: برای تبیین مفاهیم سلامت معنوی و تبادل نظر بین اندیشمندان در ۲۰ و ۲۱ آذرماه در بیمارستان امام خمینی (ره) همایشی با حضور روحانیون، اساتید دانشگاه ها و افرادی از وزارت بهداشت برگزار می شود.

عزیزی ادامه داد: ۲۵۰ مقاله علمی برای این همایش به دبیرخانه ارسال شده است. ۳۰ مقاله برای ارائه شفاهی و تعدادی برای ارائه به صورت پوستر انتخاب شده و به طور کلی ۵۰ سخنران در این همایش به ارائه مطلب می پردازند.

وی در رابطه با ابعاد محورهای این همایش، گفت: مبانی و تعریف سلامت معنوی در عرفان اسلامی، سلامت معنوی در قرآن و نهج البلاغه، سلامت معنوی در ابعاد بین المللی، سلامت معنوی در نظام سلامت، سلامت معنوی از دیدگاه ملاصدرا، تجربه و آموزش پزشکی، سلامت معنوی و سلامت روان، سلامت معنوی در کودکان و بررسی ابزارها و مقیاس سنجش سلامت معنوی از محورهای این کنگره است.

معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی در رابطه با تعریف سلامت معنوی توسط این گروه در فرهنگستان، گفت: سلامت معنوی عبارت است از خودآگاهی، کسب تقوای الهی، پالایش روح از هر بدی و پلیدی، احساس ربوبیت الهی، توکل، توسل و شکر در برابر او و درک معنا که منجر به احساس آرامش، امید و هدفمندی در راستای تقریب به خدا می شود.

عزیزی در ادامه عنوان کرد: در همه کشورهای دنیا قبول کردن سلامت معنوی به عنوان یکی از ابعاد اصلی سلامت با کندی روبرو بوده است و در کشور ما به خصوص در آموزش پزشکی نیز همین وضع وجود دارد. امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرفته برای شرح بیماری، قسمتی را به سنجش سلامت معنوی بیمار اختصاص داده است. همچنین در صورتی که فرد مبتلا به بیماری صعب العلاج نیاز به مشاور معنوی داشته باشد، برای او فراهم می کنند.

عزیزی ادامه داد: در نتایج تحقیقی که در دانشگاه شهید بهشتی انجام شده است، نشان می دهد ۷۵ درصد بیماران و پزشکان شرکت کننده به اهمیت حمایت معنوی در زمان بیماری نظر مثبت داشته اند.

معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی گفت: در سال ها قبل تصور می شد افرادی که مذهبی هستند، به دلیل احساس گناه، بیشتر دچار افسردگی می شوند. اما در ۴۴۴ تحقیقی که در کشورهای غربی انجام شده است، نشان می دهد تنها شش درصد از این مقالات به ارتباط مستقیم افسردگی و مذهبی بودن اشاره کرده است و ۶۳ درصد این مقالات نشان داده است که چندان ارتباطی بین این دو شاخص وجود ندارد و ۳۰ درصد نیز آن را بی ربط دانسته اند.

وی در پایان عنوان کرد: ۶۳ درصد مطالعات نشان می دهد بیماری های قلبی و عروقی در افرادی که به مسائل معنوی اعتقاد دارند، کمتر است. همچنین فعالیت ایمنی بدن افرادی که مذهبی هستند، نسبت به کسانی که اعتقاد به مسائل معنوی ندارند، بیشتر است.