پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- اطلاعات موجود نشان می دهد کشور آذربایجان مبدا حرکت پهپاد صهیونیستی هرمس-450  به سوی تاسیسات هسته ای نطنز در ایران بوده است. نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز یکشنبه 2 شهریور 1393 (24 اوت 2014) یک پهپاد از نوع هرمس-450 را در محدوده پدافندی تاسیاست هسته ای نطنز ساقط کرد. بلافاصله پس از آن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه ای اعلام کرد این پهپاد متعلق به رژیم صهیونیستی بوده است اما درباره مبدا آن اطلاعات چندانی منتشر نشد. سردار مسعود جزایری 3 روز بعد در تاریخ 5 شهریور اعلام کرد این پهپاد از یکی از کشورهای شمال ایران که سابقا بخشی از اتحاد شوروی بوده وارد ایران شده است.

یک منبع در گفت وگو با ایران هسته ای تایید کرد این پهپاد از خاک آذربایجان به پرواز درآمده است.

وی در این باره که کشور آذربایجان در جریان جزئیات عملیات هایی که صهیونیست ها از خاک آنجام می دهند قرار داشته باشد ابراز تردید کرد.

اطلاعات موجود نشان دهنده این است که پهپادهای هرمس 450 در آذربایجان مستقیما از سوی اسراییل کنترل می شود و اپراتور آذربایجانی حتی در نشست و برخاست آن هم دخالت ندارد.

هرمس 450 دارای سیستم ناوبری ماهواره‌ای GPS است؛ یعنی از طریق فضا، تمامی تصویربرداری‌ها توسط ناظر بیرونی (ناظری که فراتر از محدوده پروازی این پهپادها حضور دارد) نیز می‌تواند مورد استفاده قرار دهد. ناظر بیرونی از طریق فضا می‌تواند حرکت این نوع پهپاد را تنظیم کند. هرمس دارای سیستم خلبان خودکار است که مستقیما از طریق سیستم DGPS از سوی ماهواره های اسراییلی کنترل می شود.

منابع تحلیلی در ایران می گوید روابط نظامی اطلاعاتی آذربایجان و اسراییل اخیرا بسیار عمیق شده است به گونه ای که برخی ناظران عقیده دارند ایران باید آذربایجان را یک کشور متخاصم محسوب کند.

این منابع درباره ابعاد همکاری آذربایجان و اسراییل به موارد زیر اشاره می کنند:

1- نخستین نکته این است که حجم مراودات اطلاعاتی و نظامی میان دو طرف به حدی است که تا حدود زیادی جنبه رسمی پیدا کرده است. به عنوان نمونه شیمون پرز در 23 بهمن 1390 در این باره گفته بود: «شیمون عامل شبکه‌های جاسوسی اسرائیل نوشت: «جمهوری آذربایجان برای کار اطلاعاتی یک منطقه امن است. حضور ما در اینجا بی‌صدا، اما قابل توجه است. ما حضور خود را سال گذشته افزایش دادیم و این ما را به ایران خیلی نزدیک کرد. کشور جمهوری آذربایجان به‌طرز شگفت‌آوری پرمنفذ است».

2- اطلاعات موجود نشان می دهد آذربایجان پایگاه های نظامی و اطلاعاتی ثابت در اختیار اسراییل قرار داده است. منابع دفاعی می گویند ایران اطلاعات فراوانی در اختیار دارد که اسراییل می خواهد آذربایجان را در سیستم پدافندی، موشکی و راداری خود ادغام کند. وب سایت فارین پالیسی در فروردین 1391 خبر داده بود که یک پایگاه نظامی در آذریابجان به طور کامل از سوی اسراییل خریداری شده است.

 3-اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت اطلاعات پس از دستگیری ضاربان دانشمندان هسته ای ایران نشان می  دهد برخی از این افراد از کانال آذربایجان وارد ایران شده بودند.

 4- همچنین، بر اساس برخی مستندات پس از ناامن شدن عراق برای منافقین، بخشی از آنها با لابی اسراییل درصدد اسکان در آذربایجان بودند و این اتفاق تا حدودی هم رخ داده است.

به نظر می رسد ایران، پس از ساقط کردن هرمس، خواهان آن است که آذربایجان با کاهش سطح این روابط و همچنین محدود کردن حضور صهیونیست ها در  خاک خود، برخی اقدامات جبرانی را به سرعت به عمل بیاورد.

در غیر این صورت، ایران نمی تواند بنشیند و تبدیل شدن آذربایجان به یک پادگان اسراییلی در کنار مرزهایش را تحمل کند.