سیدضیاءالدین دری:
امید به تولید سریال حضرت زینب کبری سلام الله علیها
سریال حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) را جزو کارهای خیلی گران نمی‌بینم. در این جور کارها باید انصاف داشته باشیم و طوری برخورد کنیم که انگاری مشغول کار برای بخش خصوصی هستیم.
آقای سید ضیاءالدین دری، کارگردان سینما و تلویزیون بعد از کنار گذاشته شدن از شورای صدور پروانه نمایش این روزها وقت بیشتری برای به سامان رساندن طرح‌های نگارشی‌اش داشته است.
از طرح‌هایی که دری در دستور کار قرار داده، سریالی است با محوریت زندگی حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها)؛ طرحی که دری کوشیده در آن تصویرسازی بکری داشته باشد از حوادث بعد از عاشورا و به‌ویژه زندگی خواهر سیدالشهداء(علیه‌السلام) و سلوک رفتاری ایشان به‌عنوان یک بانوی الگو برای جهانیان.
سید ضیاءالدین دری که تولید دو سریال پرمخاطب «کیف انگلیسی» و «کلاه پهلوی» را در کارنامه دارد، درباره تازه‌ترین وضعیت این پروژه به «صبح‌نو» گفت: تولید این سریال درزمان آقای عزت‌الله ضرغامی مطرح شده بود و بنابراین برای شبکه سه ساخته و نیز از این شبکه پخش می‌شود. ایشان هم به این نتیجه رسیده بود که ساخت چنین سریال‌هایی که مربوط به صدر اسلام است، بسیار لازم و واجب است. ضرغامی پیگیری کار را به آقای زین‌العابدین که مدیریت شبکه سه را به عهده داشت واگذار کرد و ایشان هم ابراز علاقمندی کرد و گفت اگرچه مدیریت آن زمان سازمان در چند ماه آینده تغییر خواهد کرد ولی اگر ما در تصویب اولیه آن هم دخیل باشیم شاید اجرش هم نصیب ما شود. طرح را تقدیم ایشان کردیم و زین‌العابدین در شورای آن وقت مطرح کرد و قرار براین شد که مرحله تحقیق و نگارش آغاز شود. روند تولید چنین کارهایی معمولاً در مرحله تحقیق و نگارش حداقل یک سال زمان می‌برد. بعد از مدتی که نگارش پیش رفت و پیگیر شدم آقای زین‌العابدین گفت که سازمان آماده شروع کارهای جدید نیست و چنین شد که کار در همان مرحله نگارش متوقف ماند.
رسانه‌ای شدن ساخت سریال
دری ادامه داد: با این حال بعد از مدتی خبر تولید سریال حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) از خود شبکه سه پخش شد. یعنی روابط عمومی شبکه به بهانه ایام محرم خبر ساخت چنین سریالی را اعلام کرد. بنده هم به دوستان گله کردم که چرا این قضیه را که فعلاً مشخص نیست رسانه‌ای کردید ولی درنهایت خبر منتشر شده بود و دیگر نمی‌شد درباره آن توضیح نداد.
دری که در سینما هم تجربه کارگردانی آثاری مانند «سینما سینماست» و «باد و شقایق» را دارد درباره درونمایه سریال گفت: این سریال یک سریال تاریخی و مذهبی است و داستان اسارت بازماندگان قیام عاشورا و در رأس آنها حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) و حوادث بعدی را مرور می‌کند. سعی کرده‌ایم در طرح ابتدایی منطبق با واقعیات مطرح در منابع شیعه پیش برویم و همه چیز را طوری دراماتیک کنیم که کمترین تحریف تاریخی صورت نگرفته باشد. به هر حال سابقه ژانر تاریخی‌ام به من می‌گوید که برای تحت تأثیر قرار دادن مخاطبان بیش از هر چیز تکیه بر منابع موثق لازم است. مخاطبان روزگار ما به‌قدر کفایت برای الگوهای اسلامی ارزش قائلند و همین ارزش‌گذاری است که باعث می‌شود وقتی بناست به نگارش سریال یا فیلمی با مضمون زندگی بزرگان اسلام بپردازیم، حتماً برای پروسه تحقیقاتی وقت لازم را بگذاریم.
بانوان ایرانی عاشق حضرت زینب‌اند
این کارگردان با اشاره به علاقه‌های شخصی خودش به تاریخ اسلام به‌عنوان هدف اساسی خلق این درام بیان داشت: علاقه شخصی خودم بود که دلم خواست سراغ حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) بروم و ایشان را به‌عنوان الگویی برای زنان و دختران روزگارمان معرفی کنم چون فکر می‌کنم در روزگار غلبه غرب‌زدگی و نمادهای غربی بی‌ریشه، توسل جستن به نمادهای ملی- مذهبی اهمیت دوچندانی دارد.
