~~به گزارش پارس ، به نقل از خبرگزاری مهر این هفته حوزه محیط زیست شاهد اخبار گوناگونی بود که در ادامه مهمترین آنها را مرور می کنیم .

وضعیت اسفبار باغ وحش شیراز

در نخستین روز هفته،نماینده کارگروه ساماندهی باغ های وحش در شیراز، از سوء مدیریت در باغ وحش شیراز و بی توجهی مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست به این مجموعه عظیم حیات وحش انتقاد کرد.

پوریا سرایی افزود: باغ وحش شیراز با مساحتی بالای ۲۰ هکتار و تعداد بسیار زیاد گونه های جانوری، از بزرگترین باغ های وحش کشور به شمار می رود اما متاسفانه بدون نظارت مسئولان و رسیدگی مدیران این مجموعه، به حال خود رها شده است. بطوریکه عدم رعایت بهداشت، بوی تعفن، جایگاه های نامناسب و غیر استاندارد، حیوانات بی قرار و بدتر از همه گرسنگی شدید حیات وحش در ذهن هر بازدید کننده علاقمند به محیط زیست به کابوسی فراموش نشدنی بدل می شود.

وی با اشاره به ابعاد کوچک قفس ها اظهار داشت: حدود ۱۰ خرس قهوه ای، بیش از ۵۰ سگ نژاد دار و بی نژاد، گرگ هایی که از گرسنگی برای قاپیدن پوست هندوانه با هم رقابت می کنند، گربه های وحشی و روباه های افسرده و بی حال که نایی برای نزدیک شدن به سمت خوارکی ندارند، عقاب ها و سارگپه های که برای تکه ای پوست مرغ یکدیگر را زخمی می کنند، شغال هایی که دیوانه وار با صدای سگ ها در قفس های مجاور جسم نحیف شان را از این سو به آن سو می کشانند، شیرهای بی رمق با چشمانی ملتهب، پشتی خمیده و شکمهایی برآمده  همگی در کنار هم درد مشترک گرسنگی، آلودگی و اسارت در نامناسب ترین شرایط تجربه می کنند.

سرایی تصریح کرد: همچنین خرس سیاه گونه ای با ارزش و در خطر انقراض که دیگر به کار سیرک نمی آید با زبانی تکه تکه و عفونی، بدون دندان و با گردنی زخمی که عاجز از خوردن موم عسل پشت جایگاه شیرها از انظار مخفی مانده دل هر بیننده را به درد می آورد.

این فعال حیات وحش یادآور شد: باغ وحش همانگونه که از نامش پیداست مرکزی است برای نگهداری حیات وحش حال آنکه تعداد سگهای باغ وحش شیراز از فانتزی و آپارتمانی گرفته تا سگ های دوبرمن و نگهبان و انواع گربه های اهلی که در قفسهایی کوچک و آلوده روی هم انبار شده اند با عنوان باغ وحش همخوانی ندارد.

سرایی ادامه داد: بیش از ۸۰ در صد از مساحت باغ وحش شیراز بلااستفاده مانده در حالیکه حیوانات موجود در آن به ندرت از فضای کافی برای حرکت برخوردارند که نشان دهنده بی توجهی و عدم مدیریت صحیح این مجموعه است.

وی در پایان از مدیران باغ وحش شیراز و همچنین مسئولان دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست و اداره کل محیط زیست استان فارس خواست با رسیدگی و نظارت بر باغ وحش شیراز و بهبود شرایط نگهداری از حیوانات در آن، تصویر ناخوشایندی را که از دیدن این مجموعه در ذهن بازدیدکنندگان بجا مانده تغییر دهند و نام شیراز را بعنوان نمادی از فرهنگ ایرانی از آلودگی، ظلم و آزار مخلوقات بیگناه خداوند پاک کنند.

حذف کامل حیات وحش در سیرک ها

 روز یکشنبه مدیر کل شکار و صید سازمان محیط زیست گفت: از یک سال گذشته حذف تدریجی جانوران وحشی از نمایش های سیرک در دستور کار این سازمان قرار گرفته است.

