پايگاه خبري تحليلي «پارس»- فردا شب بلندترین شب‌ سال است، اما امسال این شب حال و هوایی متفاوت از گذشته دارد. در شبکه‌های اجتماعی پیام‌هایی بین مردم رد و بدل می‌شود که برای پاسداشت حرمت ایام رحلت رسول اکرم(ص)، مردم خریدها و برگزاری شب یلدا را به تعویق خواهند انداخت یا از برگزاری آن برای ‌سال‌جاری صرف‌نظر خواهند کرد. همین نکته در بازار‌های خرید و فروش هم به خوبی نمایان است و می‌توان اعتقادهای مذهبی خودجوش مردمی را در عمل دید. رفت و آمد در میادین میوه و تره‌بار تهران عادی به نظر می‌رسد؛ این اتفاق درباره آجیل و خشکبارفروشی‌ها و قنادی‌های بزرگ هم تکرار می‌شود آن‌قدر که تصور می‌کنی مردم یلدا را فراموش کرده‌اند!

رفت و آمدهای عادی در آستانه تعطیلی‌ها
بررسی میدانی از میدان میوه‌وتره‌بار کارون واقع در منطقه ١٠ تهران نشان می‌دهد که بارهای بزرگ هندوانه آرژانتینی (یا همان هندوانه‌های راه‌راه) از راه رسیده‌اند. تعدادی از کارگران با خونسردی تمام، مشغول پاک کردن انارهای درشت و قرمز و چیدن آن در دکور غرفه‌هایشان هستند. رفت و آمد در میدان میوه عادی به نظر می‌رسد.

یکی از غرفه‌داران درخصوص خلوتی بازار می‌گوید: همزمانی شب یلدای امسال با چند تعطیلی پی در پی و ایام عزاداری باعث شده است مردم رغبت چندانی برای خرید شب یلدای امسال نشان ندهند.

او می‌افزاید: علاوه بر اعتقادات مذهبی مردم، تعطیلات چندروزه سبب خروج تهرانی‌ها از پایتخت و مسافرت آنان می‌شود به همین دلیل یلدای امسال حداقل در پایتخت، رونق چندانی ندارد.

غرفه‌دار دیگری به‌طور داوطلبانه وارد بحث ما می‌شود و می‌گوید: گرانی قابل توجه میوه در‌ سال‌جاری باعث شده است مردم قید تشریفات را بزنند. اصولا در این ایام و عید نوروز مردم تهران مسافرت را به میهمانی دادن و متحمل هزینه شدن ترجیح می‌دهند!

او که خود را رضایی معرفی می‌کند می‌گوید: اگر خانواده‌ای بخواهد مراسم یلدا را در کنار افراد فامیل خود برگزار کند حداقل باید ١٠٠‌هزار تومان میوه بخرد هزینه آجیل، خشکبار، تنقلات و شام را هم به این مبلغ اضافه کنید تا متوجه شوید یک شب‌نشینی چه کسری از درآمد ماهانه یک خانواده را می‌بلعد. همین موضوع باعث شده است برگزاری مراسمی مانند شب یلدا برای خیلی از خانواده‌ها ولخرجی به نظر برسد!

انار شب یلدا دانه‌ای ١٠٠٠ تومان!
علاوه بر مسائل یادشده، برخی خریداران هم به زوایای دیگر این خلوتی اشاره می‌کنند که مضاف بر ایام سوگواری این روزهاست. مهدی رحمانی یکی از خریداران است که درباره قیمت بالای اقلام خوراکی‌ها انتقاد دارد و معتقد است این موضوع هم بر دوش مردم فشار وارد کرده و دورهمی‌های خانوادگی را کمتر از گذشته کرده است.

او که مرد میانسالی است و در غرفه انتهایی میدان، مشغول ریختن انار در کیسه پلاستیکی است می‌گوید: هر کیلوگرم انار حدود ٤‌هزار تومان قیمت دارد و با این انارها که بیشتر وزنش مربوط به پوست ضخیم آن است یک کیلو انار تنها شامل ٤ عدد از این میوه می‌شود با این حساب می‌شود گفت قیمت هر انار حدود ١٠٠٠ تومان است. با این قیمت‌ها اگر بخواهید یک شب‌نشینی برگزار کنید باید میوه را شمرده و به میهمان تحویل بدهید!

این خریدار ادامه می‌دهد: سایر اقلام جشن‌های ایرانی مانند آجیل و خشکبار نیز که چند ‌سال است قیمت‌های بالایی را تجربه می‌کند و از سبد خرید عید نوروز و شب یلدای بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است.

هندوانه میناب و انار دانه‌سیاه شیراز ویژه‌های شب یلدا
قیمت هندوانه در میادین میوه و تره‌بار تهران بین ٨٠٠ تا ١٥٠٠ تومان است. ارزان‌ترین هندوانه‌ها هندوانه‌های دزفولی هستند که به گفته فروشندگان به دلیل انباری بودنشان با نرخ کمتر به فروش می‌رسند. این فروشنده‌ها می‌گویند هندوانه‌های انباری کیفیت پایین‌تری دارند و ممکن است به محض برش متوجه از بین رفتن بافت میوه و آبکی شدن آن شوید. هندوانه‌های میناب اما، نوبرانه‌های شب یلدا به شمار می‌آیند و با قیمتی حدود هر کیلوگرم ١٥٠٠ تومان به فروش می‌رسند. در خرده‌فروشی‌های سطح شهر قیمت هندوانه‌های دزفولی به ١٠٠٠ تا ١٥٠٠ تومان می‌رسد و هر کیلوگرم هندوانه‌های تازه و نوبرانه مینابی با نرخی بین ٢٠٠٠ تا ٢٥٠٠ تومان به فروش می‌رسد. مرغوب‌ترین انار شب چله، انار دانه سیاه شیراز است. فروشندگان می‌گویند این نوع انار معمولا در میادین میوه و تره‌بار عرضه نمی‌شود و قیمت هر کیلوگرم آن در خرده‌فروشی‌های سطح شهر تا حدود ١٠‌هزار تومان نیز می‌رسد. در مناطق مرکزی شهر هر کیلوگرم انار شیراز بین ٦ تا ٨‌هزار تومان قیمت دارد.