دری خاطرنشان ساخت: بیننده مسلمان از این گونه سریال‌ها استقبال می‌کند به‌خصوص به دلیل نام حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) چون بانوان ایرانی شیفته ایشانند و ارادتی که به ایشان دارند و راز و نیازها و نذرهایی که با ایشان در میان می‌گذارند همه باعث نوعی علاقه شده است؛ این علاقه در مادران شهدا دوچندان است و از این رو جا دارد که برای تولید این پروژه سیما پیشقدم شود چون می‌توان آن را با هزینه‌ای متوسط تولید کرد.
باید مجموعه‌های تاریخی با زمان پایین اما باکیفیت تولید کرد
این نویسنده و کارگردان ادامه داد: بعد از رفتن عزت‌الله ضرغامی از سیما در دیدار با آقای علی‌اصغر پورمحمدی معاون آن زمان سیما، موضوع سریال حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) را به ایشان عرض کردم و با استقبال وی روبه‌رو شدم ولی باز همان مشکلات کمبود بودجه و بدهی‌های سازمان مطرح شد که کار را عقب انداخت.
دری افزود: این پروژه مخاطبان بسیاری را جذب می‌کند و موفقیتش به لحاظ میزان مخاطب، قابل پیش‌بینی است. بنده با ملاحظه و تجربیاتی که در عرصه فیلمسازی دارم گفته بودم می‌توان راهی را پیدا کرد که ما مجموعه‌ای درباره سریال‌های تاریخی و اسلامی بسازیم که کشش آن بیشتر از سیزده قسمت نباشد و لزومی هم ندارد زیرا نیازی نداریم زمان را با حواشی بالا ببریم و رمق داستان و درام اصلی آن را کاهش دهیم. این روند در عین اینکه به تولید محصول باکیفیت می‌انجامد هزینه‌های تولید را هم کاهش می‌دهد.
می‌توان کار را با هزینه متوسط به تولید رساند
سید ضیاءالدین دری تأکید کرد: کماکان می‌دانید که برای ساخت سریال‌های مرتبط با صدر اسلام، به لحاظ دقت و حساسیت در طراحی صحنه و لباس، چند سال زمان لازم است و بودجه آن به‌مرور زمان شامل افزایش نرخ تورم هر سال می‌شود ولی بنده به‌عنوان خبره ژانر تاریخی به‌صراحت به شما می‌گویم می‌شود راه‌هایی را اتخاذ کرد، بی‌آنکه در کیفیت تأثیر بگذارد. برای تولید چنین آثاری نیازی به بودجه‌های خیلی کلان هم نباشد و اینطور نیست که چنین سریال‌هایی ذهن را به سمت بودجه‌های بالا ببرد و مدیران تا اسم ژانر تاریخی را می‌شنوند وحشت‌زده شوند از اینکه نمی‌توان بودجه تولید را فراهم کرد.
وی افزود: برای آنکه ژانر تاریخی نه‌فقط در تلویزیون بلکه در سینما به‌عنوان ژانری پویا و البته مستمر به کار گرفته شود می‌توان از تجربیات پیشکسوتان این ژانر استفاده کرد. تلویزیون ایران اسباب رشد فیلمسازانی را فراهم کرده است که برخی از آنان متخصص ژانر تاریخی‌اند پس چه بهتر که اگر بناست سازوکاری برای تولید فیلم‌های تاریخی-مذهبی داشته باشیم، از حضور این متخصصان استفاده شود.
اتفاقات مثبت در راه است؟
دری با اشاره به اینکه برای به جریان انداختن پروژه حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) مترصد فرصتی است، به «صبح‌نو» بیان داشت: باید ببینیم که اوضاع مالی سازمان در جهت بهبود قرار می‌گیرد یا نه و آیا این رغبت وجود دارد که این کار را در اولویت بگذارند. اگر بودجه لازم به سازمان تزریق شود قطعاً تولید چنین آثاری هم در اولویت قرار خواهد گرفت و دیگر اینطور نخواهد بود که یک سریال تاریخی را بارها و بارها نشان دهند و به‌جایش سریال‌های تازه در باکس پخش قرار خواهند گرفت.
این کارگردان گفت: من در شرایط فعلی از امکانات سازمان خبر ندارم ولی می‌دانم که سازمان نمی‌تواند در این وضع اسفناک باقی بماند. برحسب شنیده‌ها ظاهراً سازمان بودجه‌هایی را برای تولید محصولات نمایشی تأمین کرده و همراه‌تر بودن آقای عبدالعلی علی عسکری با دولت، می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد تا چنین پروژه‌هایی به جریان بیفتد به‌ویژه که در ماه‌های اخیر ریزش مخاطب در رسانه ملی که یک دلیل آن بازمی‌گردد به تولید نشدن سریال‌های نمایشی درجه یک، باعث شده مدیران جدید سیما هم به دنبال تولید سریال‌های تاریخی باشند؛ سریال‌هایی که اتفاقاً کارگردانان مجرب و کاربلدی هم برای تولید آنها داریم.