علی تیموری با بیان این مطلب افزود: از قدیم الایام افراد بسیاری با عناوینی نظیر دوره گرد، معرکه گیر و به اصطلاح پهلوانان محلی خیابانی با هدف کسب در آمد از طریق به اسارت درآوردن حیوانات وحشی از قبیل شیر، خرس و میمون و غیره اقدام به جلب مردم کوچه خیابان و گاه مردم روستاها نموده و برای آنان اجرای نمایشهایی مانند کشتی گرفتن با خرس و شیر و یا حرکات طنزآمیز با میمون و یا بازی با مارهای سمی و یا غیر سمی بزرگ می کردند.

تیموری ادامه داد: در ۱۵ تا ۲۰سال گذشته تا کنون این افراد که بعدها تعدادی از آنان در قالب سیرکهای بزرگ و کوچک شروع به فعالیتهای گسترده تر نمودند تحت نظارت سازمان قرار گرفته و برای آنان پرونده تشکیل شده و سعی بر آن بوده که فعالیت آنها تاحد امکان ضابطه مند و از انجام تخلفات که یکی از مصادیق تخلف آزار و اذیت جانوران است؛ جلوگیری شود.

مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه درحال حاضر در این اداره کل حداقل ۲۶ فرد حقوقی و حقیقی به منظور داشتن فعالیتهای مجاز و قابل پیگیری دارای پرونده هستند، گفت: با انجام تمامی اقدامات نظارتی ستادی و استانی، فعالیت افراد حقیقی و حقوقی اغلب از یک قشر ویژه و دارای فرهنگ و موقعیت متفاوت هستند.

تیموری ادامه داد: این افراد دارای مشکلات عدیده ای بوده که از آن جمله می توان به درگیر کردن ذهن ، وقت و توان کارشناسان ستادی ، دورنمودن کارشناسان و نیروهای اجرایی استان از وظایف با اهمیت خود ، برداشت غیر قانونی حیوانات وحشی از طبیعت و افزایش قاچاق جانوران و حیوان آزاری و تضییع حقوق آنها اشاره کرد.

وی یاد آور شد: اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست همواره سعی بر محدود نمودن این فعالیتها بوده و بر اساس سیاستهای سازمان جلسات متعددی با حضور کارشناسان و مدیران ستادی، سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی، اساتید دانشگاهی ، مدیران برخی سیرکهاو هر فرد صاحب نظر به منظور اتخاذ تصمیم مناسب برگزار کرده است.

در یکسال گذشته هیچ مجوزی برای معرکه گیران خیابانی صادر نشده است.

 تیموری، منطقی ترین راهکار با توجه به لزوم لحاظ نمودن مشکلات معیشتی افراد فعال در زمینه نمایش با حیوانات و ساماندهی حیوانات وحشی سیرکها و تعیین تکلیف محل نگهداری آنها پس از ممنوعیت کامل، روش حذف تدریجی عنوان کرد و گفت:  از یک سال گذشته بصورت برنامه ریزی شده شروع شده است که تا کنون این عملیات نتایج بسیار مثبتی را در پی داشته و به طور کل هیچ مجوزی برای دوره گردان و معرکه گیران خیابانی صادر نشده است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر از تعداد ۲۶ فرد حقیقی و حقوقی دارای پرونده ،حدود ۲۲ مجموعه تعطیل و حیوانات در اختیار آنها نیز ساماندهی شده وصرفاً ۴ مجموعه به صورت فعال و نیمه فعال وبا کاهش چشمگیر تعداد و انواع حیوانات تحت اختیار خود پس از اخذ تعهد نامه مبنی بر رعایت ضوابط و قبول زمان خط قرمز بهره گیری از حیوانات ، به صورت مجاز اجرای نمایش دارند.

تیموری با اشاره به همکاری و مساعدت مدیران و کارشناسان استانی و ستادی گفت: بر اساس تصمیمات و برنامه ریزی انجام شده امیدواریم تا پایان سال ۹۴ شاهد حذف کامل حیات وحش در سیرکها باشیم .

حذف مواد مخرب لایه ازون

روز دوشنبه همزمان با روز جهانی حفاظت از لایه ازون مدیر پروژه حفاظت از لایه ازون ازحذف مواد مخرب لایه ازون در هزار و ۳۵۸ واحد صنعتی و خدماتی کشور خبر داد.

 ابراهیم حاجی زاده درمراسم سالگرد کنوانسیون وین و بیست وهشتمین سالگرد پروتکل مونترال و روز جهانی ازون افزود:قطعا تغییر کارکرد این واحدها و تجهیز آنها به فناوری روز کار دشواری است.

