پايگاه خبري تحليلي «پارس»- نزهت امیرآبادیان- گفت‌وگو‌های بسیار پیچیده و نفس‌گیری میان تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و کشور‌های ١+٥، برای رسیدن به یک توافق هسته‌ای در جریان است؛ گفت‌وگو‌هایی که از یک‌سال‌ونیم پیش آغاز شده و هنوز هم ادامه دارد، اما تلاش‌های مخفی آمریکایی‌ها برای زیرسؤال‌بردن و ضربه‌زدن به توان هسته‌ای ایران ادامه دارد. پیش‌ازاین نیز چندین‌بار تأسیسات هسته‌ای ایران توسط آمریکا و رژیم اسرائیل مورد حمله سایبری قرار گرفته است، اگرچه ایران همواره این حملات را با هوشمندی و قدرت دفع کرده و بارها مقامات آمریکایی به توان سایبری ایران اقرار کرده‌اند، اما گزارش اخیر روزنامه نیویورک‌تایمز، که توسط «دیوید‌ای. سنگر» و «ویلیام برود» نوشته شده، نشان می‌دهد آمریکا همچنان با تلاش‌هایی مخفیانه به‌دنبال دستیابی به اطلاعاتی بیشتر از مراکز هسته‌ای ایران است. در گزارش نیویورک‌تایمز آمده است: 

درحالی‌که دیپلمات‌های شرکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای با ایران، متخصصان وزارت انرژی آمریکا را برای یافتن پاسخ برخی پرسش‌های فنی دشوار به چالش می‌کشند، دانشمندان آمریکایی روی ماکتی مخفی از تأسیسات هسته‌ای ایران، که در اعماق جنگل‌های ایالت «تنسی» ساخته شده است، کار می‌کنند. 

هسته‌ای ایران جنگل‌ تنِسِی1

در آزمایشگاه «اوک ریج» سانتریفیوژهای غول‌آسایی وجود دارد؛ سانتریفیوژهایی که برخی از آنها، ١٠ سال پیش از لیبی به آمریکا آورده شده است. این آزمایشگاه به دانشمندان آمریکایی کمک می‌کند تا با آزمایش و تحقیق، بهترین برآوردها در مورد توان هسته‌ای ایران را برای باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، توضیح دهند. یک متخصص ارشد هسته‌ای آشنا با عملیات محرمانه‌ای که در این تأسیسات داخل جنگل انجام می‌شود، به نیویورک‌تایمز گفته است دانشمندان آمریکایی اطلاعات زیادی در مورد سانتریفیوژهای ایران در اختیار دارند. 

نمونه‌های طبقه‌بندی‌شده، بخشی از برنامه گسترده‌ای است که در ٩ آزمایشگاه اتمی آمریکا از جمله اوک ریج، لوس آلاموس و لیورمور [Oak Ridge, Los Alamos and Livermore]، به‌منظور متوقف‌کردن پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در حال اجراست، درحالی‌که براساس برنامه از‌پیش‌تعیین‌شده، دور جدید مذاکرات روز چهارشنبه دوم اردیبهشت در وین آغاز شد، این تلاش‌های مخفی همچنان ادامه دارند و هزاران نفر از کارکنان این آزمایشگاه‌ها تلاش‌های خود را در جهت معکوس مذاکرات، در پروژه «منهتن» ادامه می‌دهند. این‌بار دانشمندان به‌جای تلاش بی‌وقفه برای ساخت بمبی که جنگ جهانی دوم را خاتمه دهد، درصدد متوقف‌کردن برنامه هسته‌ای ایران هستند. 

ارنست مونیز، که یک دانشمند هسته‌ای و وزیر انرژی آمریکاست، کسی است که بر این آزمایشگاه‌ها نظارت می‌کند. او در یک مصاحبه اعلام کرد که دولت اوباما به‌دنبال راه‌حل‌های فنی در مذاکرات است. مونیز گفت: اگر ما توانایی پرورش‌یافته‌ای طی چندین دهه گذشته نداشتیم، دیپلمات‌ها در تاریکی و عدم آگاهی کافی فرورفته و دچار اشتباه می‌شدند. 

اگرچه مونیز در مورد تأسیسات محرمانه «اوک ‌ریج» چیزی نمی‌گوید اما بخشی از سخنان او مربوط به اجرای حملات سایبری آمریکا و اسرائیل علیه تأسیسات غنی‌سازی نطنز است. مونیز در بخشی از سخنانش به‌صورتی کلی گفت که آزمایشگاه‌های هسته‌ای به ایالات‌متحده این توانایی را داده‌اند تا یکی از پیچیده‌ترین تلاش‌های خود در طول تاریخ را با هدف کنترل سلاح به پیش ببرد.  

