پرواز چارتری و «پرتقال‌فروشی» که گم شد

حکایت"پروازهای چارتری" تقریباً شبیه ماجرای معروف "پیدا کنید پرتقال فروش را" است. در حالی سازمان هواپیمایی کشوری، شرکت‌های هواپیمایی و آژانس‌های مسافری مسئولیت بلیت‌های چارتری را به عهده نمی‌گیرند که در تمام 365 روز سال این نوع بلیت هواپیما سهم قابل توجهی از پرواز ایرلاین‌های داخلی را به خود اختصاص می‌دهد.

این سهم در زمان پیک مسافرت (مانند روزهای پیش‌ِرو) به‌شدت افزایش می‌یابد و نکته جالب توجه در این رابطه شانه خالی کردن سه ضلع درگیر در پرواز هواپیماهای مسافری است.
گرچه مسئولان سابق و کنونی همواره بر مقابله با فروش پروازها به‌صورت چارتری تأکید کرده‌اند اما عملاً هیچ اقدامی در راستای حذف این "فساد" حمل‌ونقل هوایی نشده است.

حمیدرضا پهلوانی رئیس سابق سازمان هواپیمایی اسفندماه 91 دراین‌باره گفته بود: پروازهای چارتری ریشه فساد صنعت حمل‌و‌نقل هوایی است و مجوز انجام پرواز چارتر را به هیچ شرکت‌ هواپیمایی نمی‌دهیم.

وی با تکید بر "پرواز‌های چارتر را طبق بخش‌نامه ممنوع کردیم" به بروز ناعدالتی در توزیع بلیت‌ها به‌صورت چارتر اشاره کرد و افزود: سازمان هواپیمایی کشوری با مافیای آژانس‌ها برخورد جدی و محکم خواهد داشت و صندلی هواپیما باید در قالب پرواز برنامه‌ای، طبق موازین سازمان و مطابق نرخ مصوب فروخته شود.

پهلوانی با بیان اینکه سازمان هواپیمایی کشوری وعده انجام پرواز چارتر را به هیچ شرکتی نداده است، گفت: تا زمانی که در صنعت حمل‌ونقل هوایی هستم مجوز هیچ پرواز چارتری به هیچ شرکتی بدون رعایت ضوابط مندرج در سازمان هواپیمایی کشوری را نمی‌دهیم.

به این ترتیب بود که تا زمان خداحافظی پهلوانی (آبان‌ماه سال گذشته) از شدت حضور بلیت‌های چارتری در پروازهای داخلی کاسته شد. این در حالی است که امسال پروازهای چارتری به‌مرور سهم خود را در پروازها افزایش دادند به‌طوری که هم‌اکنون و در آستانه تعطیلات نوروزی نمی‌توان بلیت پروازهای داخلی را به‌صورت سیستمی (قیمت‌های مصوب) خریداری کرد.

نیمه دی‌ماه سال جاری رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با اعلام خبر آغاز فروش بلیت سفرهای هوایی نوروز 94 به‌صورت همزمان از بهمن‌ماه گفته بود: در نوروز 94 درصد محدودی از بلیت به ظرفیت چارتری پروازها اختصاص می‌یابد.

جهانگیریان در جلسه ستاد نوروزی اولویت سازمان هواپیمایی کشوری به‌عنوان نهاد حاکمیت در صنعت هوانوردی را رضایتمندی مصرف کننده نهایی و سپس حمایت از ایرلاین اعلام کرد و از شرکت‌های هواپیمایی خواست با برنامه ریزی‌های صورت گرفته فروش بلیت و انجام پروازها به‌صورت هماهنگ و منظم مدیریت شود.

وی خواستار ایجاد نظم در بازار حمل و نقل هوایی شد و  افزود: برای تحقق این مهم در پروازهای نوروزی امسال برنامه‌های ویژه‌ای در نظر گرفته شده است. در نظر داریم مجوز پروازهای فوق العاده بین المللی را به‌موقع صادر کنیم و شرکت‌های هواپیمایی نیز موظفند بین پروازهای بین‌المللی و داخلی تناسب و تعادل برقرار کرده و ابتدا پروازهای داخلی را به‌طور کامل پوشش دهند.

جهانگیریان ادامه داد: در ایام نوروز 94 تنها درصد محدودی به ظرفیت چارتری شرکت‌های هواپیمایی اختصاص می‌یابد البته مشروط به نظارت سازمان هواپیمایی کشوری اختصاص خواهد یافت و این بدان معنا نیست که شرکت‌ها بتوانند به اسم چارتر بلیت را به قیمت بالاتر بفروشند.

با وجود تأکید معاون وزیر راه و شهرسازی، اما پروازهای چارتری درصد قابل توجهی از پروازهای داخلی را به خود اختصاص داده‌اند و هیچ کس مسئولیت این تخلف آشکار  را به‌عهده نمی‌گیرد.

البته در این بین سازمان معاونت بازرسی سازمان حمایت از شناسایی 3 متخلف در فروش بلیت چارتری خبر داده و به تسنیم گفته است: سازمان حمایت نظارت خود برای نحوه فروش بلیت‌های چارتر شرکت‌های هواپیمایی را افزایش داده است چراکه برخی از شرکت‌ها به‌بهانه ارائه خدمات ویژه اقدام به افزایش قیمت بلیت‌های خود کرده‌اند.

ناگفته نماند همچنان نه سازمان هواپیمایی کشوری، نه شرکت‌های هواپیمایی و نه آژانس‌های مسافرتی مسئولیت فروش بلیت پروازهای چارتری را به‌عهده نمی‌گیرند، وضعیتی که یادآور ماجرای معروف "پیدا کنید پرتقال فروش را" است.