وی ادامه داد:بااستفاده ازقوانین مقررات موجود و حمایت های مجلس، دولت و برخی سازمان های بین المللی موفق به انجام این کار شدیم.

حاجی زاده ادامه داد: اکنون فعالیت این واحد ها در ۳۱ استان کشور به صورت آنلاین پایش و گزارش آن به سازمان محیط زیست ارسال می شود.

وی اظهار کرد:تاکنون ۶۰ میلیون دلار از سازمان ملل دریافت کرده ایم و طبق مصوبه مجلس از بودجه دولت نیز می توانیم استفاد کنیم.

حاجی زاده تاکید کرد:علاوه بر فعالیت جهت حذف مواد مخرب لایه ازون در داخل کشور، سعی کرده ایم در منطقه نیز تاثیر گذار باشیم زیرا این توان و فناوری درکشور وجود دارد.

وی ادامه داد:تاکنون پنج هزار تن مواد مخرب از ۲۵ واحد کارخانه ای حذف شده است؛ قرار بود این میزان تا اول دسامبر به پایان برسد که خوشبختانه از این زمانبندی عقب نیستیم.

حاجی زاده گفت:در مرحله اول حذف گازهای مخرب لایه ازون قرار بود ۵۰۰ تن از این مواد حذف شود، اما موفق به حذف هزار و ۲۷۰ تن شدیم و اکنون نیز مرحله دوم حذف گازهای مخرب درحال تدوین است.

حال باغ وحش ارم رو به بهبود است

روز سه شنبه اعلام شد؛ باغ وحش ارم که در ۵ سال گذشته از سوی فعالان حقوق حیوانات بدنام ترین باغ وحش کشور نام گرفت اخیرا برای نگهداری از گونه های حیات وحش تغییراتی ایجاد کرده که دامپزشک این باغ آنها را مثبت ارزیابی کرده است.

باغ وحش ارم به دلیل اقدامات بسیاری که طی ۵ سال اخیر در رابطه با حقوق حیوانات از جمله فروش حیواناتی چون شیر و گرگ به اشخاص حقیقی، خفه شدن ببر مبتلا به صرع در حوض آب، مرگ ببر نر سیبری بر اثر ابتلا به مشمشه، کشتار غیرانسانی ۱۴ شیر به دلیل احتمال ابتلا به مشمشه، استفاده از خرگوش زنده برای تغذیه شیرها، بستن گراز زنده با مفتول فلزی برای تغذیه شیرها، نگهداری از فیل ها در اتاقکی کوچک با زنجیری بر پایشان در تمام فصل سرما، شرایط غیراستاندارد نگهداری از خزندگان، قفس های نامناسب میمونها، مرگ مشکوک کفتار ماده و جایگزینی آن با کفتار نر، مرگ دو کانگورو و والابی، یال سوخته شترها بر اثر پرتاب سیگار بازدیدکنندگان، زمین بتنی زیر پای سگ سانان و نهایتا تکثیر غیر کاشناسانه گوزن های اروپایی که در حالت خوشبینانه مازاد آنها به مصرف گوشتخواران باغ وحش و همچنین یک شخصیت حقیقی رسیده به یکی از بدنام ترین باغ وحش های کشور در این رابطه تبدیل شد تا جایی که به ایستگاه پایانی برای گربه سانان لقب گرفت.

فروش و کشتار حداقل ۳۷ گوزن زرد و قرمز اروپایی برای مصارف انسانی یا تامین گوشت گوشتخواران، در کنار ورود بدون مجوز ببر های سفید و شیر های آسیایی که جنجال های زیادی را بر پا کرد نگرانی دوستداران حیات وحش را به دنبال داشت و در افکار عمومی نسبت به مجموعه تفریحی ارم ذهنیت منفی بیشتری  ایجاد کرد.

اما حالا دامپزشک این باغ که انگشت اتهام فعالان حقوق حیوانات در جریان ورود ببر های سفید و شیرهای آسیایی به دلیل انتشار نامه ای که به اعتقاد آنها جعلی بود به سمت او بیش از همه نشانه می رود از تغییرات مثبت باغ وحش ارم در جایگاههای نگهداری بسیاری از گونه های حیات وحش خبر می دهد.آنطور که ایمان معماریان می گوید: بازسازی ۸۰ در صد از جایگاه های گونه های جانوری باغ وحش تهران طی سه سال گذشته به اتمام رسیده و بازسازی جایگاه فیل ها طی یک ماه آینده انجام می شود.

