محققان دانشگاه «اولو» فنلاند، 13 پژوهش برای یافتن تاثیر آلودگی هوا بر تولد نوزادان مُرده را به انجام رساندند و در نتیجه آن، دریافتند که قرار گرفتن در معرض هر چهار میکروگرم بر مترمکعب از ریزذرات، می‌تواند منجر به رشد دو درصدی تولد نوزادان مُرده شود. پژوهش‌های اخیر نشان داده، زنان بارداری که در مناطق شهری آلوده زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر به دنیا آوردن نوزادان مرده قرار دارند. سالانه حدود 3600 نوزاد مرده در بریتانیا به دنیا می‌آید، و متخصصان بر این باورند که بسیاری از این مرگ‌ومیرها اجتناب‌پذیر است.  

نقل مکان؛ پیشنهادی خردمندانه 

سطح مواد معین در مسیرهای شلوغ لندن به طور مداوم به میزان 40 و 50 میکروگرم بر مترمکعب می‌رسد و زنان باردار ساکن در این مناطق نسبت به اهالی مناطق روستایی در خطر بیشتری قرار دارند. پروفسور «جونی جاکولا»، از مرکز سلامت تنفسی و محیطی دانشگاه «اولو» در این باره به خبرگزاری «تلگراف» می‌گوید: «شواهد موجود به تلفات تولد نوزادان مرده ناشی از آلودگی هوا اشاره می‌کند.» او می‌افزاید: «این‌که از یک باردار بخواهیم به جایی با هوای پاک‌ نقل مکان کند، پیشنهادی خردمندانه به شمار می‌رود.»  

موضوع اندوهبار تولد نوزادان مُرده 

دکتر «ماری پدرسون» از مرکز غربالگری و اپیدمی‌شناسی دانشگاه «کپنهاگ» نیز می‌گوید: «تولد نوازادن مُرده یکی از موضوعات اندوهبار و فراموش‌شده در سلامت جهانی‌ست و شواهد موجود نیازمند بررسی‌ها بیشتر است.» وی ادامه می‌دهد: «اگر در پژوهش‌های آتی دلالت آلودگی هوا بر تولد نوزادان مُرده به اثبات برسد، این امر به عنوان موضوعی مهم در سلامت عمومی مطرح خواهد شد.»  

از سوی دیگر، پروفسور «کوین مک‌کان‌وِی»، استاد بازنشسته رشته آمار در «دانشگاه آزاد انگلستان» بیان می‌دارد: «چه آلودگی هوا با تولد نوزادان مُرده ارتباط داشته باشد و چه نداشته باشد، این موضوع همچنان ایده خوبی برای ‌دولت‌ها و مسئولان به شمار می‌رود تا برای مقابله با آلودگی هوا اقدامی کنند، چون این معضل پیامدهای بهداشتی بسیاری دارد. من تصور نمی‌کنم که یافته‌های جدید دلیلی منطقی برای نگران یک زن باردار به شمار برود، چون حتی اگر افزایش خطر تولد نوزادان مُرده وجود داشته باشد هم بررسی اخیر نمایانگر این است که تاثیر آلودگی هوا بر این موضوع، بسیار اندک است.» 

در نهایت، دکتر الکساندر هیزل، استاد ارشد تخصص زنان و زایمان در دانشگاه منچستر در مورد تاثیر آلودگی هوا بر افزایش خطر تولد نوزادان مُرده می‌گوید: «تولد نوزادان مُرده موضوعی مهم برای امر بررسی و تحقیق به شمار می‌رود. ما مستلزم آن هستیم که چگونگی ارتباط در معرض محیط بودن را با سطح مواد شیمیایی در زنان و همچنین ارتباط آن با خطر تولد نوزاران مرده را دریابیم.» 

تاثیر آلودگی هوا و ریزگردها بر سقط جنین در ایران 

البته پیش‌تر نیز پزشکان ایران نسبت به مخاطرات آلودگی هوا و تاثیر مخرب آن بر مادران باردار و احتمال سقط جنین هشدار داده بودند. دکتر ناهید خداکرمی، عضو هیئت علمی مامایی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفته بود: «سرب و ذرات معلق موجود در هوای آلوده به ویژه در زمان‌هایی که به حد هشدار می‌رسد، سبب کاهش اکسیژن‌رسانی به جنین، ایجاد ناهنجاری‌های اسکلتی و نهایتاً سقط می‌شوند. همچنین تحقیقات نشان داده که مسمومیت مادر با گاز اکسیدکربن سبب ایجاد شکاف کام و لب و ناهنجاری‌ها و بدشکلی‌های جنین می‌شود.» از سوی دیگر، پیام دادوند، عضو هیئت علمی مرکز تحیقیقات بارسلون اسپانیا هم پیرامون ارتباط آلودگی هوا با مادران باردار بر این باور است که «نتایج تحقیق بر روی 3 میلیون مادر باردار در دنیا بیانگر آن است که مادرانی که بیشتر در معرض ریزگردها هستند شانس بیشتری برای تولد نوزاد با وزن کم دارند.» 

چه باید کرد؟

پژوهشگران در مرحله نخست خواستار اعمال محدودیت بیشتر برای خروجی‌ خودروها و صنایع شده اند تا از این طریق با معضل پیش‌رو مقابله کنند، آنها همچنین از زنان باردار خواسته اند که در صورت امکان از مناطق آلوده خارج شوند. اما پیام دادوند، راهکار دیگری را برای مقابله با آلودگی هوا و به تبع آن کاهش سقط جنین و مشکلات بارداری بیان می‌دارد، او در این باره می‌گوید: «یکی از راهکارهای کاهش عوارض آلودگی هوا، گسترش فضای سبز به ویژه در شهرهای بزرگ است. از طرفی، زنان بارداری که در اطراف خانه آنها فضای سبز باشد؛ نوزادانی با شرایط بهتر به دنیا می‌آورند.»