پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- بعد از مدت‌ها گمانه‌زنی و حرف‌وحدیث‌ درباره حضور یا نبود حسین امیر عبدالهیان در وزارت امور خارجه، بالاخره  محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در حکمی با برکناری او، حسین جابری انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه را به‌عنوان معاون عربی و آفریقایی این وزارتخانه انتخاب کرد.

گمانه‌زنی‌ها درباره تغییر امیر عبداللهیان نخستین بار به‌صورت رسمی در فروردین‌ماه امسال در نشست سخنگوی وزارت امور خارجه مطرح شد. پیش از آن اخبار غیررسمی حاکی از آن بود که عربستان برای کاهش تنش‌ها خواستار تغییر امیر عبداللهیان شده است. در آن مقطع حسین جابری انصاری سخنگوی وزارت امورخارجه در پاسخ به این خبرها گفت: تغییر و تحول در پست‌های وزارت امورخارجه موضوعی عادی است و در طول تابستان تعداد قابل‌توجهی از کارمندان این وزارت خارجه جابه‌جا شده و پست‌های گوناگونی می‌گیرند. این جا به جایی‌ها فقط شامل امیر عبداللهیان نیست، بلکه سخنگو، وزیر، معاونان و کارمندان نیز تغییر می‌کنند. تغییر امیر عبدالهیان اما به‌سادگی سخنان سخنگو نبود و رسانه‌های عربی پیش‌بینی‌هایی در این زمینه منتشر کردند.

گمانه‌زنی‌های رسانه‌های خارجی از این تغییر

روزنامه المستقبل لبنان، 2 ماه پیش در خبری نوشته بود که تهران تصمیم به برکناری «حسین امیر عبداللهیان» از منصبش گرفته است. المستقبل به نقل از منابع رسمی ایرانی علت تصمیم به برکناری امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقایی وزیر امور خارجه ایران را حسن نیت تهران، مقابل اعراب در جهت تقویت روابط با آنها عنوان کرده‌اند.

روز گذشته نیز المانیتور از قول منبع آگاه مدعی شده وزیر خارجه ایران اظهاراتی دال بر تغییر سیاست ایران در قبال سوریه مطرح کرده است.

این پایگاه خبری در ادامه ادعا کرد: یک منبع غیردولتی که در حاشیه نشست اسلو با ظریف دیدار کرده بود به‌شرط افشا نشدن نامش گفته است: «چیزی که ظریف ظاهراً بیان می‌کرد این بود که او در قبال سوریه اختیار بیشتری نسبت به آنچه تا به حال داشته، دارا  است.

امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران در خاورمیانه

حسین امیر عبداللهیان، مرد خندان وزارت خارجه در امور خاورمیانه که در تحولات سوریه و عراق فعالیت زیادی دارد، به عقیده بسیاری از کارشناسان، وزیر خارجه ایران در امور خاورمیانه‌ای بود و به دلیل هماهنگی بالا با دیگر نهادها توانسته بود به‌خوبی سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران را در عرصه خاورمیانه‌ای پیش ببرد. سفرهای پیاپی به کشورهای غرب آسیا و رایزنی درباره تحولات سوریه و عراق از او چهره‌ای فعال ساخته بود که تحولات و رویدادها را زیر نظر داشته و مناسب با کوچک‌ترین اتفاق در عرصه بین‌الملل راهبردهایی را اتخاذ می‌کند.

تحرک دیپلماسی ایران در غرب آسیا

علاوه بر تحلیل رسانه‌های غربی و عربی، نباید از کنار چندین نکته گذشت. در طی چند سال گذشته فعالیت گسترده امیر عبداللهیان در حوزه سوریه کشورهای عربی را عصبانی کرده بود.

همین موضوع مقامات وزارت امور خارجه را بر آن داشته است که با تغییر امیر عبداللهیان و ورود جابری انصاری چرخ دیپلماسی ایران را در غرب آسیا، مجدداً به حرکت دربیاورند.

رابطه خوب جابری انصاری با محور مقاومت

جابری انصاری که مانند امیر عبداللهیان در حوزه معاون عربی و آفریقایی خدمت کرده، سابقه مأموریت در سفارت ایران در لیبی را داشته و دارای روابط خوب با سران حوزه مقاومت اسلامی در منطقه است.

احیای تیم ولایتی در دستگاه دیپلماسی

محمدجواد ظریف در کنار امیر عبداللهیان تغییر و تحولات دیگری نیز داشته است و این‌گونه تفسیر و تحلیل می‌شود که تیم علی‌اکبر ولایتی مجدداً در وزارت خارجه روی کار آمده است؛ به‌گونه‌ای که طی حکمی بهرام قاسمی را به‌عنوان سخنگو و رییس جدید مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه منصوب کرد.

 بهرام قاسمی پیش از این مسوولیت سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران در ایرلند، ایتالیا و اسپانیا، مدیرکل غرب اروپا وزارت امور خارجه و معاونت پژوهش‌های بین‌المللی مرکز تحقیقات استراتژیک را برعهده داشته است.

وزیر امور خارجه همچنین در حکمی سید محمدکاظم سجادپور را به‌عنوان رییس جدید مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌المللی وزارت امور خارجه منصوب کرد.

 سجادپور پیش از این مشاور ویژه وزیر امور خارجه بود و در برخی موارد در مذاکره با 1+5 ظریف را همراهی می‌کرد. طی هفته‌های گذشته و بعد از بازگشت علی‌اکبر سیبویه از مأموریت سفارت ایران در عمان برخی اخبار از تمایل وزیر امور خارجه برای اعزام امیر عبداللهیان به عمان حکایت داشت که این موضوع نیز محقق نشد و ظریف بعد از تغییر، او را به‌عنوان مشاور منصوب کرد. برخی حدس و گمان‌ها نیز حاکی از آن بود که امیر عبداللهیان مسوولیت سفارت ایران در عمان را قبول نکرده است.