به گفته او، مهمترین ویژگی جایگاه فیل باغ وحش تهران در حال حاضر این است که هم راستا با استاندارد جدید جهانی، تماس مستقیم حیوان با مراقب و دامپزشک، جای خود را به تماس غیر مستقیم داده است.

معماریان تاکید می کند: در حال حاضر جایگاه اکثر گونه های باغ وحش از جمله، شیر، ببر، پلنگ، کاراکال، سیاهگوش، خرس، میرکت، سنجاب، راکن، لاما، شتر، مرال، آهوی ایرانی، قوچ و میش البرز، گور ایرانی، گراز، کروکودیل و دیگر خزندگان و اکثر پرندگان با استانداردهای جهانی مطابقت دارد.این دامپزشک حیات وحش ابراز امیدواری می کند: پس از موافقت مدیران بنیاد مستضعفان با تامین اعتبار لازم، طی یک سال آینده جایگاه های نامناسب گرگ، روباه، کفتار، گربه جنگلی، میمون رزوس و شامپانزه ها نیز مطابق با استاندارد جهانی باز سازی می شود.

او در خصوص گونه های اهدا شده توسط باغ وحش به سازمان حفاظت محیط زیست می گوید: پرنده های شکاری باغ وحش شامل سارگپه، شاه بوف، عقاب و دلیجه به همراه دو گور ایرانی برای رهاسازی به سازمان حفاظت محیط زیست اهدا شده اند.

معماریان ایجاد غرفه هایی مرتبط با حیوانات را جزو برنامه های آتی باغ وحش عنوان می کند و می افزاید: این غرفه ها با ارائه محصولاتی مرتبط با حیات وحش از طرفی به فرهنگسازی و آشنایی بازدیدکنندگان با حیوانات کمک می کنند و از طرفی جایگزین غرفه هایی خواهند شد که مناسبتی با حیات وحش ندارند و  به این ترتیب آلودگی صوتی ناشی از غرفه های تفریحی فعلی حذف خواهد شد.

ساخت هتل در آخرین قدمگاه شیر ایرانی

روز چهارشنبه اعلام شد لودرهای توسعه و گردشگری با تخریب سپر حفاظتی انبوهترین رویشگاه بلوط برای ساخت هتل وتله کابین و نادیده گرفتن اسناد این اراضی که به نام محیط زیست است، آخرین زیستگاه شیر ایرانی در دشت ارژن را درمی نوردند.

حدود دو ماه است که بخشی از اراضی پارک ملی ارژن و پریشان که نه در مالکیت خصوصی کسی قرار دارد و نه جز مستثنیات شخصی است بلکه گذشته از پارک ملی دارای سند به نام سازمان محیط زیست است مورد هجوم  لودرهای شرکت کاخ ایرانیان قرار گرفته تا مقدمات ساخت هتل چندین طبقه و جاده های دسترسی برا ی تله کابینی که قرار است در ارتفاعات این منطقه نصب شود، فراهم گردد.

در حقیقت حدود ۴۴ سال پیش کارشناسان داخلی و خارجی کنوانسیون رامسر که به این منطقه اشراف کامل داشتند تصمیم گرفتند که یکی از تالاب های خوب این منطقه را تحت مدیریت بین المللی قرار دهند بنابراین با توجه به تنوع بسیار زیاد پرندگان این منطقه و زیبایی چشم انداز آن در سال ۱۳۵۰ منطقه ای به وسعت ۱۹۱ هزار هکتار از دشت ارژن و پریشان به عنوان پارک بین المللی و مرکز پژوهش جهانی تالاب ها تحت نظر کنوانسیون رامسر معرفی شد.

اما حدود ۳ سال بعد  یعنی در سال ۱۳۵۳ به دلیل پاره ای از مشکلات اجرایی در حفاظت منطقه سطح آن از ۱۹۱ هزار هکتار به ۶۵ هزار هکتار کاهش  و عنوان آن از پارک بین المللی به پارک ملی تنزل یافت.

