پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- عضو هیأت نظارت سازمان بیمه سلامت ایرانیان گفت: طرح تحول نظام سلامت به این معناست که در این مرحله از هدفمندی یارانه ‌ها پول‌ های ناشی از افزایش نرخ حامل‌های انرژی کنار گذاشته شود تا عمدتاً در بخش سلامت صرف شود.

دکتر داود دانش جعفری مشاور عالی وزیر بهداشت عضو هیأت نظارت سازمان بیمه سلامت ایرانیان در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «پارس» با اشاره به کار بزرگی که در طرح تحول نظام سلامت انجام شده گفت: در بحث فاز دوم هدفمندی به کلی نگاه عوض شد. یعنی دیگر بحثی نبود که ما جبرانی‌ها را به آن شکل سابق به صورت نقدی در اختیار همه مردم قرار دهیم و به تولید توجهی نشود. در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها یکسری اصولی را طراحی کردند که پرداخت جبرانی در فاز دوم به کسری بودجه دولت دامن نزند و پرداخت‌های جبرانی عموماً در قالب ارایه خدمات سلامت متمرکز شود. 

وی افزود: در واقع دیگر پول ندهیم اما ارائه خدمات سلامت توسط دولت را بیشتر کنیم. این در حالی است که اکنون مشکل اصلی سلامت در کشورهای مختلف به چگونگی تامین منابع مالی آنها برمی‌گردد. یعنی در واقع هر کشوری که بتواند منابع لازم را برای این بخش تامین کند می‌تواند یک سلامت مناسب را برای مردم کشور خود فراهم کند.

دانش جعفری اضافه کرد: اکنون در کشورهای مختلف درآمدهایی که مورد نیاز سلامت است یا از مالیات‌ها تامین می‌شود یا از پرداخت‌های عمومی. 

وی با اشاره به وضعیت اقتصاد سلامت در کشور گفت: در وضعیت فعلی ما از دو ناحیه در معرض افزایش هزینه‌های سلامت هستیم؛ یکی ترکیب سیمای بیماری‌ها در حال تغییر است که امکان دارد هزینه‌های سلامت را افزایش دهد و مقوله دیگر به موضوع جمعیت برمی‌گردد که آن هم ممکن است هزینه‌های سلامت را بالا ببرد.

مشاور عالی وزیر بهداشت با اشاره به وضعیت پیش از اجرای طرح تحول نظام سلامت اظهار داشت: آنچنان که بررسی‌ها نشان می‌دهد هم‌اکنون در دنیا هزینه‌های سلامت 40 درصد خصوصی پرداخت می‌شود و نزدیک 60 درصد آن جزو هزینه‌های عمومی است. اما در ایران از 100 واحد هزینه سلامت در واقع نزدیک به 60 درصد آن مربوط به هزینه‌های خصوصی است و 40 درصد هم در گروه هزینه‌های عمومی محسوب می‌شود. 

وی افزود: در این بخش نکته مهم به ترکیب هزینه‌های خصوصی برمی‌گردد. در ایران هزینه‌های مستقیم بسیار بالاست. در واقع هزینه‌های پرداخت از جیب 58 درصد سهم دارد. یعنی اگر یک ایرانی مریض شود همان موقع باید هزینه‌ای را تقبل کند این نوع هزینه‌ها از کل هزینه‌های درمان سهم بالایی دارند.

عضو هیأت نظارت سازمان بیمه سلامت ایرانیان خاطرنشان ساخت: یکی از موضوعات دیگر قابل توجه، هزینه‌های کمرشکنی است که در بخش درمان تحمیل می‌شود و ممکن است افراد با تقبل این هزینه‌ها به زیر خط فقر بروند. منظور از این هزینه‌های کمرشکن، هزینه‌هایی است که بیمار وقتی که می‌خواهد پرداخت کند، دچار فقر می‌شود یعنی به زیر خط فقر منتقل خواهد شد. 