این آزمایشگاه‌ها بارها تغییر کرده‌اند. دانشمندان این مراکز به‌خوبی در پست‌های خود محافظت می‌شوند تا بتوانند کار خود را به بهترین صورت انجام دهند. اما کسانی که برای شرکت در مذاکرات هسته‌ای با ایران در یک‌سال‌ونیم گذشته به وین و لوزان سفر کرده‌اند، بارها یک کارشناس از وزارت انرژی را مشاهده کرده‌اند که در طول مذاکرات به‌سختی و دقت مشارکت داشته. او پابه‌پای مذاکره‌کنندگان در جلسات شرکت می‌کرد و پس از آن روزهای طولانی مذاکرات به سر میز شام می‌رفتند.  در تابستان گذشته و در سر یکی از همین میزهای شام در وین بود که تعداد زیادی از کارشناسان به بررسی این ایده پرداختند که چگونه می‌توانند یک راه‌حل برای ایران مهیا کنند تا این کشور بتواند تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی خود را در فردو تغییر دهد. یک شب و بر سر میز شام، این مطلب مطرح شد. در زمان صرف قهوه بود که هسته مرکزی این ایده توسعه یافت و نهایتا به صورت بخش اصلی تفاهم با ایران درآمد که طی این ماه از سوی جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا اعلام شد. براساس توافق اولیه، فردو به یک مرکز پژوهش تبدیل می‌شود... .

هسته‌ای ایران جنگل‌ تنِسِی

«تام میلسون»، مدیر آزمایشگاه ملی اوک ریج، تعریف می‌کند که یک مقام ارشد امنیت ملی که در زمینه هسته‌ای فعالیت می‌کرد (فردی به نام کوین ویل) که مدتی طولانی در جلسات مذاکره با ایران شرکت داشت، اغلب سؤالاتی را به آزمایشگاه می‌فرستاد به این امید که ایده‌های خوب و بد را از هم جدا کند. «تام میلسون» می‌گوید: «این کاری است که افراد ما دوست دارند انجام دهند. این می‌تواند بسیار باارزش و مفید باشد.» با توجه به حساسیت‌های مذاکرات، آزمایشگاه‌های مختلف بررسی‌های خود را با هم مقایسه می‌کنند تا در مورد پاسخ‌ها مطمئن شوند. آزمایشگاه ملی «لوس‌آلاموس» در کوهستان‌‌های «نیومکزیکو» یکی دیگر از این آزمایشگاه‌هاست. «چارلز اف مک‌میلان» مدیر لوس‌آلاموس می‌گوید: «بسیاری از آنچه ما انجام می‌دهیم درواقع پشت صحنه است.» تأسیسات غنی‌سازی فردو یکی از مهم‌ترین تأسیسات هسته‌ای ایران و یکی از چالش‌های پیش‌روی مذاکره‌کنندگان است زیرا این تأسیسات در زیر یک منطقه کوهستانی بنا شده است و در برابر حملات هوایی مصونیت دارد. در این تأسیسات حدود سه هزار سانتریفیوژ وجود دارد. 

در طول شام در تابستان گذشته در وین، دانشمندان و مذاکره‌کنندگان آمریکایی در این مورد بحث کردند که چگونه یک کوه به یک مرکز تحقیقات صلح‌آمیز تبدیل می‌شود. پاسخ این بود که اعماق زمین محل خوبی برای ساخت سایت هسته‌ای است؛ زیرا می‌توان پرتو‌های نامرئی انفجار کیهانی را دنبال کرد و پنجره جدیدی به روی جهان گشود. لایه‌های سنگی جلوی ورود سیگنال‌های غیراصلی را می‌گیرد. در اوایل ماه مارس دانشمندان اوک ریج درخواستی از طرف مذاکره‌کنندگان دریافت کردند. آنها می‌خواستند درمورد ایده پاک‌سازی اجزا و امکان‌پذیربودن آن بیشتر بدانند و اطمینان پیدا کنند که تجهیزات به‌جامانده در کوه‌های ایران را نمی‌توان به سادگی تغییر داد... «میسون»، مدیر «اوک ریج» بعد از یک روز به مونیز پاسخ داد: بله، این امکان‌پذیر است. 

مونیز نیز در سخنانی گفت که با مدیران آزمایشگاه‌های خود صحبت کرده و از آنها خواسته است تا با جدیت در مورد کاربردهای دیگر تأسیسات فردو فکر کنند، زیرا زمانی که این هفته مذاکرات از سر گرفته شود، این مسئله یکی از مواردی خواهد بود که روی میز قرار دارد.