سرمایه‌گذاری‌ میلیاردی دولت جواب گو خواهد بود؟ خدمات جدید موتورهای جست‌وجوی بومی

 به‌تازگی نشست شورای راهبری جویشگر بومی با حضور رئیس و اعضای این شورا در محل سازمان فناوری اطلاعات ایران برگزار شد و خسرو سلجوقی، رئیس شورای راهبری، بر یکپارچگی طرح‌ها و کلان‌پروژه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد. به گفته او شورای راهبری قصد ترسیم مدل مفهومی کلان طرح‌های جویشگر، نرم‌افزارهای بومی و یادگیری الکترونیکی را دارد. براساس اطلاعات سایت سازمان فناوری اطلاعات، علیرضا یاری، مجری طرح جویشگر بومی، نیز گزارشی از مدل مفهومی جویشگر و ارتباط آن با طرح نرم‌افزار، عملکرد بودجه‌ای طرح و همچنین روند تسهیل‌ فرایندهای مرکز برای این طرح و میزان پیشرفت طرح را ارائه کرد. او با اشاره به تقسیم‌بندی مدل مفهومی جویشگر بومی گفته: مدل مفهومی جویشگر بومی به هفت دسته «اقلام، فضای کاربری، الزام‌ها، مزایا، ذی‌نفعان، توانمندی و انگیزه کاربست (انگیزه کاربر)» و زیرمجموعه‌های آن، تقسیم شده است. همچنین به‌گفته عضو شورای راهبری جویشگر بومی هدف از طراحی جویشگر بومی رقابت با جویشگرهای جهانی نظیر گوگل نیست و باید مدل کسب‌وکار را براساس اینکه رقیب گوگل نیستیم، طراحی کنیم ضمن آنکه باید به‌سراغ خدمات و سرویس‌هایی برویم که گوگل یا به آنها نپرداخته است یا برای گوگل سودی ندارد که به آنها بپردازد و بالاخص محلی هستند. به گزارش ایسنا، «یوز» جدیدترین نامی بود که به فهرست نام موتورهای جست‌وجوی ملی اضافه و گفته شد اولین موتور جست‌وجوی رسمی کشور است؛ اگرچه در این زمینه «پارسی‌جو» و «گرگر» سابقه قدیمی‌تری داشتند. هدف از طراحی جست‌وجوگرهای داخلی رقابت با سایتی مثل گوگل که براساس گزارش الکسا پربیننده‌ترین سایت در ایران است، نبوده بلکه این موتورها به موازات گسترش شبکه ملی اطلاعات، که از مهم‌ترین طرح‌های وزارت ارتباطات است، موردحمایت قرار می‌گیرند. براساس گفته‌های نصرالله جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات، می‌توان گفت افزایش حجم خط و زبان فارسی در فضای اینترنت از دیگر فایده‌های جست‌وجوگرهایی است که اتفاقا برای جست‌وجوی اطلاعات بومی کاربرد بیشتری دارند. از سوی دیگر برات قنبری، معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات، معتقد است که بدون وجود موتورهای ایرانی، نهضت تولید محتوا و نرم‌افزار به‌شکل درستی پیش نخواهد رفت. وزیر ارتباطات هم معتقد است در ابتدا باید توقع خود را از چنین موتورهایی مشخص کنیم و این توقع وجود دارد که این موتورهای جست‌وجو بتوانند بخشی از نیازمندی‌های مردم را از طریق توانمندی داخلی تأمین کنند تا مردم برای یافتن پاسخ سؤالات خود به موتورهای جست‌وجویی مراجعه کنند که محتوای داخلی را ارائه می‌دهد. اما این امر در صورتی میسر می‌شود که سرعت جست‌وجوگرهای ایرانی نسبت به دیگر جست‌وجوگرها بالاتر باشد که البته این سرعت بالا نیز قرار نیست با محدودکردن گوگل به دست بیاید، بلکه لازم است در راستای آن پهنای باند داخلی نیز افزایش پیدا کند. گرچه اطلاع دقیقی از اینکه پیش از این راه‌اندازی موتورهای جست‌وجوی «گرگر» یا «پارسی‌جو» چقدر هزینه‌بر بود، در دست نیست، اما معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات در مراسم رونمایی از موتور «یوز»، اعلام کرده بود ساخت این جست‌وجوگر ایرانی تاکنون هزینه‌ای هفت ‌میلیارد تومانی برای این وزارتخانه داشته است. بر این اساس و با توجه به گفته‌های قنبری به‌نظر نمی‌رسد هفت ‌میلیارد تومان همه هزینه‌ای باشد که دولت قرار است صرف ساخت و بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو کند بلکه کشور نیاز به سرمایه‌گذاری حدود ١٧٠‌ میلیارد تومان در پروژه‌های جویشگر ملی دارد.