دانش جعفری با اشاره به طرح  های مطالعاتی در مورد هزینه های درمان در کشور گفت: پیش از طرح تحول نظام سلامت، مطالعاتی در ایران انجام شده است که نشان می‌دهد 11 درصد روستاییانی که به دلیل بیماری به پزشکی مراجعه می‌کنند دچار هزینه‌های کمرشکن می‌شوند. یعنی این افراد با تقبل هزینه‌های درمان خود به صورت اتوماتیک به زیر خط فقر می‌روند. 

وی افزود: این میزان در بخش شهری حدود شش درصد است. یعنی شش درصد بیماران شهری که به پزشک مراجعه می‌کنند بعد از پرداخت هزینه درمان خود به زیر خط فقر می‌روند. با توجه به ‌چنین وضعیتی باید هزینه‌های مستقیم در بخش درمان را کاهش داد که اگر این اتفاق رخ دهد آن وقت دیگر شاهد ‌چنین اتفاق‌هایی نخواهیم بود که با تامین هزینه درمان فردی به زیر خط فقر برود. 

مشاور عالی وزیر بهداشت به مراجع دیگر آماری اشاره کرد و اظهار داشت: جدا از این، آمارهای بانک مرکزی در سال 91 نشان می‌دهد هزینه‌های سلامت نسبت به کل هزینه خانوار 5.5 درصد است که این میزان در دهک‌های مختلف فرق می‌کند. در دهک اول تا دهک دهم سهم هزینه‌های سلامت از کل هزینه خانوار از 6.19 تا 6.47 درصد در نوسان است. 

عضو هیأت نظارت سازمان بیمه سلامت ایرانیان در مورد مبانی مرحله دوم هدفمندی و رابطه آن با بحث سلامت گفت: بحث تئوریک فاز دو‌م طرح هدفمندی این بوده که ما به‌جای اینکه آن جبرانی‌ها را با پول مستقیم بدهیم، هزینه‌های مردم در بخش سلامت را کاهش دهیم. بنابراین بر اساس همین مبانی، طرحی تهیه شده و آن طرح این است که بیمارانی که به بیمارستان‌های دولتی می‌روند،90 درصد هزینه‌هایشان را در واقع دولت و بیمه پرداخت کند و فقط 10 درصد باقی‌مانده را مردم مستقیماً پرداخت کنند. 

دانش جعفری افزود: پدیده دیگری هم که قبلاً وجود داشت این بود که وقتی بیماری به بیمارستان مراجعه می‌کرد، مسوولان بیمارستان می‌گفتند ما فلان تجهیزات را نداریم یا اینکه داروی مدنظر را از داروخانه تهیه کنید. در واقع به دنبال این بودند که بخشی از هزینه‌ها را به گردن بیماران بیندازند که در روال جدید این کار ممنوع شده است. در واقع وقتی بیماری به بیمارستان دولتی می‌رود باید همه تجهیزاتش را خود بیمارستان تهیه کند. با این روال بیمارستان‌های دولتی حتی نمی‌توانند برای ام‌آر‌آی گرفتن هم از بیمار پولی بگیرند یا اینکه او را به بیمارستان یا مرکزی دیگر بفرستند. 

مشاور عالی وزیر بهداشت یادآور شد: در این طرح دولت در مجموع 90 درصد هزینه‌ها را در بیمارستان ‌های دولتی پرداخت می‌کند که هدف‌ اش از این کار این است که پرداخت عجیب هزینه‌های درمان را بهبود دهد. 

دانش جعفری درخصوص اعتبار طرح تحول نظام سلامت عنوان کرد: قرار شده اعتبار اجرای این طرح از محل اجرای فاز دوم هدفمندی یعنی در واقع از گران کردن نرخ حامل‌های انرژی تامین شود. به عبارتی قرار است در این مرحله از هدفمندی یارانه‌ها پول‌های ناشی از افزایش نرخ حامل‌های انرژی کنار گذاشته شود تا عمدتاً در بخش سلامت صرف شود.