ارزان‌ترین انارهای میدان میوه و تره‌بار بین ٢ تا ٣‌هزار تومان قیمت دارد و میانگین قیمت انار در مناطق مرکزی شهر بین ٤ تا ٤٥٠٠ تومان است.

با وجود آن‌که پیش از این مسئولان تنظیم بازار میوه از ثبات قیمت‌ها در بازار و گران نشدن قیمت میوه در شب یلدا خبر داده بودند اما علی امامی نايب‌رئیس اتحادیه بارفروشان از افزایش ٣٠٠ تومانی قیمت هر کیلوگرم انار و هندوانه خبر می‌دهد. این در شرایطی است که فعالان بازار میوه می‌گویند در ‌سال گذشته قیمت هر کیلوگرم هندوانه بین ٥٠٠ تا ١٠٠٠ تومان بوده است و میانگین نرخ انار بین ٢٥٠٠ تا ٣٠٠٠ تومان بوده است.

بازار خشکبار و آجیل امسال بی‌رونق‌تر از همیشه
بازار خشکبار و آجیل در آستانه شب یلدا کم‌رونق‌تر از بازار میوه و شیرینی به نظر می‌رسد. خشوعی فروشنده خشکبار و آجیل در خیابان آذربایجان می‌گوید: بازار خشکبار و آجیل چند سالی است که رونق گذشته را ندارد به‌ویژه این‌که امسال قیمت آجیل افزایش چشمگیر داشته و نرخ برخی از اقلام تا ٢ برابر نیز افزایش داشته است.

او ادامه می‌دهد: درحال حاضر قیمت پسته نسبت به‌ سال گذشته ثابت مانده است و هر کیلوگرم آن بین ٣٢ تا ٤٠‌هزار تومان به فروش می‌رسد اما قیمت فندق و تخمه ژاپونی افزایش قابل توجهی داشته است و علت آن نیز کمبود تولید و واردات این اقلام عنوان می‌شود. علاوه بر این قیمت برخی از انواع میوه‌های خشک و خشکباری مانند قیسی و برگه زردآلو افزایش قابل ملاحظه و حدود ٧٠‌درصد داشته است.

در مناطق مرکزی تهران نرخ هر کیلوگرم پسته شور بین ٤٠ تا ٦٨‌هزار تومان، فندق ٢٨ تا ٣٢‌هزار تومان، بادام‌زمینی بین ٧ تا ٢٥‌هزار تومان، تخمه ژاپونی بین ٢٢ تا ٢٥‌هزار تومان و تخمه آفتابگردان ٧ تا ١٠هزار تومان است.

قیمت هر کیلوگرم انجیر خشک بین ١٥ تا ٤٠‌هزار تومان، کشمش ٧ تا ١٢‌هزار تومان، برگه زردآلو بین ٩ تا ٢٢‌هزار تومان و نخودچی بدون نمک بین ٧ تا ١٠‌هزار تومان است. قیمت هر کیلوگرم آجیل شیرین شب یلدا نیز بین ٢٥ تا ٤٥‌هزار تومان است. خشکبارفروشان آجیل ٢٥‌هزار تومانی را کم‌کیفیت‌ترین نوع آجیل شب یلدا می‌دانند و معتقدند برخی از فروشندگان در ترکیبات ارزان‌ترین نوع آجیل خود از اقلام تاریخ مصرف گذشته استفاده  می‌کنند.

در این میان مصطفی احمدی رئیس پیشین اتحادیه خشکبار نیز می‌گوید: نرخ گذاری آجیل و خشکبار از هیچ قانون مشخصی تبعیت نمی‌کند و براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

سبدهای ویژه شب یلدا در گلفروشی‌ها
بسته‌های ویژه شب یلدا در گلفروشی‌ها عرضه می‌شود. سبدهای کوچک و بزرگی که اقلام شب یلدا را میان بستری از گلهای رنگارنگ، روبان و تزیینات زیبا به نمایش گذاشته است. مقیمی یکی از گلفروشان منطقه ١٠ تهران درباره این بسته‌های شب یلدا می‌گوید: خرید این پکیج‌ها بیشتر توسط مشتریانی انجام می‌شود که زوج‌های جوان تازه ازدواج کرده در خانواده خود دارند و این بسته‌ها را به‌عنوان هدیه به آنها می‌دهند. علاوه بر این تعدادی از زوج‌های جوان که نیز اولین یلدای زندگی مشترک را تجربه می‌کنند گاهی شخصا به خرید این بسته‌ها اقدام می‌کنند.

حداقل قیمت هر پکیج ٧٠‌هزار تومان است و قیمت گران‌ترین آنها ممکن است تا ٣٠٠‌هزار تومان نیز برسد. قیمت‌ها بستگی به اندازه سبدها و اقلام مورد استفاده در آنها دارد.