می‌توان امیدوار بود
سید ضیاءالدین دری با اشاره به اینکه یکی از اصلی‌ترین فیلمنامه‌هایی که بعد از «کلاه پهلوی» وی را درگیر کرده فیلمنامه پروژه حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) بوده است به «صبح‌نو» اظهار کرد: طرح تاریخی برای کار داشته‌ام اما مسأله اینجا بود که مشکلات مالی سازمان یک بلاتکلیفی را برای فیلمسازان ایجاد کرد و سازمان هم به سمت یک سری تولیدات روتین مناسبتی رفت. اگر دقت کنید در سال‌های اخیر سازمان به‌جز یک سریال که آن هم کار تولیدش از قبل آغاز شده بود، تولید هیچ سریال تاریخی-مذهبی را در دستور کار قرار ندارد. شخصاً هم دلم می‌خواست سریال حضرت زینب را بسازم که نشد.
وی ادامه داد: بوروکراسی سازمان هم در سال‌های اخیر کمی تغییر کرده بود و نوعی موازی‌کاری در تصویب طرح‌های نمایشی پیش آمده بود که با آمدن آقای علی عسکری آن موازی‌کاری از بین رفت و حال می‌شود امیدوار بود که با حل مشکلات مالی برای تولید محصولات ارزشمند تاریخی هدف‌گذاری شود.
چگونگی برآورد بودجه
سید ضیاءالدین دری با بیان اینکه تا فیلمنامه کامل «حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها)» نگاشته نشود نمی‌توان هزینه لازم برای تولید آن را تخمین زد، اظهار داشت: به‌رغم اینکه در نظام برآورد هزینه، هم تلویزیون اشکال داشته، هم تهیه‌کنندگان و متأسفانه برخی تازه وقتی به تولید می‌رسند می‌فهمند چه هزینه‌ای نیاز دارند من همواره سعی کرده‌ام با فیلمنامه کامل پیش بروم تا براساس ارزیابی سناریو بتوانم حدس بزنم که فیلمنامه‌ام چقدر خرج دارد و تا چه حد این امکان وجود دارد که هزینه‌ها را تعدیل کرد.وی تأکید کرد: این فیلمنامه است که در ارزیابی حرفش را می‌زند و می‌گوید که من چقدر خرجم است.
فارغ از اینکه چه کسی آن را می‌سازد. یک فیلمنامه کامل شما را از حدس و گمان‌ها درباره بودجه نهایی رهایی می‌دهد. این روندی است که در همه جای دنیا اعمال می‌شود یعنی تا فیلمنامه کامل نباشد کار کلید نمی‌خورد.
پرهیز از گروه‌گرایی در انتخاب عوامل
دری ادامه داد: سریال حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) را جزو کارهای خیلی گران نمی‌بینم. در این جور کارها باید انصاف داشته باشیم و طوری برخورد کنیم که انگاری مشغول کار برای بخش خصوصی هستیم. از آن طرف در روند انتخاب عوامل هم باید از تولیدکنندگان بخواهیم که فقط سراغ یک عده معدود نروند که دامنه بیکاری عده کثیری را بگیرد و دامنه پرکاری هم مشمول عده‌ای خاص شود. باید با هزینه معتدل کار را تولید کرد و کوشید از تمامی طیف توانمند عوامل استفاده کرد نه‌فقط تیپ‌هایی خاص.
یکی از مشکلات سینما و تلویزیون ایران در سال‌های اخیر شکل‌گیری گعده‌هایی است که فقط افراد خاصی را برای تولیدات فرامی‌خوانند؛ مسأله ای که با انتقاد بسیاری از بازیگران و عوامل پشت صحنه همراه بوده است.
سید ضیاءالدین دری با بیان اینکه این کارگردان است که می‌تواند از چنین سوءاستفاده‌هایی جلوگیری کند بیان داشت: باید از تمامی چهره‌های توانمند به یک اندازه استفاده شود یعنی اینطور نباشد که چون یک بازیگر در حلقه سیاسی خاصی قرار ندارد از او استفاده نشود و بازیگر دیگری که درگیر این حلقه است مدام کار کند. در سریال‌های قبلی‌ام سعی کردم از همه بازیگران مجرب اعم از بازیگران تئاتر یا سینما و تلویزیون به‌قدر کفایت استفاده کنم و اگر سریال حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها)هم به تولید برسد باز با همان نگاه پیش خواهم رفت. چون وقتی یک بازیگر باتجربه که سال‌هاست از گعده‌بازی به دور بوده را به کاری دعوت می‌کنید حسن نیتی که چنین چهره‌ای از شما در ذهن می‌سپارد، نه‌فقط باعث می‌شود که با امیدواری به آینده بنگرد بلکه حتی تأثیری مثبت بر صنعت سینما و تلویزیون ما خواهد داشت چون تک‌تک این بازیگران یک مبلغ خوب برای این دو مدیوم هستند.
ارسال نظر