«شيار 143 » و6 دليل براي ماندگاري در سينماي ايران

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- وحيد تفريحي- روزي که منتقدان و مخاطبان هميشگي جشنواره فيلم فجر به بررسي فيلم اولي هاي جشنواره سي و يکم مي پرداختند و در کنار اسم عجيب و غريب فيلم «اشيا از آنچه در آينه مي بينيد به شما نزديک ترند» نام نرگس آبيار کارگردان تازه کار سينماي ايران را ديدند، تصور نمي کردند که يک سال بعد همين کارگردان تازه کار، فيلمي بسازد که نه تنها پديده سي و دومين جشنواره فيلم فجر شود بلکه سينماي ايران را هم به وجد آورد. نرگس آبيار در دومين تجربه خود آن چنان غيرقابل انتظار ظاهر شد که هم مخاطبان جشنواره فجر از هر طيف و با هر سليقه اي را همراه خود کرد و هم بزرگان سينما را به تحسين خود واداشت. اين روزها البته از «شيار 143» دومين فيلم بلند سينمايي نرگس آبيار زياد گفته و نوشته شده است هم در ايام جشنواره فيلم فجر و هم اين روزها که بعد از فراز و فرودهاي فراوان روي پرده سينماهاي کشور رفته است. اما آنچه گفتنش بارها و بارها درباره اين فيلم ضرورت دارد اين است که موفقيت و تاثيرگذاري يک فيلم را نبايد در سايه سرمايه گذاري هاي کلان و نام هاي بزرگ ديد بلکه با سرمايه اي اندک و نگاهي از روي توجه و تعهد، مي توان فيلمي ساخت که حتي بر مخالفانش هم تاثير بگذارد و آن ها را به تحسين آن وادارد. به بهانه آغاز اکران اين فيلم سينمايي در سينماهاي کشور در ادامه نگاهي خواهيم داشت به 6 دستاورد و شاخصه اي که «شيار 143» را در سينماي ايران ماندگار خواهد کرد.

يک روايت خالص از مادران شهدا
در سينماي ايران تاکنون فيلم هاي بسياري درباره خانواده شهدا و زندگي آن ها ساخته شده است؛ فيلم هايي که هرکدام گوشه اي از زندگي پر فراز و نشيب خانواده شهدا را روايت مي کند. در اين بين زندگي مادران شهدا به خصوص شهداي مفقودالاثر بارها سوژه مستقيم و غيرمستقيم فيلم هاي سينمايي بوده است اما شايد بتوان گفت، «شيار 143» يکي از بهترين و خالص ترين روايت ها از مادران شهدا در سينماي ايران باشد که البته به لطف داستان و فيلم نامه قوي آن است. «شيار 143» نه تنها فيلمي براي مادران شهدا بلکه بهترين روايت از خانواده شهدا در سينماي ايران است و تا مدت ها ماندگار خواهدبود.

فيلم مستقلي که جريان ساز شد
مسئولان سينمايي ما معمولا براي اين که فيلمي متناسب با فرهنگ کشور و البته شاخصه هاي مدنظر خود بسازند، به سراغ اسم هاي بزرگ و سرمايه هاي کلان مي روند، غافل از اين که همه چيز به اين موارد بستگي ندارد، بهترين مثال در اين زمينه ساخت فيلم هايي همچون «شيار 143» و «تنهاي تنهاي تنها» است که نه اسم بزرگ و شناخته شده اي پشت آن بود و نه سرمايه اي کلان و نشان داد که تاثيرگذاري يک فيلم و نمايش فرهنگي غني و ارزشمند نيازي به مواردي همچون سرمايه گذاري کلان و اسم هاي بزرگ ندارد. «شيار 143» نشان داد که مي توان دوربين را به شهري همچون جيرفت در استان کرمان برد و فيلمي ساخت که بيشتر از بسياري فيلم هاي پر هزينه ديگر که در پايتخت ساخته مي شود تاثير گذار و جريان ساز باشد.

وقتي يک فيلمساز زن متعهد ظهور مي کند
اين حرف مريلا زارعي بعد از دريافت سيمرغ بهترين بازيگر زن براي بازي در فيلم «شيار 143» که گفت: «خوشحالم يک فيلمساز زن متعهد ديگر به جمع فيلم سازان کشور اضافه شد» را بايد يکي از مهم ترين دستاوردهاي فيلم «شيار 143» دانست؛ يعني ظهور يک فيلم ساز زن متعهد در سينماي ايران. شايد هنوز زود باشد که بگوييم آبيار به فهرست فيلم سازان تاثيرگذار سينماي ايران افزوده شده است اما بي شک بايد به او و آينده اش اميدوار بود. توانايي نرگس آبيار در روايت داستان فيلم هايش به واسطه سال ها فعاليت در عرصه نويسندگي طوري است که حتي مخالفان جريان فکري داستان هايش را هم با خود همراه مي کند و بر آن ها تاثير مي گذارد. او اين استعدادش را در همان فيلم اولش (اشيا....) به خوبي نشان داده بود و در «شيار 143» هم با موفقيت بيشتري آن را به نمايش گذاشت.البته اين توانايي نرگس آبيار را بايد در استعداد قابل توجه او در نويسندگي جست و جو کرد که موجب شده است سير روايي داستان مهم ترين نقطه قوت در فيلم هايش باشد.

«الفت» در مسير «حاج کاظم» سينماي ايران
همان طور که حاج کاظم «آژانس شيشه اي» در سينماي ايران ماندگار شد و سال هاست که در خاطر بسياري از علاقه مندان به سينما مانده است، بازي خوب، شخصيت و پردازش مناسب آن موجب شد که شخصيت «الفت» در «شيار 143» با بازي بسيار خوب مريلا زارعي نيز شخصيت ماندگاري در سينماي ايران شود که نمادي باورپذير و تقريبا کامل از مادران شهدا در سينماي ايران خواهد شد. شخصيتي که به لطف پرداخت خوب در فيلم نامه و بازي فوق العاده باورپذير مريلا زارعي به خوبي توانست چهره اي قابل باور و دقيق از مادر شهيد را در سينماي ايران به تصوير بکشد و ماندگار کند.

بهترين نمايش مريلا زارعي
اگر بگوييم مريلا زارعي در نقش «الفت» يکي از بهترين بازي هاي تمام تجربه هاي سينمايي را انجام داده است سخن گزافي نگفته ايم. بازي به شدت باورپذير زارعي در «شيار 143» آنقدر قوي و کامل است که بهتر است بگوييم نقش الفت – مادر شهيد – را زندگي کرده و از آن تاثير گرفته است. بازي او حتي تحسين بسياري از منتقدان سرسخت را هم برانگيخت و به شايستگي نيز سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش اول زن را هم براي او به ارمغان آورد؛ سيمرغي که البته به مذاق خيلي ها خوش نيامد!

موفقيت بدون جنجال
اکران فيلم سينمايي «شيار 143» در جشنواره فيلم فجر و استقبال بي نظير مردم از آن، با اين که هيچ جنجال رسانه اي پشت اين فيلم نبود و تبليغات چنداني هم نداشت نشان داد که مردم نه تنها بر خلاف آنچه گفته مي شود طرفدار فيلم هاي به اصطلاح گيشه پسند نيستند بلکه به خوبي تفاوت بين فيلم خوب و بد را مي فهمند و به محتواهاي ارزشي و در اين نمونه خاص برخاسته از فرهنگ غني دفاع مقدس در صورتي که به خوبي پرداخته شده باشد توجه مي کنند. اتفاقي که اين روزها در اکران عمومي آن نيز ادامه دارد.