استان‌های کویری‌ در صدر، سرسبزها در قعر

از میان 669 بومگردی که در 31 استان و دو منطقه آزاد قشم و چابهار پراکنده شده، اصفهان با 208 واحد بوم‌گردی پرتراکم‌ترین استان از این نظر به شمار می‌آید. کرمان و پس از آن یزد به ترتیب با 104 و 102 واحد در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند.

استان پر مسافری چون مازندران که چند سالی است جز دریا، روستاهای آن نیز مقصد گردشگری شده و سفرهای اکوتوریستی در آن رونق گرفته نیز تا کنون موفق شده 54 واحد بومگردی داشته باشد، اما استان همجوار آن گیلان با توان اکوتوریستی بالا، تنها سه واحد رسمی بومگردی دارد.

در کردستان، کرمانشاه، گلستان، هرمزگان، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، خوزستان، آذربایجان غربی، بوشهر، چابهار و مرکزی که اتفاقا سفر به بیشتر آن‌ها به قصد دیدار طبیعت، روستا و بافت‌های تاریخی است، شمار بوم‌گردی‌ها به کمتر از عدد 5 می‌رسد. در برخی از استان‌ها از جمله لرستان که طبیعت بکرشان نیاز به بومگردی را در مقایسه با سازه‌هایی شبیه هتل، شدت بخشیده، تنها یک واحد رسمی بومگردی وجود دارد.

آذربایجان شرقی، البرز، تهران و قم هم استان‌هایی هستند که هنوز هیچ اقامتگاه بومگردی رسمی ندارند، این درحالی است که این استان‌ها روستاها و مناطق طبیعی ناشناخته‌ی زیادی دارند که نه تنها در مسیر گردشگران داخلی قرار دارد، بلکه جزو مقاصد خارجی‌ها است.

سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سال پیش اعلام کرد که تا 5 سال پس از آن قصد دارد شمار بومگردی‌ها را به 2000 واحد برساند، طرحی که انتقادهای زیادی را به همراه داشت. پرسش این است که آیا صدور مجوزهای بومگردی براساس ظرفیت بُرد منطقه و یا نیاز و ضرورت‌های گردشگری هر استان صادر می‌شود یا صرفا تقاضا، محوریت صدور مجوزها است؟ ‌ آیا کیفیت همسو با کمیت در بوم‌گردی‌ها پیش می‌رود؟ مساله‌ی دیگر این است که مناطق کویری در استان‌های اصفهان و کرمان تا چه زمان قرار است رشد فزاینده‌ای را در راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی تجربه کنند؟ چقدر نیروی انسانی برای نظارت بر این واحدها و پیش از آن، آموزش بومگردی‌ها تربیت شده است؟ و آیا در توسعه‌ی کمی، شاخص‌های توسعه پایدار همسو با ایجاد سازه درنظر گرفته شده و یا بومگردی‌ها همانند هتل‌های داخلی بیشتر درگیر استانداردهای فیزیکی و ظاهرسازی شده‌اند؟

جدول زیر حاوی تراکم بومگردی‌ها در 31 استان و دو منطقه آزاد کشور را نشان می‌دهد که در توزیع این سهم و سرمایه‌گذاری در این مناطق بر اساس نیاز و همچنین ظرفیت بُرد به فراخور محصول موجود می‌تواند کارآمد باشد. آذربایجان شرقی -