با این حال در همان سال این منطقه توسط یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیستکره معرفی و در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر جای گرفت.

اگر چه در طی ۳۸ سال گذشته و بر اساس آمار سازمان محیط زیست در سال ۱۳۸۵ مساحت این پارک ۶ هزار هکتار کمتر و به حدود ۵۹ هزار هکتار رسیده است اما عضویت آن در کنوانسیون رامسر و معرفی اش به عنوان ذخیره گاه زیستکره ارزش و اهمیت زیست محیطی این منطقه را کاملا روشن می کند.

به طوریکه رئیس هیئت مدیره کانون سبز فارس در واکنش به این اقدام شرکت کاخ ایرانیان می گوید: منطقه ارژن و پریشان آخرین زیستگاه شیر ایرانی بود که حدود ۹۰ سال پیش توسط والیان و شکارچیان منطقه منقرض شد بنابراین این منطقه به لحاظ اکو لوژیکی و اینکه خواستگاه یکی از گونه های بی نطیر حیات وحش کشور محسوب می شود بسیار ارزشمند است.

به گفته بهمن ایزدی، بر این اساس و برای حفاظت بیشتر منطقه سازمان محیط زیست در سال ۱۳۵۰ بخشی از اراضی پارک ملی ارژن و پریشان را که جزو مستثنیات مردم بود، خرید و به نام محیط زیست برای آنها سند گرفت که اتفاقا درست همین مکانی که شرکت کاخ ایرانیان در آن تجهیزات و لودرهای مورد نیاز برای گود برداری  وساخت و ساز هتل را مستقر کرده از اراضی است که به نام سازمان محیط زیست سند مالکیت دارد.

او به احداث جاده شیراز به کازرون که توسط وزارت راه بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی در دوره قبل انجام شد اشاره می کند و می افزاید: این جاده نیز اتفاق دیگری بود که در این منطقه با دو نیم کردن جنگل های بلوط زاگرسی انبوه دشت برم و با وجود مخالفت و ایستادگی فعالان محیط زیست آسیب جدی به اکوسیستم یکدست منطقه وارد و تعادل اکولوژیک دشت ارژن و پریشان را برهم زد.

آنطور که ایزدی می گوید: این منطقه علاوه بر اینکه خواستگاه شیر ایرانی است سپر حفاظتی انبوه ترین رویشگاه بلوط زاگرس است که حتی نباید اجازه داد سنگی در آن جابجا شود چه برسد به اینکه هتل و تله کابین که یکی از مخرب ترین سازه ها در مناطق زیست محیطی است در آن ساخته شود.

به اعتقاد رئیس هیئت مدیره کانون سبز فارس، تله کابین تسهیلاتی است برای تخریب ارتفاعات یک حوضه آبخیز که به دلیل انتقال جمعیت به ارتفاعات بالاتر در چنین منطقه ای که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان محیط زیست رو به احتضار است سرعت تخریب را چندین برابر می کند.

او می افزاید: اراضی منطقه ارژن و پریشان حتی اگر متعلق به سازمان محیط زیست نبود و در مالکیت شخصی قرار داشت به دلیل ارزش های اکولوژیکی باید جز انفال محسوب و به دلیل مضراتی که متوجه کل جامعه به لحاظ بحران های آب و خاک می شد هر گونه ساخت و ساز در آن ممنوع می شد.

آنطور که ایزدی می گوید: اداره کل محیط زیست فارس نه تنها با اقدام شرکت متخلف مخالف است که با ایستادگی در برابر این تخلف آن را از محاکم قضائی پیگیری کرده و اعلام کرده است براساس بررسی ها و رسیدگی های انجام شده به احتمال زیاد دادگاه رای به قلع و قمع ساخت و ساز ها در این منطقه می دهد.

با این حال رئیس هیئت مدیره کانون سبز فارس به طیف وسیعی از دخل و تصرفاتی که در اراضی تحت مدیریت سازمان محیط زیست از اشوراده تا دنا و ارژن و پریشان به بهانه های مختلف توسعه و گردشگری رخ می دهد اشاره می کند و ادامه می دهد: آنچه که نیاز به ریشه یابی دارد این است که چرا عده ای با لابی گری و متوسل شدن به اشخاص سیاسی در برابر قانون ایستادگی کرده و دست به چنین تخلفات آشکاری می زنند.